Yapay zeka için bir oyun planınız var mı?
Yapay zeka yıkıcı bir teknoloji ve hayatın her alanını dönüştürüyor. Böylesi yıkıcı bir teknoloji beraberinde değişim, risk ve fırsatları getiriyor. Bu konuda yapılan son anketlerden bir tanesi dikkatimi çekti. KPMG’nin dünya genelinde 300 küresel şirket yöneticisiyle yapay zeka üzerine yaptığı anket, bizlere önemli içgörüler sağlıyor.
İş dünyasında yapay zeka ile ilgili küresel beklentiler
1- Yöneticilerin %65'i yapay zekanın kuruluşları üzerinde yüksek veya çok yüksek bir etkiye sahip olacağını düşünüyor ve %77'si üretken yapay zekanın (generative AI) önümüzdeki 5 yıl içinde en önemli teknoloji olacağına inanıyor.
2- Çoğu yönetici yapay zekanın Ar-Ge, satış, pazarlama ve operasyonlar üzerinde en büyük etkiye sahip olmasını bekliyor.
3- En önemlisi, yöneticiler yapay zekanın kontrolü tamamen devralmasına hazır değil. %60'ı, şirketlerinin ilk üretken yapay zeka çözümünü uygulamaya koymasına 1-2 yıl olduğunu söyledi. Bu durumda 2024'te korkulduğu gibi büyük ölçekli bir işten çıkartma olmayabilir!
4- İş dünyası liderlerinin YZ ile ilgili temel endişeleri arasında siber güvenlik ve veri gizliliği yer alıyor. Ayrıca, yapay zekayı uygulamak için teknik yeteneğe ihtiyaç var. Yeteneklerin yapay zeka yönünde geliştirilmesi önem taşıyor.
5- YZ her yerde olacak, ancak bu hemen olmayacak. Kuruluşların yapay zekayı uygulamasına ve riski yönetmesine yardımcı olabilecek herkes için büyük bir fırsat olduğu görülüyor. Burada aklıma özellikle de ülkemiz şirketleri açısından şu soru geliyor; şirketlerimiz bu konuda ciddi adımlar atıyor mu?
Bu konuda hem kendi gerçekleştirdiğim sosyal medya anketleri hem gözlemler, hem de alan uzmanları ile gerçekleştirdiğim istişareler sonucu, şirketlerin %75’inde bu konuda bir hazırlık yapılmadığını, hazırlık yapanların da uygulama ve sonuç alma noktasında sıkıntıları olduğunu görüyorum.
Yapay zeka konusunda şirketlerde bir oyun planımız yok!
Yapay zeka temelli dijital dönüşümü çok iyi anlamalı, stratejisini doğru belirlemeli ve konuyu sadece teknoloji olarak değil; insan, kültür, strateji, finans, planlama ve uygulama unsurları ile birlikte değerlendirmeliyiz. Sanırım bu noktada en büyük sorunlar: Dijital dönüşüme doğru bakamıyor olmak, Yapay zeka ve beraberinde oraya çıkan potansiyeli şirket süreçleri dahilinde nasıl değerlendireceğimizi bilmiyor olmak, Farkındalığımız olsa da işe nereden başlayacağımızı, nasıl projelendireceğimizi, kimden yardım alacağımızı bilmemek, Doğru teknoloji çözümlerinin hangileri olduğu noktasında bilgi sahibi olmamak, yapay zeka ve akıllı otomasyon araçlarını iyi tanımamak.
Ne yapmalı?
Plan yaparken konuya doğru önceliklendirme ile bakmak gerekiyor. Başarılı olmuş şirketlerde gözlemlediğim en doğru yaklaşım kültür, organizasyonel yapı, süreçler, teknoloji ve veri şeklinde bir akış kurgulayarak değişimi yönetmek.
Yani işe kültür ve insandan başlamak, sonra süreçleri analiz etmek ve iyileştirmek, sonra teknoloji ile süreçleri dijitalleştirmek ve en son bu süreç ve teknolojilerden üretilen verileri kaliteli hale getirerek, yapay zekaya bağlamak! Planlamada işi bu sıralama ile ele almalı!
Dijital dönüşüm ve yapay zekaya “business” bakışı geliştirmekle başlayıp, işi stratejiye döküp, sonra da projelendirdiğimizde en iyi sonuçları alabiliyoruz. İşin stratejisini; teknoloji veya veri çözümleri sunan tedarikçilerin değil “business” tarafından gelen ve teknoloji alternatifleri ve bunların uygulanması üzerinde tecrübeli uzman ya da danışmanlar ile ortaya koymak gerektiğini düşünüyorum.
İşin teknoloji tarafındaki çözüm ortaklarının maalesef konuya bütüncül bakamadıklarını görüyorum. Bu tür bir koordinasyon hem stratejide ve uygulamada faydalı oluyor, hem de çözüm ortaklarından verim almaya imkan sağlıyor.