Yabancı yatırımcı mali sektörden vazgeçemiyor, her 2 dolarının 1'in

Yabancı yatırımcıların ya da teknik ifadeyle yurtdışında yerleşiklerin şubat sonu itibariyle borsada 50 milyar doları var. Her ne kadar yabancıların çok daha yeni bir tarihteki, 20 Nisan'daki hisse senedi bakiyesini bile biliyorsak da, kıyaslama yapabileceğimiz detaylı veriler anlamında şubat sonundaki tabloya sahip olduğumuz için o tarihteki veri setini kullanacağız. Hemen belirtelim, yabancıların 20 Nisan'daki hisse senedi tutarı 58 milyar dolar. 

Hisse senetleri; sınai, mali ve hizmetler olmak üzere üç ana sektörde toplanıyor. Yabancı yatırımcının öncelik verdiği sektör, her yıl için açık ara mali sektör. Mali sektör hisse senetlerinin yabancıların toplam hisse senedi portföyündeki payı yüzde 50'nin altına neredeyse hiç düşmüyor. Son yedi yılın yalnızca ikisinde, 2008 ve 2011 yıllarında yüzde 49.4'lük oranlar görülmüş; diğer yıllarda ise yüzde 64'e kadar bile çıkıldığı olmuş. Yabancıların elindeki hisse senedi toplamında mali sektör hisselerinin payı 2005 yılında tam yüzde 63.8'e ulaşmış.

Mali sektörde de banka ağırlığı 

Yabancı yatırımcıların şubat sonunda 50 milyar dolar olan İMKB'deki hisse senedi portföyünün 25.3 milyar dolarını mali sektör hisse senetleri oluşturuyor. Mali sektör hisse senetleri kapsamında da banka hisseleri ön plana çıkıyor. 25.3 milyar dolarlık mali sektör portföyünde banka hisse senetleri 17.3 milyar dolarlık pay alıyor. Banka hisse senetleri, bu tutarla toplam yabancı portföyünün de yüzde 35'ini oluşturuyor.

Ancak, geçmişte çok daha yüksek oranlar görülmüştü. 2005 yılında yabancıların toplam portföyü 33.4 milyar dolar düzeyinde bulunuyordu ve bu tutarın 21.3 milyar doları mali sektör hisse senetlerinden meydana geliyordu. Mali sektör hisse senetleri içinde ise bankacılık hisseleri 16.2 milyar dolarlık pay alıyordu. Buna göre, mali sektörün toplamdaki payı biraz önce de belirttiğimiz gibi yüzde 63.8'e ulaşmıştı; bankacılık hisse senetlerinin toplamdaki payı da yüzde 49'u bulmuştu. Yani yabancıların elindeki hisse senetlerinin neredeyse yarısı yalnızca bankacılık kesimi hisse senetlerinden oluşuyordu.

Yabancı yatırımcılar, mali sektörde bankacılık kesiminden sonra en çok holding ve yatırım şirketlerinin hisse senetlerine ilgi gösteriyor. Şubat sonundaki tabloya göre, yabancıların holding ve yatırım şirketlerinin hisselerinde 6.6 milyar doları bulunuyor.

Bankalar niye gözde?

Yabancı yatırımcının banka hisse senetlerine böylesine ilgi gösteriyor olmasının birkaç nedeni var. Bir kere, bankacılık kesimi hisse senetleri derinliği olan, anında nakde dönülebilecek likit hisseler. Yabancı, gerektiğinde kardan fedakarlık edebiliyor, hatta zararı bile göze alabiliyor; ama hisse senedinin elinde kalmasına, satamama durumu oluşmasına asla razı olamıyor. Aslında böyle bir durumda kalmayı hangi yatırımcı ister ki…

Türk bankacılık sistemi şeffaf, çok iyi denetlenen bir sektör konumunda. Karlılık konusunda sürprizler ortaya çıkmıyor.

İşte bütün bunlar, yabancıların yıllar yılı bankacılık hisse senetlerine yoğun ilgi göstermesi sonucunu doğuruyor. Önümüzdeki yıllarda da bu eğilimin aynen süreceğinden kuşku duyulmuyor.

Yabancı portföyünde rekor 85 milyar dolar 

Yabancıların borsadaki portföylerinin büyüklüğünü üç etken belirliyor. İlk olarak sahip olunan hisse senedi sayısı. İkinci etken, bu hisse senetlerinin değeri. Üçüncü etken ise dolar kuru. Bu üç etken birbirini destekler nitelikte olursa, rekor üstüne rekor kırılıyor. Ancak, bu üç etkenin biri ya da ikisi bile rekor kırılmasına yetebiliyor.

Yabancı yatırımcı, borsadaki portföy büyüklüğü açısından 9 Kasım 2010 tarihinde rekor kırdı. Bu tarihte yabancıların borsada tam 84.5 milyar dolarlık portföyü vardı. Bu rekorun oluşmasında hisse senedi fiyatları en büyük etkiyi yaptı, diğer iki etken de rekorda rol oynadı.

9 Kasım 2010'da borsa endeksi 71.543 ile şimdiye kadarki en yüksek düzeye çıkmıştı. Yabancılar, söz konusu tarihte hisse senetlerinde nominal olarak yüzde 54'e yakın pay alıyorlardı. Bu oranın bugünlerde yüzde 46'larda bulunduğunu belirtelim. Ve dolar kuru; dolar söz konusu tarihte 1.40 düzeyinde bulunuyordu. İşte bu üç etken yan yana gelince yabancıların portföyü 84.5 milyar dolar gibi bir büyüklüğe erişti.

Dolar kuru, yabancı portföyünün düzeyi açısından çok büyük öneme sahip. Örneğin 9 Kasım 2011'de yaklaşık 119 milyar lira olan yabancı portföyünün döviz karşılığı, bugünlerdeki 1.80'lik dolar kurundan hesaplama yapılsa 66 milyar dolara inecekti. Oysa, o tarihte kur da görece çok düşük olduğu için, portföy büyüklüğü yaklaşık 85 milyar dolarla rekor kırdı.