Ya üretim, ya cari açık!..
OSBÜK Marmara Bölge toplantısı kur-faiz gündemli muhayyilemizde yeni bir pencere açtı. “Üretmeden olmaz.” OSBÜK Başkanı Memiş Kütükçü’nün Türkiye ekonomisi içinde OSB’lerin yerini anlatan konuşmasının özetinde; 81 ilde 390’nın üzerinde OSB’nin 67 binden fazla işletme ile 2,5 milyon insana istihdam sağladığı vardı.
Ancak, Türkiye’nin yatırım iştahının yüksek olmasına karşın yatırımcıların sanayicilerin sanayi parseli talebine yanıt veremediklerini söyledi. Sanayiciler yatırım için yer istiyor ancak OSB’ler bu ihtiyaca yanıt veremiyorsa, bu yüzden yatırım yeri bekleyen sanayiciler ya kura ile belirleniyor ya da 4-5 yıl süren bekleyişler yaşanıyorsa acil gündem de bu olmalı.
Bu nedenle OSB’lerin genişlemesi ile çözülebilecek bu sorunun çözümü için Marmara Bölgesi’ni da kapsayacak, tüm altyapı ve insan kaynağı dâhil sosyal yaşamı da içeren bir makro plan oluşturulmasını ve hızla uygulanmasını önerdi. OSB’ler kimi sorunlarının çözümlenmesi için nisan ayından bu yana ‘Uygulama Yönetmeliği’ beklerken diğer yandan yeni yatırımlara ev sahipliği yapma arayışı içindeler. Ancak küresel rekabette de önem taşıyan zaman hızla akıyor.
Toplantıda bunlar anlatılırken Kocaeli Sanayi Odası’nın bir meclis toplantısında ABD’de yatırım yapan Sarkuysan grup şirketlerinden Sark Wire Corp.’un kuruluşunu anlatan Yönetim Kurulu Başkanı Hayrettin Çaycı’nın aktardıkları aklıma geliyor. ABD’de yatırım yapmaya karar verdiklerinde kendilerine yapılan farklı yer tahsisi önerileri, kendilerine gösterilen ilgi, enerji dahil tüm altyapı ihtiyaçlarının karşılanması, özen, dakiklik ve yatırımcıya saygı. Hem de 2008’de… Bugün Sark Wire Corp.’un ürünlerini pazarlayan Sark USA ile birlikte bu ülkede yüzlerce milyon dolarlık ciro elde ediyorlar.
Büyümek istiyorsak, cari açığı kapatmak istiyorsak, istihdam kapasitemizi artırmak istiyorsak benzer bir modele ihtiyacımız var. Uzun bir aradan sonra Yatırım Ortamını İyileştirme Koordinasyon Kurulu (YOİKK) toplantılarının yeniden başlaması aslında bu yakıcı ihtiyacın karşılanması arayışından kaynaklanıyor. Üstelik kayıp zamanların telafi edilmesine yönelik bir arayış da var.
Bu nedenle Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı YOİKK yeni dönem ‘eylem planı’ oluşturma kararı aldı. “Cari açığı azaltıcı, döviz kazandırıcı, katma değeri yüksek üretimi destekleyen, mal ve hizmet ihracatını kolaylaştırıcı adımlar” kilometre taşları olarak belirlendi. Hazırlıklar için görüşler toplanırken, “Bu kapsamda oluşturulacak eylem önerilerinin… ölçülebilir hedeflere sahip ve bir yıllık dönemde tamamlanabilecek şekilde belirlenmesi gerektiği” ifade edildi. YOİKK yeni dönem toplantısı 15 Ağustos’ta yapılarak yeni yatırım ikliminin oluşturulması için yol alındı.
Toplantıya katılan TOBB Başkanı Hisarcıklıoğlu “Toplantıda önümüzdeki dönemde yatırımların artırılmasına ilişkin eylem önerilerimizi sunduk. Finansmana erişim, yatırım ve ihracat teşvikleri, yapısal reformlar, dijital - yeşil dönüşüm, yeni sanayi havzası gibi birçok konuda istişarelerde bulunduk.” açıklamasını yaptı.
YOİKK eylem planı oluşturulurken “bir yıllık dönemde tamamlanabilecek hedefler” denilmesi kamunun da zamanın hızla geçtiğinin farkında olduğunu ortaya koyuyor. Bu farkındalık paydaşların yatırımların önemi konusunda uzlaştığını da gösteriyor. OSBÜK Marmara Bölge toplantısı, ihtiyaç duyulan yeni yatırım ikliminin oluşturulmaya çalışıldığı bu süreçte, YOİKK eylem planı felsefesine paralel, küresel rekabet için ‘yüksek teknoloji’ ve minimum bürokrasi anlamında ‘hız’ mesajları verdi.
Sanayi Bakan Yardımcısı Oruç Baba İnan da toplantıda yaptığı konuşmada, dünyada son çeyrek asırda finansal piyasaların öne çıktığını, buna karşın artık emek, üretim ve reel sektör döneminin başlayacağına dikkat çekerek verilen mesajların alındığının altını çizdi. Bunu, sanki cari açıksız bir yaşam formülü de olabilecek şekilde, bir hadise atıfta bulunarak; “Kimse kendi elinin emeğiyle kazandığından fazlasını (hayırlısını) yememiştir.” şeklinde özetledi.