Yatırımcı için bir güncelleme

Emrah LAFÇI
Emrah LAFÇI Ekonominin Doğası [email protected]

Her mesleğin kendine göre zorlukları var. Bu zorluklarla da haliyle ilgili meslek­le uğraşanlar mücadele ediyorlar. Fakat öyle bir alan var ki sadece meslek profesyonelleri değil toplumun neredeyse tamamının uğraş­ması gereken problemleri içeriyor. Sadece bireyler değil şirketler için de aynı sorunlar­la başa çıkmak gerekiyor.

Para yönetimi ve yatırım alanından bahsediyorum. Dışarıdan her ne kadar kolaymış gibi gözükse de yatı­rım yapmak zor zanaat. Olayın bir kısmı bilgi birikimiyse diğer önemli bir kısmı da psiko­loji yönetimi.

Her insanın parayla ilişkisi kendi geçmişi­ne, maddi duruma, karakterine, yaşına, me­deni durumuna, yaşadığı çevreye göre deği­şir. Bu sebeple yatırım alanında tek bir doğru yoktur. Kimi daha fazla risk aldığında kendi­ni çok rahatsız hisseder, uykuları kaçar, ki­minin de risk alma konusunda bir problem yoktur. Haliyle bu iki insanın yatırım tercih­leri de farklı olacaktır.

Türkiye mayın tarlası

Yatırım konusuyla herkesin uğraşmak zo­runda kalması maalesef çoğu zaman olum­suz sonuçları beraberinde getiriyor. Bu da çok doğal. Ehil olmayan birinin bir işe kal­kışması sonucu ne bekleniyorsa burada da o gerçekleşiyor. Bir yeriniz ağrıdığında nasıl kendiniz tedavi etmeye çalışmıyorsanız, kı­yafetiniz yırtıldığında nasıl terziye gidiyor­sanız para konularında da profesyonellerden yardım almalısınız. Maalesef ülkemizde bu konu kurumsal anlamda yeterince çerçeve­lenmiş bir alan değil. Halbuki bu hizmete en çok ihtiyaç duyulan ülkelerden biri Türkiye.

Bunun en büyük nedeni “enflasyon”. Enflas­yon olmasa ülkede paramızın alım gücünü korumak için bin türlü cambazlık yapmamız gerekmeyecek. Diğer zorlaştırıcı etken de sürekli değişen iktisat politikaları. Her poli­tika değişimi farklı bir yatırım enstrümanı­nın ön plana çıkmasını beraberinde getiri­yor. Haliyle yatırım yapacak kişinin sadece teorik bilgiye hakim olması yetmiyor günde­mi de yakından takip etmesi gerekiyor.

Sosyal medya danışmanları

Danışmanlık yapısının olması gerekti­ği gibi çalışmamasından dolayı sosyal med­ya üzerinden danışmanlık almaya çalışmak moda oldu. Maalesef burada da ehil olmayan insanların nereden çıktığı belli olmayan ana­lizleri yatırımcıyı yanlış yönlendiriyor. Ya­kın geçmişte yaşanan olayların aynısı tekrar yaşanmak zorundaymış gibi yanlış bir algı hakim oldu yatırım ortamına. Halbuki böy­le olmak zorunda değil. Yeni koşullara göre bambaşka sonuçlar ortaya çıkabilir. Nitekim çıktı da.

Bu konudaki en güncel örneklerden biri doların eskisi kadar değerlenmemesi, ikincisi de borsanın eski hızında yükselme­mesi. Bırakın derinlemesine analiz yapma­yı neden sonuç ilişkisi kurmaktan aciz “uz­man”ların peşine takılan birçok yatırımcı bu süreçte mağdur oldu. Bir analist, sadece faiz oranlarına baksa, faizle diğer yatırım enstrü­manları arasındaki ilişkiyi analiz etse, geçti­ğimiz yıllardaki hareketle içinde bulunduğu­muz durumdaki hareketin aynı olamayacağı­nı net bir şekilde görebilir.

Bu manada elindeki paranın değerini ko­rumaya çalışan yatırımcıları suçlamak da doğru değil. İlk paragrafta belirttiğim gibi herkesin her konuda bilgi sahibi olması ya da doğru adımlar atması beklenemez. Ama ha­talardan da ders çıkarmak gerekir. Sırf heye­canlı ve ikna edici bir üsluba sahip oldukları için kimsenin peşinden koşmamak gerekir. En azından geçmişe dönük bir gerçeklik tes­ti yapmak iyi olabilir.

Bundan sonrası

Türkiye yüksek faiz uygulanan bir dönem­den geçiyor. Belli ki bu dönem en az 2025 or­tası, bana kalırsa(seçim de olmazsa) 2025 sonuna kadar da yüksek faiz dönemi devam edecek. TCMB’nin faiz düşürüyor olması fa­izlerin yine de yüksek kalacağı gerçeğini de­ğiştirmeyecek. Böyle olunca da Mart’tan be­ri ne olduysa o olmaya muhtemelen devam edecek. Konut da aynı yüksek faiz ortamın­dan nasibini alan bir yatırım aracı. Ağustos ayında satışların yükselmiş olması bu alan­da trendin değiştiği anlamına gelmez. Bir tek gözlemle sonuç çıkarmak doğru olmaz. Yurt içindeki uygulamalardan etkilenen her türlü yatırım aracına ihtiyatla yaklaşmaya devam etmek gerekir. Altının fiyatı uluslararası pi­yasada belirlendiği için altını bu analizin bir miktar dışında tutabiliriz.  

Yazara Ait Diğer Yazılar Tüm Yazılar
Bir beka meselesi: ekonomi 12 Aralık 2024