Yatırım teşvikleri (II)
Dr. Mehmet ŞAFAK
Geçen hafta teşvik belgeli yatırımlara uygulanacak destek unsurlarından gümrük vergisi muafiyeti ile KDV istisnası uygulamalarını açıklamıştık. Bu günkü yazımızda, vergi indirimleri ve yatırım yeri tahsisi desteği unsurlarının uygulanmasına yönelik daha ayrıntılı bilgiler vermeye devam ediyoruz.
Yatırım yeri tahsisi
18/02/2009 tarih ve 5838 sayılı Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun’un 23’üncü maddesi hükmü çerçevesinde müsteşarlıkça teşvik belgesi düzenlenmiş büyük ölçekli yatırımlar ile
bölgesel desteklerden yararlanacak yatırımlar için Maliye Bakanlığı‘nca belirlenen ve 3 Eylül 2009 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan “Kamu Taşınmazlarının Yatırımlara Tahsisine İlişkin Yönetmelik” te açıklanan esas ve usuller çerçevesinde yatırım yeri tahsis edilebilir.
5520 sayılı kanun gereği finans ve sigortacılık konularında faaliyet gösteren kurumlar ve iş ortaklıkları ile 4283 sayılı Yapİşlet Modeli ile Elektrik Enerjisi Üretim Tesislerinin Kurulması ve İşletilmesi ile Enerji Satışının Düzenlenmesi Hakkında Kanun ve 3996 sayılı Bazı Yatırım ve Hizmetlerin Yap-İşlet-Devret Modeli Çerçevesinde Yaptırılması Hakkında Kanun kapsamında gerçekleştirilen yatırımlar için yatırım yeri tahsisi desteği öngörülemez.
Maliye Bakanlığı‘nca yayımlanan yukarıdaki yönetmelik düzenlemeleri uyarıca, yatırım yeri tahsisi teşvikinden;
a) Hazine Müsteşarlığı‘nca verilmiş yatırım teşvik belgesi sahibi olan,
b) İrtifak hakkı veya kullanma izninekonu taşınmazlar üzerinde gerçekleştirilecek toplam yatırım tutarı, taşınmaz maliki idarelerce bu taşınmazlara takdir edilecek rayiç değerin
. Tarım ve hayvancılık yatırımı için bir,
. Turizm yatırımları için iki,
. Diğer yatırımlar için üç katından az olmayan (ancak, toplam sabit yatırım tutarı I ve II’nci bölgelerde birmilyon Türk Lirası, III ve IV’üncü bölgelerde ise beşyüzbin Türk Lirası‘ndan az olmayan),
c) Talep edilen taşınmazın bulunduğu ilçenin mülkî sınırları içinde organize sanayi veya endüstri bölgesi bulunması hâlinde, bu bölgelerde yer alabilecek yatırımlar için tahsis edilecek boş parsel
bulunmaması veya bu bölgelerde yapılması uygun görülmeyen yatırımlardan olması şartlarını taşıyan,
ç) Taahhüt edilen yatırımın en az yüzde yirmisini karşılayacak miktarda net özkaynağa sahip olan,
d) Yatırımın ne şekilde finanse edileceğini beyan eden,
e) Taahhüt edilen yatırımın toplam tutarı on milyon Türk Lirası‘nı aşan yatırımlarda fizibilite raporu ve finansman tablosunu veren, gerçek ve tüzel kişiler yararlanabilecektir.
Tekstil, konfeksiyon ve hazır giyim, deri ve deri mamulleri sektörlerine taşınma desteği
Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Karar’da öngörülen bir başka destek ise tekstil, konfeksiyon ve hazır giyim, deri ve deri mamulleri sektörlerinde faaliyet gösterenlere tanınan taşınma desteğidir.
Tekstil, konfeksiyon ve hazır giyim, deri ve deri mamulleri sektörlerinde I’inci ve II’nci bölgelerdeki illerde faaliyette bulunan işletmelerin IV’üncü bölgedeki illere 31/12/2010 tarihine kadar bütünüyle taşınması ve en az 50 kişilik istihdam sağlanması halinde bu tesisler için;
(a) 5520 sayılı kanunun geçici 4’üncü maddesi uyarınca kurumlar veya gelir vergisi nakil tarihini izleyen hesap döneminden itibaren 5 yıl süreyle yüzde 75 oranında indirimli olarak uygulanır.
(b) Taşınma ile birlikte yapılacak ilave yatırımları da içeren teşvik belgesi kapsamı yatırımlar için yatırım yeri tahsis edilebilir. Sadece taşınma işlemini gerçekleştiren işletmeler için yatırım yeri
tahsis edilmez.
(c) Çalışanların asgari ücrete tekabül eden sigorta primi işveren hissesinin tamamı taşınma tarihinden itibaren beş yıl süre ile 20’nci madde çerçevesinde bütçeden karşılanır.
Ancak, 31.12.2010 tarihinden önce başlanılan yatırımlarla ilgili olarak yapılacak ilave yatırımlarda çalışan istihdam için yedi yıl süre ile sigorta primi işveren hissesi desteği uygulanır.
Tesislerin taşınma işleminin 2009 yılı sonuna kadar tamamlanması halinde taşınma ile ilgili nakliye giderlerinin tamamı yeminli mali müşavir raporlarına istinaden bütçeden karşılanabilir.
5084 sayılı kanun kapsamı desteklerden yararlanmakta olan I inci ve II nci bölgedeki işletmeler IV’üncü bölgeye taşındıkları tarihten sonraki dönem için sigorta primi işveren hissesi desteği uygulamasından yararlanabilirler.