Yatırım yaparken zamanın ruhunu yakalamak

Son yıllarda ülkemizdeki gelişmeler yatırım yapma konusunda herke­si mecburen bir miktar eğitti. Zira yatırım yaptığımız enstrümanlara dikkat etmediğimizde zaman içerisinde tasar­ruflarımızın alım gücünün eridiğine üzü­lerek şahit olduk. Fakat hanehalkı ya da şirketlerin tercih ettikleri yatırım ens­trümanlarını ya da finansman yöntemle­rini değiştirme konusunda bazen geç kal­dığını görüyoruz.

Örneğin döviz cinsin­den enstrümanlara yapılan yatırımların faiz kadar getiri sağlamadığı bir döneme geçtiğimiz konusunda ekonomik aktör­ler çok geç ikna oldular. Böyle olunca da aradaki dönemde dövizde kaldılar ve el­de edebilecekleri faiz getirisinden mah­rum kaldılar. Diğer taraftan şirketlerin kredi tercihlerinde de benzer bir durum oluştu. Döviz cinsinden kredi kullanabi­len şirketlerin bu kredilere yönelmesi de biraz gecikmeli gerçekleşti.

Diğer bir ör­nek de taksitli nakit avans, tek hesap kul­lanımı gibi şu anda son derece yüksek fa­izli olan enstrümanların kullanımından vazgeçilmesinde yaşandı. Bir dönem uy­gulanan politikalar sonucu ilgili enstrü­manların faizleri düşük tutulduğundan özellikle hanehalkı bu finansman yön­temlerini yaygınca kullandı. Fakat maa­lesef faizlerin yükseldiği gerçeğini biz her ne kadar farklı platformlarda söylesek de kişiler kendi ekstrelerinde görmeden ik­na olmuyorlar. Şimdi bu ikna durumu bi­raz da olsa gerçekleşmiş gibi gözüküyor verilere bakınca.

Hisse senedi guruları

Değişen şartlara uyum konusunda bir diğer örnek de yatırım fonları. Alınan her hissenin para kazandırdığı bir dönem ya­şandığı için yatırımcılar kendilerinde üs­tün bir hisse seçme yeteneği olduğunu dü­şündüler. Hal böyle olunca da iyi yöneti­len hisse senedi fonlarına yatırım yapmak yerine kendileri hisse seçerek yatırım yapmayı tercih ettiler.

Bu alanda da aynı geç kalma durumu yaşanmadan uyarımı­zı yapalım. Hisse senedi seçmek eğer çok yakından ilgilenmiyorsanız zor bir iştir. Ve hisse senedi yatırımı yapmak istiyor­sanız hisse senedi fonları uzun vadede ço­ğunlukla bireysel seçimlere göre daha iyi performans gösterir.

Para piyasası fonlarının vitamini yakında kaçabilir

Bir diğer konu da para piyasası fonla­rı. Hanehalkımız para piyasası fonları­nı artık öğrendi. Rakamlar da bu argüma­nı destekliyor. Fakat para piyasası fonla­rı kısa vadeli yatırım araçlarıdır. Ve her gün fonun fiyatı tekrar hesaplanır, kısa vadeli yatırım araçlarının getirisine pa­ralel olarak şekillenir.

Faizlerin yükseldi­ği dönemlerde yükselen faizlerden nema­lanmak için tasarruflarınızı ne kadar kısa vadeli enstrümanda değerlendirirseniz o kadar fayda sağlarsınız. Çünkü her yeni­lenmede yeni getiri oranından faydalanır­sınız. Fakat faizlerin düşüş trendine gir­diği dönemlerdeyse kısa vade yerine uzun vadeli enstrümanların tercih edilmesi ge­rekir. Mevcut faiz oranlarından mümkün olan en uzun vadede yatırımını kilitleyen tasarruf sahibi düşen faizlerden etkilen­meyecektir.

Piyasa da bu varsayıma göre şekillendiği için uzun vadeli yatırımların getirisi düşen faiz ortamında kısa vadeye göre daha düşük olacaktır. Yine de henüz düşüşün başlamadığı ama başlama ema­relerinin alındığı dönemlerde uzun vade­li enstrümanlar fırsat sağlayabilir. Bunlar 6 ay ve daha uzun vadeli mevduat, devlet tahvili, özel sektör tahvilleri, borçlanma araçları fonları olabilir. Son çeyrekte ola­sı bir düşen faiz ortamında yukarıdaki ör­neklerdeki gibi bu alanda da geç kalınma­sı meyvenin vitaminli kısmını kaybetme­ye sebep olabilir.

Yatırım yapmak biraz zamanın ruhu­nu önceden kestirmekle ilgilidir. Piyasa getirilerinin çok üzerinde değil ama ma­kul seviyede üzerinde bir getiri hedefiy­le, zamanın ruhunu da doğru okuyarak ta­sarrufları korumak mümkün olabilir. Ta­bii ki her yatırım tercihinde olduğu gibi bu alanda da kişinin hayata bakışı, risk algısı, tasarrufuna hangi vadede ihtiya­cı olacağı gibi unsurlar başat rol oynayan faktörlerdir.