Yardımlaşmanın sihri: OYAK
Son dönemlerin belki de adından en çok söz ettiren, her geçen gün daha da fazla güçlendiği için dikkatleri de üzerinde toplayan bir kuruluştan söz etmek isterim bugün. OYAK Holding’den. 1961 yılında Milli Savunma Bakanlığı’na bağlı olmak ve Türk Silahlı Kuvvetleri mensuplarına kanun çerçevesinde belirlenen yardımları sağlamak amacı ile kurulan, ülkemiz için bilhassa yardımlaşma konusundaki örnek başarı öyküsü ile Türkiye’nin gururu olmayı başarmış bir kuruluş. 2015 yılı resmi verilerine göre OYAK’ın üye sayısı 305 bin kişi; bu bana göre son derece önemli bir sayı.
Bir tarafta bir yardımlaşma konusu ile kurulmuş bir yapıdan söz ederken, diğer taraftan da çok başarılı bir holding olduğunu söyleyince, haliyle pek çok kişinin aklı karışıyor. OYAK Holding, gerçek manada yardımlaşma amacı ile oluşmuş olsa da, elbette kaynak ve fon yaratabilme adına ticari faaliyetlerde de bulunmak suretiyle, başarısını perçinlemekte. Zaman zaman kamuoyunda şirketlerinin elde ettiği gelirin, vergiden muaf olduğu yönünde asparagas haberler yer alıyor olsa da, bünyesinde yer alan tüm şirketlerin vergilerini ödediklerini ve vergi sonrası elde edilen net kârlar üzerinden üyelerine yardım aktardığı çok net bilinmektedir. Zaten aksi bir durumun olması da, vergi mevzuatı açısından pek de mümkün değil. OYAK 2015 senesinde 23 milyar 526 milyon TL gibi çok önemli bir ciroya, istihdam ettiği 29 bin 464 kişi ile ulaşırken, bu elde ettiği değerler ve sahip olduğu varlıklar ile de Türkiye’nin en büyük holdingleri arasına girmeyi başarmış. Merkezi Ankara'da bulunan OYAK'ın çeşitli sektörlerde faaliyet gösteren doğrudan ve dolaylı olmak üzere 90'a yakın iştiraki bulunmakta olup, bunların 16’sı OYAK’ın doğrudan iştirakleridir. Bugün bünyesinde bulundurduğu şirketlerin arasında; Adana Çimento, Erdemir, İsdemir, Oyak Renault, Denizli Çimento, Birleşik Enerji, Akdeniz Kimya, Oyak İnşaat, Hektaş, Omsan Lojistik gibi firmalar yer almakta. Her birisi ülke için ayrı bir değer taşıyan bu firmaların kendi içlerinde de sürekli büyümeleri ve başarı elde etmeleri de holdingin başarısını ortaya koymakta.
Üçyüzbinin üzerinde üyeyi temsil eden OYAK Holding’in yönetimi böylesine büyük bir sorumluluğu taşıyor olmasından ötürü, hep başarılı olmak ve yönetimi maksimum düzeyde kurumsal halde gerçekleştirmek zorunda olduğundan olsa gerek, yönetim kurullarında veya profesyonel yönetimlerinde değişiklikler yaşasa da hep istikrarlı bir seyir içerisinde varlığını sürdürüyor. Ancak holding, sanayi ve ticaretteki başarıları kadar, asıl kuruluş amacı olan yardımlaşma konusundaki yapısı ve sürdürülebilirliği ile de gündeme gelmek istiyor. Üst yönetimlerinin zaman zaman basına verdiği demeçler de genelde bunu ortaya koyuyor. Ordu Yardımlaşma Kurumu olarak hayata geçen OYAK, temelde üyelerinin geleceğini güvence altına almayı hedeflemiştir. Görevdeki daimi üyelerin, geçici üyelerin ve konut ön biriktirim fonu üyelerinin aidata esas maaşlarından her ay kesilen ek aidatlar ana gelir kaynaklarını ve mevcut yapının sermayesini oluşturmaktadır. Elbette yukarıda bahsettiğimiz işletmelerden elde edilecek gelirler ve bağışlar da yine kuruluşun gelirleri arasındadır. Sağladığı ve yarattığı geliri yine tümüyle üyelerine aktaran OYAK, bunu “Zorunlu (yasal) Yardım Ödemeleri” ve “Sosyal Yardımlar” olmak üzere iki ana başlıkta toplamış. Daimi üyelere yapılan emeklilik, ölüm ve maluliyet yardımları ile emekli maaşı ödemeleri, geçici üyelere (yedek subaylara) yapılan ölüm ve maluliyet yardımları yasal yardım ödemelerini teşkil ederken, daimi üyelerin çeşitli ihtiyaçlarını gidermek amacıyla 205 sayılı Yasa kapsamında sunulan sosyal hizmetler ise sosyal yardımları oluşturmakta.
Ellibeş yılın sonunda gelen başarı, ülkeye sağladığı vergi geliri, istihdama sağladığı katkı, sanayiye destek, üyelerine zorunlu tasarruf yaptırma ve emeklilik imkanı ve böylelikle ekonomiye yaptığı katkı ve katma değer. Bundan daha güzel bir yardımlaşma organizasyonu var mıdır dünyada bilemem, ama OYAK oluşumunda tüm emeği geçmiş ve geçmekte olanları ayakta alkışlamak gerek.