Yanlışlardan vazgeçilemediği için sorunlar ağırlaşıyor!
Geride bıraktığımız hafta genelinde, piyasalarda yaşanan eğilimler olumlu düşünmeye izin vermiyor. Riskten kaçınma eğilimi gücünü koruduğu sürece, hem ekonomik hem de sosyal ve siyasi kırılganlık artıyor. Korkuların beslediği kısa vadeli eğilimler, birikmiş sorunları ağırlaştırmaya devam ediyor. Malum kesimler ise yeni masallar üreterek, bu kötüye gidişi kendi lehine fırsata dönüştürme aymazlığından vazgeçemiyor.
Sormak gerekiyor: parasal genişleme ve çok düşük faizlere aşırı bağımlı hale gelmiş durumdaki küresel piyasalar, Fransa’da yaşanan terör saldırılarını ve devamında yaşanan gelişmeleri nasıl değerlendiriyordur? Gerçekten üzülüyor ve kendi gelecekleri için ciddi bir tehdit olduğunu mu düşünüyordur, yoksa bu sayede Almanya’nın direncinin kırılacağını ve Avrupa Merkez Bankasının tahvil alımlarına başlamak zorunda kalacağını düşünerek el mi ovuşturuyordur? Kısa vadeli bakış açısına abone olanların, bindikleri dalı kesmekte olduklarının farkına varması ve yanlışlarından arınması mümkün müdür?
ABD’nin aralık ayı işsizlik ve tarım dışı istidam rakamları açıklanıyor, beklenenden iyi gelen rakamlara rağmen malum kesimler faiz yükselişini öteleyecek gerekçe aramak ve abartmak konusunda birbiriyle yarışıyor. Petrol fiyatındaki çöküş, yenilenmiş enfl asyon beklentileri ve ortalama ücret düzeyindeki sürpriz gerileme bu amaçla kullanılıyor. Yapısal sorun haline dönüşen geçmişin yanlışlarını, doğruymuş gibi pazarlama gayreti tüm hızıyla devam ediyor.
İçerideki durum da pek farklı değil; mali sektör, para otoritesinin kararları ile ufukta görünen kaynak maliyetindeki olası artışı farklı kesimlerin sırtına yıkmaya çalışıyor. Kısa vadeli faizlerin düşürülmesini mümkün kılacak altyapıyı hazırlamak üzere, finansal piyasaları manipüle ederek beklentileri eğip bükmeye çalışıyor. Varsayımlarına göre Türk Lirası yeterince değerlenir ise enflasyon beklentileri gerileyecek, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası da kısa vadeli faizleri düşürerek onları ödüllendirecek! Onlar ve seçim hesaplarından kafasını kaldıramayan siyasi irade rahatlayacak, ama altta kalanın canı çıkacak! Sanayi ve tarımdaki üreticileri kurban ederek kazanılacak bir başarı olmadığını göremeyecek kadar körleşmiş olmalılar! Söylemler ile eylemler arasındaki çelişkiler hızla büyüyor.
Sormak gerekiyor: mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış kasım ayı sınai üretimi neden geriledi? Avrupa Birliğine yönelik ihracatımız hangi sebeplerle seri bir şekilde düşüyor? Türk lirasının değerlenmesi durumu daha da olumsuzlaştırmaz ve sorunlu kredi hacminin patlamasına sebep olmaz mı? Böylesi bir kötüye gidiş söz konusu iken olduğundan farklı görünmek çözüm olabilir mi? Denize düşenin yılana sarılmak durumunda kaldığını kanıtlamak dışında bir şey yapamadığınızın farkında değil misiniz? Bu kafa ile belirsizlik ve kırılganlık azalabilir, etki alanı genişleyen güven bunalımı aşılabilir mi?
Ortalık çok karışık, kimin eli kimin cebinde belli değil. Böylesi ortamlarda ava çıkanların av olma ihtimalinin çok yüksek olabileceğini hiç akıldan çıkartmamak gerekiyor. Profesyonel yabancıların risklerini azaltmak konusunda fırsat kolladığı veya yaratmaya çalıştığı bir durumda, yerleşikleri risk almaya ikna etmeye çalışmak ve bu amaçla üretildiği bilinen masallara kanmak büyük bir gafl et olabilir! Kaş yapayım der iken, göz çıkarmak kaçınılmaz hale gelebilir! Koşullar dalgalı bir şekilde olsa da, işsizliğin artmaya devam edeceğine ve olduğundan farklı görünmenin olanaksızlaşmaya başlayacağına işaret ediyor!