Yabancı sermayeli şirket, şube ve irtibat bürolarının mayıs ayı bildirim
Kurumlar vergisi mükellefleri nisan ayında kurumlar vergisi beyannamelerini verdiler ve bir dönem daha geride kaldı. Yabancı sermayeli şirket, şube ve irtibat büroları için mayıs ayında da başka yükümlülükler var. Aşağıda mayıs ayında yapılması gereken bildirimler özetlenecek, bu dönemle ilgili olmasa da benzer yükümlülüklerden de kısaca bahsedilecektir.
1. Doğrudan Yabancı Yatırımlar Kanunu'nun genel yaklaşımı
17 Haziran 2003 tarihli Resmi Gazete'de yayımlanan 4875 sayılı Doğrudan Yabancı Yatırımlar Kanunu ile 1954 yılından beri yürürlükte olan 6224 sayılı Yabancı Sermayeyi Teşvik Kanunu yürürlükten kaldırılmış ve yeni bir döneme girilmiştir. Doğrudan Yabancı Yatırımlar Kanunu'nun temel felsefesi "izin" mekanizmalarına son verilmesi, "izleme" veya "bilgi verme" yaklaşımının benimsenmesi olarak ifade edilebilir.
Bu felsefe değişikliği nedeniyle yeni kanunda yabancı sermayeli şirketlere, şubelere ve irtibat bürolarına çeşitli bildirim yükümlülükleri getirilmiştir. Bunlardan bir kısmı her yıl rutin olarak Mayıs ayı içinde yerine getirilecektir. Aşağıda hem mayıs ayı hem de diğer bildirim yükümlülükleri hatırlatılacaktır.
2. Yasal düzenleme
Doğrudan Yabancı Yatırımlar Kanunu ile başta yabancı sermayeli şirket ve şube kuruluşu, sermaye artışı ve hisse devirleri olmak üzere yabancı sermayeli şirketlerin gerçekleştirdikleri işlemlerde izin ve onay alma zorunluluğu kaldırılmıştır. Kanun bu işlemlerle ilgili olarak yıllık veya işlem bazında bilgi verme yükümlülüğü getirmiştir. Doğrudan Yabancı Yatırımlar Kanunu kapsamındaki şirket ve şubelerin bildirim yükümlülükleri bu Kanun uygulamasına ilişkin olarak 20.08.2003 tarihli Resmi Gazete'de yayımlanan Doğrudan Yabancı Yatırımlar Kanunu Uygulama Yönetmeliği ile belirlenmiştir.
Bu çerçevede 4875 sayılı Kanun kapsamındaki yabancı sermayeli şirket, şube ve irtibat bürolarının, Doğrudan Yabancı Yatırımlar Kanunu Uygulama Yönetmeliği ekindeki formları kullanarak, Ekonomi Bakanlığı Teşvik Uygulama ve Yabancı Sermaye Yabancı Sermaye Genel Müdürlüğü'ne süresi içinde gerekli bildirimleri yapmaları gerekmektedir
3. Mayıs ayı bildirim yükümlülükleri
Doğrudan Yabancı Yatırımlar Kanunu kapsamındaki şirket, şube ve irtibat bürolarının, her yılın mayıs ayı içinde iki bildirim yükümlülüğü bulunmaktadır. Bunlar:
a) Sermayelerine ve faaliyetlerine ilişkin bilgilerin bildirimi: Bildirim, yönetmelik ekinde (EK-1) yer alan "Doğrudan Yabancı Yatırımlar İçin Faaliyet Bilgi Formu" ile yıllık bazda yapılır.
b) Türkiye'de faaliyet göstermekte olan irtibat bürolarının, büronun geçmiş yıl faaliyetleri hakkında bildirim: Bildirim, Yönetmelik ekinde (EK-4) yer alan "İrtibat Bürolarının Faaliyetlerine İlişkin Bilgi Formu" ile yıllık bazda yapılır.
4. Diğer bildirim Yükümlülükleri
Doğrudan Yabancı Yatırımlar Kanunu kapsamındaki şirket, şube ve irtibat bürolarının, rutin olarak yapmaları gereken başka bildirimler de bunmaktadır.
Yönetmeliğe göre, kanun kapsamındaki kurumların;
a) Sermaye hesabına yapılan ödemelere ilişkin bilgileri, Yönetmelik ekinde (EK-2) yer alan "Doğrudan Yabancı Yatırımlar İçin Sermaye Bilgi Formu" ile ödemeyi takip eden 1 ay içinde,
b) Mevcut yerli veya yabancı ortakların kendi aralarındaki veya şirket dışındaki herhangi bir yerli veya yabancı yatırımcıya yaptıkları hisse devirlerine ilişkin bilgileri Yönetmelik ekinde (EK-3) yer alan "Doğrudan Yabancı Yatırımlar İçin Hisse Devri Bilgi Formu" ile hisse devrinin gerçekleşmesini müteakip en geç 1 ay içinde, bildirmeleri gerekmektedir.
Öte yandan, kuruluş izni alan irtibat bürolarının;
- Vergi dairesine kayıt belgesinin bir örneğini ve
- Adres değişikliği durumunda yeni adreslerini, en geç 1 ay içinde Ekonomi Bakanlığı Teşvik Uygulama ve Yabancı Sermaye Yabancı Sermaye Genel Müdürlüğü'ne bildirmeleri zorunludur.
5. Yabancı Sermayeli Olmayan Şirketlerin Bildirim Yükümlülükleri
Kanun kapsamında bulunmayan tamamen yerli sermayeli şirketler;
- Şirkete yabancı bir yatırımcının iştirak etmesi veya
- Şirketin yaptığı sermaye artışına şirket dışındaki bir yabancı yatırımcının iştirak etmesi suretiyle, hisse devrinin gerçekleşmesi ve şirketin Kanun kapsamına girmesi halinde hisse devirlerine ilişkin bilgileri Yönetmelik ekinde (EK-3) yer alan "Doğrudan Yabancı Yatırımlar İçin Hisse Devri Bilgi Formu" ile hisse devrinin gerçekleşmesini müteakip en geç 1 ay içinde Genel Müdürlüğe bildirmek zorundadır.
Vergi levhası alma zorunluluğu
Değerli DÜNYA okurları, mayıs ayı yükümlülüklerinden birisi olan ve çok sayıda mükellefi ilgilendiren vergi levhalarıyla ilgili bir konuyu da burada hatırlatmak isterim.
6111 sayılı Kanun'la vergi levhası asma zorunluluğu kaldırılmıştır. Ancak vergi levhası alma zorunluluğu devam etmektedir.
Gelir vergisi mükellefleri ile sermaye şirketleri, her yıl Mayıs ayının son gününe kadar vergi levhasını almak zorundadırlar.
Vergi levhası alma prosedürü, 27.05.2011 tarihli Resmi Gazetede yayımlanan 408 sıra no.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ile belirlenmiştir.
Yasal düzenleme ve belirlenen prosedür çerçevesinde, 2011 yılı vergi levhalarının Mayıs 2012 sonuna kadar internet vergi dairesinden çıktı olarak alınması ve istendiğinde ibraz edilmek üzere işyerlerinde bulundurulması gerekmektedir.
Vergi levhası almak ve bulundurmak zorunda olanların, vergi levhasını bulundurmak mecburiyetinde oldukları yerlerde yapılan denetimlerde bulundurma mecburiyetine uyulmadığının tespit edilmesi halinde, her bir tespit için ayrı ayrı olmak üzere özel usulsüzlük cezası kesilmektedir. Bu cezanın tutarı halen 180 liradır.