Yabancıya KDV’siz gayrimenkul satışı...
YILMAZ SEZER - Güncel Group Yönetim Kurulu Başkanı
Ülkemizdeki ekonomik daralmanın etkilerini gidermek ve mevcut konut stokunu eritip, inşaat sektörünün önünü açmak amacıyla bir dizi önlemler alınmaktadır. Alınan bu önemlerden belki de en önemlisi ve etkilisi yabancılara KDV’siz konut satışı uygulamasıdır.
Söz konusu uygulamanın ekonomik etkilerinin yanı sıra, sosyal ve siyasi etkilerinin olması da kaçınılmaz olacaktır. Bu nedenle bize göre söz konusu teşviklerden en önemlisi yabancıya KDV’siz gayrimenkul satışı olacaktır. Söz konusu uygulama 01.04.2017 tarihi itibarıyla başlamış, uygulamaya ilişkin genel esaslara dair bier düzenleme henüz yapılmamıştır. Söz konusu istisna her kadar yabancılara KDV’siz gayrimenkul satışı olarak adlandırılıp anılsa bile istisnadan Türk vatandaşları, yabancı uyruklu gerçek ve tüzel kişiler faydalanacaktır. İstisnadan faydalanacak Türk vatandaşlarının yurt dışında çalışma veya oturma iznine sahip olması, çalışma ve oturma iznini gayrimenkul teslim tarihinden en az 6 ay önce almış olması ve çalışma ve oturma izninin alınması ile konut tesliminin yapıldığı tarih arasında en az 6 ay yurt dışında bulunması gerekmektedir. Yani istisnadan yurt dışında çalışan ve/veya yaşayan Türk vatandaşları da faydalanabilecektir. Yabancı uyruklu gerçek kişilerden kasıt ise, Türkiye Cumhuriyeti Devleti ile vatandaşlık bağı olmayan kişiyi ifade etmektedir. Tüzel kişi olarak ise kanuni ve iş merkezi Türkiye de olmayan ve bir iş yeri ya da daimi temsilci aracılığıyla Türkiye de kazanç elde etmeyen kurumlar ifade edilmektedir. İstisnadan faydalanacak gayrimenkuller kapsamına konut veya işyeri satışlarının tamamı girmektedir. Ancak gayrimenkulün yapı ruhsatının olması ve kullanıma hazır vaziyette fiilen teslim edilmiş olması gerekmektedir. Ayrıca istisna, gayrimenkulün ilk teslimine uygulanmakta olup, izleyen teslimlerde istisna söz konusu değildir. İstisna kapsamında bulunan alıcıların gayrimenkul satın almasında bir sayı sınırlaması bulunmamaktadır. Yani kişi istisna kapsamında istediği sayıda gayrimenkul alabilmektedir. KDV istisnasının uygulanabilmesi için satış bedelinin %50’sinin faturanın düzenlenmesinden önce, kalan %50’sinin ise fatura düzenlendikten sonra en geç bir yıl içinde döviz olarak Türkiye’ye getirilmesi gerekir. İstisna kapsamında satın alınan gayrimenkulün bir yıllık süre içinde elden çıkarılması halinde zamanında ödenmeyen KDV’nin gecikme faizi ile birlikte gayrimenkulün bulunduğu yer vergi dairesine ödenmesi gerekir. Yani istisnanın geçerli olması için alınan gayrimenkulün asgari bir yıl satılmaması gerekmektedir. Bunun tespit edilebilmesi için tapu kütüğünün beyanlar hanesine gayrimenkulün bir yıldan önce satılırsa KDV ödeneceği şerhi koyulmaktadır. Sadece yabancı uyruklu kişiler için değil yurtdışında çalışan veya yaşayan Türk vatandaşları için de bir fırsat niteliğinde olan bu istisna ile, özellikle 150 metrekareden büyük konutlar ile işyerleri için gayrimenkul bedelinin %18’i oranında bir indirim söz konusu olmaktadır. Hiç de küçümsenmeyecek olan bu indirim tutarının değerlendirilmesi yerinde olur diye düşünmekteyiz.