Yabancı şimdilik seyrediyor
Merkez Bankası yurtdışında yerleşiklerin geçen hafta gerçekleştirdikleri hisse senedi ve devlet iç borçlanma senedi alım satımına ilişkin verileri açıkladı ve gördük ki yabancılar da ne yapacaklarına pek karar verebilmiş değiller.
Türkiye'den kaçarcasına çıksalar mı, çıkmasalar mı, bilemiyorlar...
Yüksek kurdan Türk menkul kıymetlerine yatırım yapsalar mı, yapmasalar mı, tereddüt içindeler.
Bu yüzden yabancı yatırımcılar da küçük küçük alım satımlarla adeta zaman geçiriyor, taşların yerine oturmasını bekliyorlar.
Merkez Bankası verilerine göre yurtdışında yerleşik yatırımcılar geçen hafta 256 milyon dolarlık hisse senedi satıp 117 milyon dolarlık devlet iç borçlanma senedi alımı gerçekleştirdiler.
Yabancı yatırımcılar ocakta 301 milyon dolarlık hisse senedi aldıktan sonra şubatta 361.4, martta 360.6 milyon dolarlık satış yaptılar. Böylece yabancıların ilk çeyrekteki net hisse senedi satışı 421 milyon dolar oldu. Yabancılar devlet iç borçlanma senedinde ise ilk çeyreği net 892 milyon dolar alımla kapattılar. Ocakta 954 milyon dolar olan DİBS alımı şubatta 35 milyonda kaldı, martta ise 97 milyon dolarlık çıkış oldu.
Üç ayın toplamındaki net hisse senedi ve DİBS alımı ise 470 milyon dolar.
Artışın sorumlusu değiller
Artık şu gerçeği çok somut olarak anlamış durumdayız. Dolar ve euronun giderek hızlanan artışında yabancıların menkul kıymet satarak Türkiye'den çıkmaları gibi bir etken kesinlikle söz konusu değil.
Çok fazla döviz getirerek döviz arzına katkıda bulunmuyor yabancılar; ama mevcut menkul kıymetlerini satarak çıkış da yapmıyorlar.
Öyleyse kuru kim yükseltiyor? Yurtiçinde döviz talep eden reel sektör kuruluşları mı, kendini enfl asyondan korumak isteyen vatandaş mı?
En tehlikelisi de vatandaşın döviz satın alabilmek için mevduatını bozdurması olur. Her ne kadar geçen hafta yurtiçi yerleşiklerin TL mevduatı 895.7 milyar liradan 894.7 milyar liraya inmişse de bu düşüş pek önemli sayılmaz. Düşüş bir eğilime dönüşmeye başlarsa tehlike büyüyecek demektir. Hep birlikte düşünelim, vatandaş bankadan Türk Lirası'nı çekerse ve eğer bu parayı harcama amacıyla çekmemişse ne yapmayı düşünüyordur dersiniz?