Yatırım indiriminden kalan tutarlar bitene kadar yararlanılabilecek
"Roma'da yargıçlar var" şeklinde ünlü bir söz vardır. Biz de bu söze nazire, "Ankara'da yargıçlar var." diyoruz.
Daha tasarı halindeyken anayasaya aykırılığını ifade etmeye başladığımız bir düzenlemenin iptali hukuka, yargıya güvenmenin önemi konusunun tekrar altını çizdi.
Değerli DÜNYA okurları, bu konuya bu sene kısa süre önce de (11.02.2009 tarihli DÜNYA Gazetesi ve Nisan 2009 tarihli DÜNYA Gazetesi) değinmiştik (yazıları www.vergiportali.com'da bulabilirsiniz). Şimdi Anayasa Mahkemesi kararı nedeniyle gelen çok sayıda soru nedeniyle tekrar değinme gereği doğdu.
Anayasa Mahkemesi kararı
Anayasa Mahkemesi 15 Ekim 2009 tarihli oturumunda Gelir Vergisi Kanunu'nun geçici 69. maddesinde yer alan "sadece 2006, 2007 ve 2008 yıllarına ait" ifadelerini iptal etti.
Bu iptalin anlamı
Değerli DÜNYA okurları, bildiğiniz gibi, yatırım indirimi yürürlükten kaldırılırken 3 yıllık bir geçiş dönemi öngörülmüş, o donemde mevcut, birikmiş yatırım indirimi tutarlarının üç yıl içinde oluşacak karlardan indirilebilmesi, üç yılın sonunda halen kalan bir tutar varsa da (31.12.2008) artık kullanılamayacağı hükme bağlanmıştı.
Anayasa Mahkemesi yatırım indiriminin geçerli olduğu sürede yapılan yatırımlar nedeniyle oluşan ve fakat üç yıllık geçiş süresinde de indirilemeyen yatırım indirimleriyle ilgili sınırlamayı kaldırmıştır. Diğer bir ifade bu hak, bu tutarlar bitene kadar kullanılabilecektir.
Karar, Resmi Gazete'de yayınlandığında yürürlüğe girecek
Karar, Resmi Gazete'de yayınlanarak, yayınlandığı tarihten itibaren hüküm ifade edecek şekilde yürürlüğe girecektir.
Nisan 2010'a kadar Anayasa Mahkemesi'nin karar vermesini bekliyorduk
Değerli DÜNYA okurları, önceki yazımızda, "Gereksiz masraf oluşturmamak, hem idareyi hem de mahkemeleri gereksiz yere meşgul etmemek için, bu konuda, her bir geçici vergi döneminde dava açmak yerine, şayet o zamana kadar karar çıkmazsa Nisan 2010'da verilecek yıllık kurumlar vergisi beyanının ihtirazı kayıtla verilip dava açılmasını" tavsiye etmiştik.
"Dava olumlu neticelenmişse de dava açmaya gerek olmaksızın (geçici vergi dönemlerinde konu yargıya taşınmamış olsa bile) Nisan 2010'da yatırım indirimi hükümlerinden yararlanılarak kurumlar vergisi beyanında bulunulabilecektir." demiştik.
Bir kısım mükellefler bu tavsiyemize uydular ve beklediler, bir kısım mükellefler ise dava açtılar. Az sayıda ilk mahkeme kararı, Anayasa Mahkemesi Kararının gecikmesi nedeniyle, karar beklenmeden olumsuz neticelenmiş temyiz için Danıştaya başvurulmuştu.
Davaları devam edenler ne yapmalı?
Bizim şu an için tavsiyemiz, kararın Resmi Gazete'de yayınlanması ve Maliye Bakanlığı'nca yapılacak açıklamanın beklenmesi yönünde. Şayet bakanlığın açıklamaları dikkate alındığında bir hak kaybı oluşmayacaksa davalardan feragat yoluna gidilebilecektir. Böylelikle mahkemelerin gereksiz yere işgali önlenmiş olacaktır.
Dava açmamış olanlar ne yapmalı?
Dava açmamış olanlar sadece bekleyecekler. Karar, resmi gazetede yayınlandıktan sonra verecekleri ilk geçici vergi beyanında birikmiş yatırım indirimlerini dikkate alacaklar.
İlk geçici vergi beyanında ne yapılacak?
Üçüncü dönem geçici vergi beyanlarında, şayet karar Resmi Gazete'de yayınlanmışsa birikmiş ve henüz kullanılamamış yatırım indirimleri dikkate alınabilecektir.
Tasdik raporlarında belirtme gereği
2009 yılına ilişkin kurumlar vergisi beyannamesi ile ilgili Tasdik raporunda ya da ayrı bir rapor şeklinde yatırım indirimi tutarları ile ilgili YMM Tasdik raporu tanzimi gerekecektir.
İlk iki geçici vergi beyanı düzeltilecek mi?
Hayır. Düzeltme gerekmeyecek.
Ancak ihtirazı kayıtla beyanda bulunulmuş ve dava açılmış olup dava da süratle sonuçlanırsa ödedikleri tutarları iade alabilme imkanı olabilecektir.
Seçimlik hakkın kullanımı
Değerli DÜNYA okurları, geçici vergi ile yıllık beyan arasındaki ilişki konusunda, yatırım indirimi açısından yapılmış tek düzenleme bir bakanlık sirküleridir. Bu sirkülerde de yatırım indiriminden yararlanma konusunda (stopajlı/stopajsız) ilk geçici vergi döneminde "tercih" bildirme gereğinden bahsedilmektedir.
Ancak, 2008 sonu itibariyle kalan yatırım indiriminin kullanımını sınırlayan kelimelerin Anayasa Mahkemesi'nce iptali halinde tercih konusu gündeme gelebileceğinden, geçici vergi dönemlerinde bu açıdan yapılması imkanı yoktu.
Şimdi bu karardan sonra, bakanlığın yapacağı açıklamalar çerçevesinde ilk geçici vergi beyanı ile birlikte tercih gerekebilecektir.
Geçici vergi dönemlerinde dava açmamış olmak sorun yaratır mı?
Ortada kullanılabilecek bir "hak" olmadığından, geçici vergiyi dava etmemiş olmayı, "tercih" diye nitelendirmek mümkün değildir. Bütün bunlar dikkate alındığında, geçici vergi dönemlerinde dava açmamış olmakla bir kaybımız olmayacağı düşüncesindeyiz.