W faktörü

G-B-L-C-T-Y-W20… Kasa şifresi değil, şarkı sözü değil, gizli bir örgüt değil… Dünya ekonomisinin yüzde 85’ini, küresel nüfusun üçte birini oluşturan G-20 bloğu ve alt başlıklarını simgeleyen harfler! 19 en zengin ülke ve AB Komisyonunu temsil ediyor ki, biz de içindeyiz. İtiraf ediyorum, çalışan çabalayan bir Türk kadını olarak kendimi zengin hissetmiyorum, cebi bir kenara bırakın ruhum da gayet fakir.  

G-20 alt komitelerinde; B iş dünyasını, L işçiyi, C sivil toplumu, T teknolojiyi, Y gençleri, W kadınları simgeliyor. W20 Türkiye Organizasyon Komitesi Başkanlık görevi KAGİDER Başkanı Dr. Gülden Türktan'a verildi. Türktan’ın KAGİDER’deki görev süresi doluyor. Türk W-20’de, ayrıca KADEM ile TİKAD da yönetim komitesinde. 

G-20 neden kadın konusunu içine alıyor, işi mi yok? Anlaşılan o ki, dünya ülkeleri kadın konusunda gelişme bekliyor çünkü ekonomiler can çekişiyor. Kadının iş hayatına katılımının ülke ekonomisini büyüttüğü kanıtlanmış bir veri olsa da kadınların fırsat eşitliği erkeklerin gerisinde duruyor. 

Kasım ayında Antalya'da  G20 Zirvesi yapılacak. Zirvede "kadın" resmen gündemde, bardağın dolu tarafından bakınca, bu bile büyük başarı. Peki ne anlatacağız bu toplantıda? Dünya Ekonomik Forumu’nun  G-20 ekonomileri tablosunu önlerine koymak,  Türk kadınının canının ne kadar acıdığını göstermeye yeter mi? İlk 20’de yer alıp dünyada son 20’de yer almak yakışıyor mu? Bu toplantıya Türkiye ev sahipliği yaparken ve kadın nüfusu çoğunluk ve yoğunlukla engelli statüsündeyken (engeller fiziki olmak zorunda değil) Türktan’ı çok zor bir görev bekliyor. 

Dünya Ekonomik Forumu (WEF) Cinsiyet Eşitsizliği Uçurum Raporu 2014 Endeksi sonuçlarına göre, Türk kadını ekonomide fırsatlara erişimde 142 ülke arasında 125’inci; ekonomik güçlenme endeksi açısından 132’nci; siyasi güçlenme açısından 113’üncü sırada. G-20 Başkanı olarak dünyanın ilk 20si arasında  yer alan Türkiye, kadın erkek karşılaştırmalarında son 20’de…

Türktan görevi teslim ederken "Beklediğinizi bulamadığınız" proje hangisi diye sorunca, “Fırsat Eşitliği (FEM) konusunda zamana karşı çalıştık. KAGİDER’i sertifikasyon merkezi yapan ve dünyanın örnek aldığı bir proje ve gururumuz, ancak kurum sayımız henüz çok az” diye yanıtladı.  

Kadının ancak vitrinde iyi durduğu bir ortamdayız. Kadın konusunda çalışırken “Ben bunu niye yapıyorum?” dediniz mi? 

Tabii ki insan soruyor.  Beni en çok yoran konu, sadece gözümüzün önündekini görüp, onun arkasındaki-altında ne olduğunu görmeyenlere bunu anlatmaya çalışmak zorluyor. “Ben sadece bu kadar görüyorum, siz neden daha fazla görmeye çalışıyorsunuz” dendiğinde, ben neden bunu yapıyorum diyorum,  tahammül sınırım zorlanıyor. 

Kadın girişimcinin sorunlarından bazıları; para-cesaret-esaret (erkek)-eğitim-yönetim-çocuk…  Saymadığım var mı?

Cevap bir kadın yazarın kitabının başlığı: “Hepsini yapabilirim”. Günümüz kadını hepsini yapmak zorunda görünüyor. Zaten pek çok noktada kadın kendi çözümünü buluyor. Kadının çoğunlukla bu çoklu denklemin içinden çıktığını görüyor ve çıkacağına güveniyorum. 

'Türk kadın girişimci karnesi'ni yazacak olsanız 5 kriter istesem, hangi başlıkları koyarsınız?  

1.Cesaret, 2.başarı odaklılık, 3.şans 4. doğru zamanlama,5. çalışma. Cesaret girişimcilikte olmazsa olmaz. Başarı odağını kaybedince girişimcilik kopuyor. Girişimcilik zaten hassas ve kırılgan bir yapı. Başarı odaklılık motivasyonu ve yola devamı sağlayan bir boyut. Cesaretin kırabileceği pek çok ortam ve imkan var. Şans ise, olduğunda çok iyi olan bir şey. Büyümek, atılım yapmak için zamanlama çok önemli bir boyut. Son olarak çalışma ve çalışkanlık. Bir de vizyon var. O da şart olan bir başka boyut.

Karneye kaç verirsiniz?

Kadın için çalışıyoruz, çalışıyoruz…ancak bir adım gidiyoruz. İsveç, Norveç bizden önde diyoruz, bu konudaki Bakanları yapacak çok iş var diyor. Paradoks. Bize notum 5 üzerinden 2.

G-20'de kadın projesi olmasının anlam ve önemi ne? Bu da vitrin proje mi olacak?  

Kesinlikle bir vitrin projesi olmamalı ve netice getiren bir proje olması gerekir. Bu bir fırsat. Türkiye Başkanlığı’nın 6 ayı geçmiş, 6 ayı kalmış. Bütün kadınlar el ele iş hayatında nasıl bir dünya istediğimizi tarif etmek zorundayız. Bu tarif, Türkiye’de yazılacak! G20 Protokolü’nde belki bir, belki iki paragraf yer alacak. Bu tarifi yapamadan geçmek lüksümüz yok. Şansı kaçırmak, Çin’e veya Almanya’ya devretmek demek. Neden Türkiye tarih yazmasın?

G-20 kadın projesine neden sizi başkan seçtiler?

Zannederim KAGİDER’deki ortak çabamız ve başarılarımız, yapılan İngilizce ve Türkçe sunum, tebliğ ve ziyaretler… Ayrıca, sadece iş kadını değil, ekonomist olmamın da bu konuya çok olumlu katkısı olduğunu düşünüyorum.

G-20’de W20 yürütme heyeti KAGİDER, KADEM VE TİKAD’dan oluşuyor. 'Öteki kadınlar' emekçiler nerede? 

Buradaki konu iş hayatında kadın için ne yapılması gerektiğinin tarifi. G20 hükümetleri, bize, İş20’yi (B20) ileri götürecek kadın boyutunu soruyorlar. Labor20 dediğimiz emek temsili ile W20 sonuçlarının tartışılacağı bir ortam da olacak. STK’ları ifade eden Civil 20, düşünce kuruluşlarını ifade edenThink20 ve gençliği ifade eden Young 20’de kadın boyutu var ve birlikte çalışacağız.

Kanada yüzde 74 ile kadının iş gücüne katılımının en fazla olduğu ülke. Kanada’yı yüzde 72 ile Almanya takip ediyor. Türkiye’de ise kadının iş gücüne katılım oranı yüzde 32 seviyesinde. Gayriresmi istihdamda bu rakam yüzde 23’e kadar düşüyor.