Yapay zekâya baskı ve destek artıyor

Kemalettin BULAMACI
Kemalettin BULAMACI Ters Köşe [email protected]

Günümüzün en çok konuşulan konularından yapay zekâya ilişkin kontrol çabaları artarken Birleşmiş Milletler bir danışma kurulu oluşturdu. Google ise ChatGPT’nin yaratıcısı OpenAI’ın rakibi Anthropic’e iki milyar dolar yatırım yapacağını duyurdu.

Terminatör, 1984 yılında yayımlandığında akıllı makinelerin yönettiği bir evren ve insanlığın buna karşı mücadelesi gündemimize girdi. Matriks, 1999 yılında vizyona girdiğinde, hepimiz makine öğrenmesi, yapay zekâ kavramlarına aşina olduk.

Geçen yıl, bu zamanlarda OpenAI, ChatGPT isimli yapay zekâ uygulamasını yayımlayana kadar, bu konu futuristlerin ve teknoloji evanjalistlerinin tartışma konularının dışına çıkmıyordu. Bir taraftan yapay zekâya ilişkin yatırımlar devam ederken, bir taraftan da bu kavram ve teknolojinin gelişimi küresel yönetim organları tarafından bir nebze olsun kontrol altına alınmaya çalışılıyor.

Google’dan iki milyar dolar

 Yapay zekâ alanında, rakibi Microsoft’a göre biraz geride kalan, ChatGPT’ye rakip Bard servisini devreye alan Google, Microsoft’un desteklediği OpenAI’ın rakibi olmaya aday, Anthropic’e toplam iki milyar dolar fon sağlamak üzere anlaştı. İddialara göre, bu desteğin 500 milyon doları hemen sağlanacak, ileride 1,5 milyar dolar daha yatırım yapılacak.

Microsoft ise ChatGPT’nin yaratıcısı OpenAI’a 2019 yılında bir milyar dolar yatırım yapmış, daha sonra bu yatırımına iki milyar dolar daha eklemişti. 2023 yılı başında ise şirkete çeşitli alanlardaki yatırımları için 10 milyar dolar yatırım yapmak üzere bir anlaşma daha sağlamıştı.

BM’de Yapay Zekâ Kurulu

Birleşmiş Milletler, bugünlerde İsrail-Hamas çatışmasına ilişkin gelişmeler ile dünya gündeminde olsa da geçen hafta, Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri António Guterres, uluslararası toplumun yapay zekâyı yönetme çabalarını desteklemek için yeni bir Yapay Zekâ Danışma Organı kurulduğunu duyurdu. Kurul ilk toplantısını da 27 Ekim’de gerçekleştirdi.

Guterres, konuya ilişkin yaptığı açıklamada "Gelişmekte olan ekonomiler için yapay zekâ, modası geçmiş teknolojilerin ötesine geçme ve hizmetleri doğrudan onlara en çok ihtiyaç duyan insanlara sunma olanağı sunuyor. Yapay zekânın iyilik için dönüştürücü potansiyelini kavramak bile zordur. Ve bir dizi kıyamet senaryosuna girmeden, yapay zekânın kötü niyetli kullanımının kurumlara olan güveni zayıflatabileceği, sosyal uyumu zayıflatabileceği ve demokrasinin kendisini tehdit edebileceği zaten açık.

Tüm bu nedenlerden dolayı, yapay zekânın insanlığa - tüm insanlığa - faydalarının en üst düzeye çıkarılması ve risklerin kontrol altına alınması ve azaltılması için yönetişimi konusunda küresel, çok disiplinli, çok paydaşlı bir görüşme çağrısında bulundum" dedi.

‘Geleceğin Zirvesi’ 2024’te

Yapay Zekâ Danışma Kurulu’nun oluşumu, Birleşmiş Milletler'in yapay zekânın uluslararası yönetimindeki sorunları ele alma çabalarında önemli bir adıma işaret ediyor.

Hükümetten, özel sektörden, sivil toplumdan ve akademiden uzmanları bir araya getiren kuruluşun küresel, cinsiyet dengeli ve disiplinler arası yapısı, yapay zekânın insanlık için çalışmasına yardımcı olmada benzersiz bir rol oynamasına yardımcı olacak. Kurumun acil görevleri arasında riskler ve zorluklar konusunda küresel bir bilimsel fikir birliği oluşturmak ve yapay zekâ yönetişimi konusunda uluslararası iş birliğini güçlendirmek yer alıyor.

Kurul, yapay zekâ yönetişimi konusunda diğer mevcut ve yeni ortaya çıkan girişimler arasında köprü kurmaya yardımcı olacak ve 2023 sonuna kadar ön öneriler yayınlayacak ve nihai öneriler ise Geleceğin Zirvesi öncesinde 2024 yazına kadar yayınlanacak.

Biden’dan AI genelgesi

Politico isimli yayın organı tarafından elde edilen taslak genelgeye göre ABD Başkanı Joe Biden da yapay zekâyı öncelik listesine aldı. Biden, bir yandan çalışanları korumaya çalışırken bir yandan da teknolojinin yeni kullanım alanlarını geliştirmek için çok sayıda federal kurumu görevlendirecek. Amaç yapay zekânın risklerini izlemek.

Bugün, yayımlanması beklenen genelge, yüksek vasıflı göçü kolaylaştıracak, bir dizi yeni devlet dairesi ve görev gücü oluşturacak ve federal hükümetin dokunduğu hayatın neredeyse her alanında (sağlıktan eğitime, ticaretten konuta ve daha fazlasına kadar) daha fazla yapay zekâ kullanımının önünü açacak.

38 kişilik uzman ekip

Kurulun eş başkanlıklarını ise İspanya Dijitalleşme ve Yapay Zekâ Kurumu’nun başında yer alan Carme Artigas ve Google’ın Ar-Ge ve Teknoloji Başkanı James Manyika yapacak. 38 kişilik ekip içerisinde Microsoft, Mozilla ve Sony gibi şirketlerden üst düzey yöneticiler, çeşitli araştırma kuruluşları ve üniversitelerden profesörler, çeşitli hükümetlerin danışmanları ve çok farklı sivil toplum kuruluşu yöneticileri yer alıyor.

 

 

Yazara Ait Diğer Yazılar Tüm Yazılar
Türkiye’nin becerisi… 24 Haziran 2024
Yapay zekâda neredeyiz? 27 Mayıs 2024