Yabancı kaçacağı kadar kaçtı, artık bundan kötüsü herhalde olmaz

Son rakamlar dün geldi. Yabancı yatırımcı yılbaşından 11 Aralık gününe kadar olan dönemde Türkiye'deki hisse senedi varlığını net olarak 2.2 milyar dolar, devlet iç borçlanma senedi varlığını ise 6.5 milyar dolar azalttı. Toplam çıkış 8.7 milyar doları buldu.

Son haftanın, yani 4-11 Aralık haftasının rakamlarını da aktaralım. Söz konusu hafta içinde yabancı yatırımcı 131 milyon dolarlık hisse senedi ve 255 milyon dolarlık DİBS sattı. Yani toplam çıkış bir haftada 386 milyon dolar oldu.

Yabancı yatırımcıların yılbaşından 11 Aralık gününe kadar gerçekleştirdikleri 8.7 milyar dolarlık hisse senedi ve DİBS satışı, bir rekora işaret ediyor. Daha önce yıllık bazda en fazla çıkış, 4.2 milyar dolarla 2008 yılında yaşanmıştı. Ama bu yılı, 2008 ile kıyaslamak pek doğru değil, 2008 bir kriz yılıydı. Bu yıl ise, en azından dünyada klasik anlamda bir krizden söz edemeyiz. Hele hele 2008 benzeri bir krizden asla.

Başka etkenler söz konusuydu kuşkusuz. Bir kere, bizim içerde yarattığımız müthiş bir girdap vardı. Seçim üstüne seçim yaptık. İki seçim arasında müthiş bir güvenlik zafiyeti oluştu tüm ülkede. Kaldı ki o zafiyet hala sürüyor. Ülkenin bir bölümünde yaşam felç oldu adeta. 

Bunlar yetmezmiş gibi FED'in faiz artırımı yaklaştıkça yaklaştı. Herkes bunu beklemeye, ona göre pozisyon almaya başladı. Niye Türkiye gibi bir dizi sorun yaşayan ülkede kalmayı tercih edecekti ki yabancı. Türk parasının çok kaygan bir zeminde değer yitirdiği bir süreç yaşanıyordu üstelik. Faiz yüksek olsa, hisse senetlerinin getirisi iyi olsa ne fark ederdi ki... Bu getiri, kur artışıyla bir çırpıda sıfırlanıverir, hatta zarar oluşurdu. 

İşte bu kaygı zaman zaman kaçarcasına çıkışlar yaşanmasına yol açtı. 2010, 2011 ve 2012 yıllarında faiz oranlarının yüksek seyretmesi, Türk parasının reel anlamda değerli kalması ve bu değerliliğin süreceğine olan inançla Türkiye'ye 14.4 milyar, 13.9 milyar ve 22.5 milyar gibi inanılmaz boyutta portföy yatırımı girişi olmuştu. Ama 2013'le birlikte giriş yavaşlamaya başladı. 2013 yılında yalnızca 5.7 milyar dolar geldi, 2014 yılındaki giriş 3 milyar dolarda kaldı. Ve bu yıla geldik, giriş bir yana tam 8.7 milyar dolarlık çıkış oldu. 

Belirsizlik bitmiş gibi

FED'in önceki akşam açıkladığı 0.25 puanlık faiz artışı, piyasa diliyle ifade edersek, zaten fiyatlara yansıtılmış, yani satın alınmıştı. FED tutup örneğin 1 puan gibi hiç hesapta olmayan bir artışa yönelmiş olsa, tüm dünya gibi bizim piyasalarımız da allak bullak olurdu kuşkusuz. Ama öyle bir durum yaşanmamıştı. Gelecek yılki faiz artışına ilişkin ifadelerde de öyle agresif bir tutum takınılmayacağı ifade ediliyordu. 

Yani artık piyasaların üstünden FED gölgesi kalktı, belirsizlik sona erdi. Bir başka ifadeyle söylersek, hiç kimsenin FED bahanesi kalmadı. 

Şimdi bizde birileri çıkıp, "Yabancılar Türkiye ekonomisine çok güveniyor, portföy yatırımı da, doğrudan yatırım da yapacak, ama o belirsizlik yaratan FED yok mu" diyemeyecek. FED devreden çıktı. Artık devrede kendimiz varız.

2016'nın kritik eşikleri var

Türkiye'nin müzmin bir sorunu var; ekonomide gerçekçi hedefler belirleyemiyoruz. Ama, hedefleri tutarsız belirleyenler değil de, bunları dile getirenler daha çok eleştiriliyor, o da ayrı bir sorunumuz. 

2016'ya bakıyoruz; enflasyon hedefimiz yüzde 6.5. Tutar mı, tutmaz... Asgari ücrete yüzde 30 zam yapılmış, bu tüm ücretleri etkileyecek, hükümet seçim öncesi vaat ettiği parasal genişleme sonucunu doğuracak bir dizi adım atıyor. Yani yüzde 6.5 tutmaz. 

Peki biz bu enflasyonun gerçekleşebileceğini varsayımına dayalı bir faiz politikası yürütmeye kalkışırsak ne olur; hele hele ABD faizleri yıl içinde de artıracakken... 

Başlıkta "Yabancı kaçacağı kadar kaçtı, artık bundan kötüsü herhalde olmaz" diyoruz ya, işte o zaman başlık değişir, çünkü daha kötüsü olur. Bu yıl yaklaşık 9 milyar dolar olan yabancı çıkışı, yine devam eder. Yabancı çıktıkça kur artar, kur artışının devam edeceği izlenimi güçlendikçe yabancı çıkar ve kısır döngü sürer gider. 

2016'da ortaya çıkabilecek siyasi sorunlar mı, onlara hiç değinmedik bile...