Yabancılar tatilden önceki hafta DİBS'e hücum etti
Herhalde on günlük bayram tatili en çok yabancılara yaradı. Yurt dışında yerleşikler ya da kısaca yabancılar, 18- 25 Ağustos haftasında tam 1 milyar 242.5 milyon dolarlık devlet iç borçlanma senedi (DİBS) alımı gerçekleştirdiler.
Yabancıların söz konusu hafta içinde yüklü miktarda alım yapacakları zaten beklenen bir durumdu. Öyle ya, yurt dışında neredeyse hiç para kazanılmayacak bir dönemde Türkiye'de yıllık yüzde 10-11'den, on güne düşen getiri yaklaşık yüzde 0.3'ü bulacaktı. Bu yüzde 0.3, bazı Avrupa ülkelerinde bir yılda elde edilen getiriye eşitti. Bu fırsat kaçmazdı, nitekim kaçmadı da...
Yabancı yatırımcılar, iki buçuk iş günüyle sınırlı kalan geçen hafta da 104.6 milyon dolarlık devlet iç borçlanma senedi aldılar. Böylece bir anlamda bir buçuk haftadaki alım 1 milyar 347.1 milyon doları bulmuş oldu.
Yabancılar ağustosun daha önceki haftalarında satış yapmışlardı. Bunun sonucunda yabancıların ağustos ayındaki net iç borçlanma senedi alımı 992 milyon dolar olarak gerçekleşti.
Yabancıların ağustostaki bu alımla birlikte ilk sekiz aydaki DİBS alımı ise 6.7 milyar dolara ulaştı.
Hisse senedinde de alım var
Merkez Bankası verilerine göre, yabancı yatırımcıların hisse senedi alımları ise DİBS'e göre daha düşük miktarda ama daha düzenli bir şekilde sürüyor. Yabancı yatırımcılar son dört haftadır sürekli olarak net alım yapıyorlar. Ağustos ayındaki hisse senedi alımı 553 milyon doları buldu.
Yurt dışında yerleşikler ya da yabancı yatırımcılar yılın ilk sekiz ayında net 3.2 milyar dolarlık hisse senedi alımı gerçekleştirdiler.
Yabancı yatırımcılar, geçen yılın ilk sekiz ayında yalnızca 391 milyon dolarlık hisse senedi almışlardı. Bu dönemdeki 3.9 milyar dolarlık devlet iç borçlanma senedi alımıyla birlikte toplam alım 4.3 milyar doları ancak bulmuştu.
Yabancıların geçen yılın ilk sekiz ayında 4.3 milyar dolar olarak gerçekleşen hisse senedi ve devlet iç borçlanma senedi alımı bu yıl bir kattan fazla artarak 9.9 milyar doları aştı.
Döviz kuru öncü gösterge
Döviz kurunu belirleyen bir dizi etken var kuşkusuz. Ancak yabancı giriş-çıkışları da bu konuda önemli bir etki yapıyor.
Yabancıların yoğun olarak giriş yaptıkları dönemler, doğaldır ki döviz arzının arttığı dönemler haline geliyor ve bu durum da kurların yönünü aşağı çevirmesi sonucunu doğuruyor.
Ancak altını bir kez daha çizelim; yabancı giriş-çıkışları kurlarla ilgili önemli bir belirleyici, ne var ki tek belirleyici değil.
Hem yabancı girişinin yoğunlaştığı bu son dönemde dolara karşı değer kazanan Türk Lirası'nın euroya karşı olan değeri hemen hemen hiç değişmedi. Bu da gösteriyor ki, TL'nin dolara karşı güç kazandığı bu dönem, yalnızca yabancı girişinin artmasıyla izah edilemez. Mutlaka başka etkenler de devreye giriyor.
Ama; döviz girişi döviz girişidir, döviz arzının artması da bizim gibi dövize ihtiyacı olan bir ülke için genel olarak iyi bir şeydir.
