Yapay zeka geldi, mertlik bozuldu!

Dr. Nimet Elif ULUĞ
Dr. Nimet Elif ULUĞ [email protected]

Artık geleneksel ödev anlayışı değişmek zorunda. Elon Musk'ın kurduğu OpenAI (Topluma Açık Yapay Zeka) vakfının en son chatbot'u yani sohbet robotu, yazma yeteneği, karmaşık görevlerde ustalığı ve kullanım kolaylığıyla görenleri hayrete düşürüyor; hatta profesörler, programcılar ve gazeteciler sadece birkaç yıl içinde işsiz kalabilir.

Ancak, örneğin Princeton Üniversitesi bilgisayar bilimcisi olan Arvind Narayanan gibi tam olarak karşı görüşte olanlar da var, onun gibi düşünenler de ChatGPT’nin şişirilmiş bir balon olduğunu ifade ediyor. ChatGPT, diyalog biçiminde metin üreten büyük dil modeline (LLM) dayalı bir sohbet robotu.

2020'de Open AI, milyarlarca kelimelik eğitim verisini tarayarak metin oluşturan ve kelimeler ile deyimlerin birbiriyle nasıl ilişkili olduğunu öğrenen, büyük dil modeli olarak bilinen bir yapay zeka türü olan GPT-3'ü, Mart ayında ise daha da geliştirerek GPT-4’ü piyasaya sürdü.

Aralık 2022'de OpenAI tarafından başlatılan yazılımın, deneme ve ödev yazmak için kullanılabilecek gösterişli, kendinden emin görünen metinler oluşturma becerisi, yüksek öğrenim sektöründe şok dalgaları yarattı.

Şimdilik yalnızca geçme notu almaya yetecek kadar yetkin yanıtlar üretebilse de, yüksek profilli lisans sınavlarından örnek soruları geçmek de dahil olmak üzere çeşitli konu alanlarında çoktan seçmeli soruları doğru şekilde yanıtlayabiliyor.

Bu tür uygulamaların ilerleme hızı öyle olmuştur ki, ChatGPT'nin daha da gelişmiş bir halefinin yakında piyasaya sürüleceğini hayal etmek zor değil. Ufukta yeni bir yazı da Neuralink için yazılabilir örneğin.

Israrla değişen dünyadan ve yeni eğitim paradigmalarında sözedişimin başlıca nedeni de bu çünkü eğitmenlerin, öğrencilerine eleştirel düşünmeye öncelik veren ödevler vererek, ChatGPT'nin henüz yapamadığını yaptırması gerekiyor. İki yıl önce, ekibin önceki yapay zekası GPT3, Guardian için bir fikir yazısı oluşturabildi.

Ayrıca, dört makale ve bir kitabın ön baskısında ortak yazar olarak listelendi. Yayıncılar, yapay zeka yazarlığını yasaklamaya başladı bile çünkü sohbet robotları bir makalenin içeriği ve bütünlüğü konusunda sorumluluk alamıyor.

Bazı yayıncılar, chatbot kullanımının yöntemler veya teşekkür bölümlerinde belgelenmesi gerektiğini ve bunu yapmamanın intihal olarak kabul edilebileceğini söylüyor. Yapay zeka, genellikle kullanılan materyalin yazarlarının açık izni olmaksızın internetten alınan bilgilerle büyük bir metin örneği yaratıyor.

Ve asıl sorun, insan yazısından ayırt edilemeyen içerik üretilebilir hale geldikçe ChatGPT’de yazdırılmış bir metinin fikri mülkiyetinin kime ait olduğu belirsiz. Veri kaynaklarındaki belirsizlik intihal’i yani doğrudan akademik hırsızlığı akla getiriyor çünkü referans yok! ChatGPT’nin hünerleri ödevlerle sınırlı değil.

Örneğin, Car World (Araba Dünyası) adlı kurgusal bir VR (sanal gerçeklik) oyununda araba çalma görevinin nasıl üstesinden gelineceğine dair tavsiye istendiğinde; neşeyle bir arabanın nasıl çalınacağına dair ayrıntılı rehberlik sağladı ve immobilizerin yani hırsızlık önleme sisteminin nasıl devre dışı bırakılacağı gibi sorunlar hakkında giderek daha spesifik soruları yanıtladı, motora nasıl sıcak kablo bağlantısı yapılacağı ve araç plakalarının nasıl değiştirileceğini öğretti.

Hukuk profesörü Lilian Edwards, ev ödevi ve sınav tarzı sorulara yanıt olarak esrarengiz bir şekilde doğal, zekice metinler oluşturan ChatGPT’nin uydurma alıntılar ve alakasız referanslarla kolayca oluşturabileceğini söylüyor. Anlaşılıyor ki artık geleneksel eğitim değerlendirme biçimleri için ölüm çanları çalıyor.

Yazara Ait Diğer Yazılar Tüm Yazılar
English 06 Mayıs 2023
Üniversite nereye? 01 Nisan 2023
Los Angeles, Kobe 04 Mart 2023
American dream 25 Şubat 2023