Yan tahtaların kaderi alt coinlere benzemesin

Borsada moraller bozuk. İki yıldır enflasyonun altında kalan endeks performansının ya­nında hisselerin büyük bölümü yatırımcısına para kaybettirmiş durumda.

Uzun zamandır 10 bin 200 puanın geçemeyen BIST 100 Endeksi, son denemesinin ardın­dan yine yönünü aşağıya çevir­di. Özellikle geçen hafta TÜSİAD yöneticilerine yönelik başlatı­lan soruşturma sonrasında artan gerginliğe cuma günü gelen sert satışlar eklenince güçlü görülen destekler birer birer yıkıldı. 9 bin 600 puandaki desteğin altında kalındığı sürece uzmanlar, 9 bin 200 puanın test edilme ihtimali­ni yüksek görüyor.

Önümüzdeki hafta kritik

Şubat ayı enflasyonu ve Mer­kez Bankası’nın faiz kararını açıklayacağı Para Politikası Ku­rulu (PPK) toplantısı yakından izlenecek. Şubat ayı enflasyonu­na yönelik beklentiler yüzde 4 civarındayken, kamu sağlık ku­rumlarında hasta katılım payının düşürülmesi enflasyon beklen­tilerini aşağıya çekti. Yani önü­müzdeki hafta kritik. JP Morgan güncelleme sonrası şubat enf­lasyon beklentisini yüzde 3,5’ten yüzde 2,7’ye düşürdü. Enflasyon rakamlarının beklentilerin altın­da gelmesi halinde Merkez Ban­kası’nın faiz indirimlerine de­vam edeceği beklentisi borsaya bir miktar nefes aldırabileceği düşünülüyor.

Hisse ile kriptolardaki benzerlik

Endekste geri çekilmeler yaşa­nırken hisselerdeki düşüş daha sert oluyor. Öyle ki endeks tem­muz ayındaki zirvesinin yüz­de 16 altında bulunurken birçok hisse tarihi zirvesinin yüzde 50 altında işlem görüyor. Yatırım­cılar endekste olası bir geri dö­nüşte yan tahtaların (hisse) bu­na ayak uydurup uyduramayaca­ğını merak ediyor. Daha önce bu sayfada özellikle pandemi sonra­sında kripto paralar ile hisse se­netlerinde benzer davranışları­nın görüldüğüne dikkat çekmiş­tim. Kripto paralarla benzerlik ilk olarak halka arzlarda yaşan­mıştı.

Halka açılan şirket hisse­lerinin ilk işlem gününden itiba­ren ‘tavan tavan’ gitmesi küçük yatırımcının ilgisini bu alana çe­virmişti. Eşit dağıtım uygulama­sı nedeniyle halka arzlardan da­ha fazla pay almak isteyenler, ya­kın çevresi adına hesap açmış ve yatırımcı sayısında ciddi artışlar olmuştu. Borsayla yeni tanışan şirket hisselerinin performansı­nın düşmesi, Bitcoin’de yaşanan rallinin yeni bir boğa beklenti­si yaratması, halka arzlara gelen yatırımcıların bir kısmı borsayı terk etmişti.

Ancak Bitcoin’deki hareket bir türlü alt coinlere yan­sımadı. Borsadaki yan tahtaların durumu da şu an alt coinlere ben­ziyor. Bitcoin, BIST 100 Endek­si gibi yüzde 19 uzakken yan tah­talar zirvelerine tekrar ulaşmak için ciddi prim yapmaları gerekli. Altcoin ve yan tahtalar arasında­ki bu benzerlik nedeniyle bazı ya­tırımcıların yan hisselerde uzun süre yatay seyrin yaşanabilece­ğinden endişe ettiği görülüyor.

Denetimi yok riskleri daha yüksek

Öncelikle şunu belirtmekte yarar var. Kriptolar ile hisse senetleri her ne kadar son dönemde hareket tarzı açısından benzerlik gösterse de işleyiş çok farklı. Ne yaptığı tam olarak bilinmeyen binlerce altcoinde risk çok hisselere göre çok daha yüksek. Hiçbir denetimin olmadığı alt coinler yarın öbür gün ortadan kaybolsa paranız uçup gidebilir.

Evet borsada da mali yapısı bozuk şirketler olabilir ama her 3 ayda bir denetimden geçmiş mali tablolarını kamuoyuyla paylaşmak zorundalar. Dolayısıyla mali tablolara ve rasyolara bakarak yatırımcılar, aldıkları riski görme açısından daha şanslı. Dolayısıyla düşüşten etkilenmiş, rasyoları olumlu, mali yapısı güçlü şirketler borsa genelinde bir toparlanma olduğunda hak ettikleri seviyeye daha kolay gelecektir.