Yatırım Teşvik Mevzuatı'nın sağladığı destekler
Dr.Utku Karabağ - SMMM / DRT Yeminli Mali Müşavirlik ve Bağımsız Denetim A.Ş (Deloitte)
2012/3305 Sayılı Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkındaki Karar’ın 17/h maddesi çerçevesinde Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, TÜBİTAK ve KOSGEB tarafından desteklenen Ar-Ge projeleri neticesinde geliştirilen ürünlerin veya parçaların üretimine yönelik yatırımlar, öncelikli yatırım konuları içerisine dahil edilmiş ve 6. Bölge hariç olmak üzere bu yatırımların hangi bölgede gerçekleştirilirse gerçekleştirilsinler yatırımcılar açısından büyük önem arz eden 5. Bölge desteklerinden yararlanabilmelerine imkan sağlanmıştır. Söz konusu yatırımların 6. Bölgede gerçekleştirilmeleri halinde ise bu bölge desteklerinden yararlanmaları mümkün olacaktır.
Bu kapsamda girişimcilerin, Ar-Ge projelerini başarı ile sonuçlandırmaları, proje sonunda satılabilir veya pazarlanabilir bir ürün yaratmaları ve projeyi başarı belgesine bağlamaları durumunda, ortaya çıkardıkları ürünün seri üretimi aşamasında, yatırım projelerini teşvik belgesine bağlamak kaydı ile aşağıdaki destek unsurlarından yararlanma imkanına kavuşabileceklerdir.
Teşvik unsurları
- Gümrük vergisi muafiyeti
Girişimciler, yatırım süresince ihtiyaç duydukları makine ve teçhizatları yürürlükteki İthalat Rejimi Kararı gereğince ödenmesi gereken gümrük vergisinden muaf olarak ithal edebilecekledir.
- KDV istisnası
3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu uyarınca, teşvik belgesine sahip yatırımcıların teşvik belgesi kapsamında yapılacak makine ve teçhizat ithal ve yerli teslimleri ile belge kapsamındaki yazılım ve gayri maddi hak satış ve kiralamaları KDV’den istisna tutulmuştur.
- Vergi İndirimi
Projelerini yukarıda yer verilen kararın 17/h maddesi çerçevesinde 5. Bölge destekleri kapsamında yatırım teşvik belgesine bağlayan yatırımcılar, öngörülen yatırıma katkı tutarına ulaşıncaya kadar söz konusu yatırımdan elde ettikleri kazançları üzerinden yüzde 20 yerine yüzde 4 oranında vergi ödeme imkanına kavuşabileceklerdir.
Ayrıca, 22.02.2017 tarihinde yapılan bir düzenleme ile 2012/3305 ve önceki kararlara göre imalat sanayiine yönelik olarak düzenlenen yatırım teşvik belgeleri kapsamında, 1/1/2017 ile 31/12/2017 tarihleri arasında gerçekleştirilecek yatırım harcamaları için; vergi indirimi desteğinde uygulanacak yatırıma katkı oranları her bir bölgede geçerli olan yatırıma katkı oranına 15 puan ilave edilmek suretiyle uygulanacak ayrıca yine bu yıla özel olmak üzere Kurumlar Vergisi indirimi tüm bölgelerde yüzde 100 oranında uygulanabilecektir. Dolayısı ile 17/h maddesi kapsamındaki yatırımlarda, yatırıma katkı oranı yüzde 40 yerine yüzde 55 , indirimli Kurumlar Vergisi yüzde 4 yerine yüzde 0’ olarak uygulanabilecektir.
- Sigorta primi işveren hissesi desteği
Ar-Ge projelerini başarı ile tamamlayan ve seri üretime aktaran girişimcilerin, seri üretim aşamasında istihdam edecekleri işçilere ödeyecekleri ücretler üzerinden hesaplanan sigorta primi işveren hissesinin asgari ücrete tekabül eden kısmı gerekli şartların sağlanması halinde, 7 yıl boyunca ve yatırım harcamalarının maksimum yüzde 35’ine ulaşıncaya kadar Bakanlık bütçesinden karşılanabilecektir.
- Yatırım yeri tahsisi
T.C. Ekonomi Bakanlığı tarafından teşvik belgesi düzenlenmiş büyük ölçekli yatırımlar, stratejik yatırımlar ve bölgesel desteklerden yararlanacak yatırımlar için, Maliye Bakanlığı’nca belirlenen usul ve esaslara göre yatırım yeri tahsis edilebilecektir.
Faiz desteği
Sonuçlanan ve seri üretime geçen Ar-ge Projelerini yatırım teşvik belgesine bağlayan yatırımcılar, talep etmeleri halinde 5. Bölge destekleri kapsamındaki yatırımlarını finanse etmek üzere bankalardan kullanacakları en az bir yıl vadeli yatırım kredileri için faiz desteği imkanından yararlanabileceklerdir.
Bu destek, teşvik belgesinde kayıtlı sabit yatırım tutarının yüzde 70’e kadar olan kısmı için ödenecek faizin veya kâr payının; TL cinsi kredilerde beş puanı, döviz kredileri ve dövize endeksli kredilerde iki puanının, bütçe kaynaklarından karşılanması sureti ile gerçekleştirilebilmektedir.
Başlangıç maliyeti yüksek olan Ar-Ge’ye dayalı teknoloji yatırımlarında, faiz desteği girişimcilere daha ucuz maliyetli fon sağlama imkanı sunabilmektedir.
Vergi, prim ve faiz yükünü azaltmak isteyenler için önemli
Ülkemizde Ar-Ge projeleri neticesinde ortaya çıkan ürünler veya prototiplerin satılabilir birer emtia olarak reel sektöre aktarılması ve seri üretime tabi tutulması aşamasında Yatırım Teşvik Mevzuatı; sunduğu vergisel, finansal ve prim yükü azaltıcı destekler ile yatırımcıların dolaylı üretim maliyetlerinin azalmasına katkı sağlamaktadır. Ayrıca, yukarıda yer verilen destek unsurları, üretim sürecini yeni yeni kurgulayan, finansman maliyeti yüksek, piyasa içerisinde rekabet gücü kazanmayı amaçlayan ve yatırım süresi ve yatırımın tamamlanma aşamasından sonra vergisel yükünü minimize etmek isteyen yatırımcılar açısından büyük önem taşımaktadır