Yabancılar geri dönüyor gibi, şubattaki alım 1.4 milyarı buldu

Yabancı yatırımcı geçen yıl Türkiye'den adeta kaçarcasına uzaklaşmıştı. Yabancıların geçen yılki hisse senedi satışı 2 milyar 399 milyon, devlet iç borçlanma senedi satışı ise 7 milyar 189 milyon dolar düzeyine ulaşmıştı. Yani yabancılar toplamda bu iki menkul kıymette 9 milyar 588 milyon dolarlık çıkış gerçekleştirmişlerdi.

Çıkış eğilimi bu yıl ocak ayında da sürdü. Yabancılar ocak ayında 261 milyon doları hisse senedi, 92 milyon doları da devlet iç borçlanma senedinde olmak üzere toplam 353 milyon dolarlık çıkış yaptılar. 

Ama şubat ayında durum birden değişiverdi. Yabancı yatırımcılar şubat ayında 403 milyon dolarlık hisse senedi, 947 milyon dolarlık da DİBS aldılar. Böylece toplam alış 1 milyar 350 milyon dolara ulaştı.

Şubat ayındaki giriş özellikle son iki haftada yoğunlaştı. Ay toplamında 1.4 milyar dolara yaklaşan girişin 814 milyon doları 12-19 Şubat haftasında, 456 milyon doları da 19-26 Şubat haftasında gerçekleşti. 

İki ayın toplamındaki alış da 142 milyon doları hisse senedinde, 855 milyon doları devlet iç borçlanma senedinde olmak üzere 997 milyon dolar oldu.

Döviz geldi, kur düştü

Doların aylık ortalama kuru ocakta 3.0070 düzeyinde oluşmuştu. Ortalama kur şubatta 2.9407'ye geriledi. Belli ki bu gerilemede yabancıların döviz hareketi önemli bir etki yaptı. Ocak ayındaki 353 milyon dolarlık çıkıştan sonra şubatta 1.4 milyar dolara yakın giriş gerçekleşmesi döviz arzını artıran bir etki doğurdu. Bu ters yönlü hareketi grafikte çok belirgin olarak görmek mümkün.

Doların bu ayın ilk haftasındaki ortalaması 2.93 dolayında. Dün bu düzeyin de altına inildi. Doların düzeyine bakarak, yabancı hareketinin giriş yönünde devam etmekte olduğu sonucuna varmak pek yanlış bir değerlendirme olmasa gerek. Dolar kurunu yalnızca yabancı giriş-çıkışı etkilemiyor elbette ama yabancı yatırımcıların tercihleri ve menkul kıymet yatırımlarına olan ilgileri de kur üstünde kuşkusuz belirgin bir etki yapıyor.

EVDS'deki hata düzeltilmedi

Bu arada elektronik veri dağıtım sistemi-EVDS'de daha önce yer verdiğimiz yabancıların aralık ayının son haftasındaki hisse senedi ve DİBS satışlarının kayıt yerine ilişkin hata halen düzeltilmedi. 

Yabancı yatırımcılar 25 Aralık Cuma ile 31 Aralık Perşembe günleri arasındaki haftada 15 milyon dolarlık hisse senedi, 179 milyon dolarlık da DİBS sattılar. EVDS'de yabancıların menkul kıymet alım satımları cumadan cumaya izleniyor. 31 Aralık Perşembe gününe denk geldiği için de 15 milyon dolarlık hisse senedi ve 179 milyon dolarlık DİBS satışı 1 Ocak 2016'ya yazıldı. Yani Aralık ayı toplamı alınırken, ayın son haftasındaki bu satış ocak ayına yazılmış oldu. 

İşte EVDS'de daha önce de (8 Şubat 2016) dikkat çektiğimiz bu hata hala düzeltilmiş değil. Bu hatalı programlamadan dolayı 2015 yılının aralık ayındaki çıkış olduğundan küçük, bu yıl ocak ayındaki çıkış ise olduğundan büyük görünüyor. Aydan aya sarkma dışında, özünde yıldan yıla bir sarkma söz konusu.

İlginç olan, Merkez Bankası'nın EVDS'de bu şekilde yanlış kayda geçtiği bu verileri, bir başka sayfasında doğru göstermesi. Merkez Bankası'nın web sayfasında "istatistikler, parasal ve finansal istatistikler, haftalık menkul kıymet istatistikleri, veri" sırasıyla ulaşılan tabloda, aralık ayının son haftasında kalması gereken 194 milyon dolarlık yabancı çıkışı, doğru yerde, yani aralık ayı içinde gösteriliyor. Ama işte o veriler EVDS'de hala 2016 rakamları arasında yer alıyor. 

Biz tablo ve grafiğimizi söz konusu hatayı düzelterek oluşturduk, bunu da belirtelim.