Verilerdeki bozulma mevsimsel de olabilir

Üzeyir DOĞAN

Yeni yıla ABD’de parasal genişleme hızının yavaşladığı bir süreçle giren küresel ekonomiyi aynı dönemde gelen negatif veriler baskılamaya başladı. İlk büyük şok da aralık ayında tarım dışı istihdamın 74 bin kişi artması oldu. Başlangıçta bu veriye kuşkuyla yaklaşmış ocak ayı verisi açıklanırken bu veride de ciddi bir yukarı yönlü revizyon gelebileceğini belirtmiştik. Ancak gelen veriler bozulanın sadece tarım dışı istihdam verisi olmadığını gösterdi. Pazartesi günü açıklanan ISM İmalat Endeksi’nin de keskin bir düşüşle 51,3’e gerilemesi ABD ekonomisinin gidişatına yönelik soru işaretlerini yeniden gündeme getirdi. Cuma günü açıklanacak TDİ verisi de bu nedenle yeniden ön plana çıktı. Ancak daha önemlisi mart başında açıklanacak olan şubat verileri olacak. Çünkü önümüzde cevap bekleyen çok önemli bir soru var: “ABD ekonomisine dair gelen bu veriler gerçekten bir bozulma sürecine mi girdi, yoksa bu bozulma aralık ve ocak ayındaki mevsimsel koşullardan mı kaynaklı?” Bu sorunun cevabı, ABD’de yeni Fed yönetiminin uygulayacağı politikalardan, faize ve dolara kadar birçok konuda fikir verecek. Daha ocak verilerini bile tam olarak görmeden, şubat verilerini öngörmek çok mümkün değil ancak biz bu iki olasılığın da hafife alınmaması gerektiğini düşünüyoruz. Cuma günü açıklanacak veride piyasa beklentisi 185 bin civarında. Bu veri ile birlikte aralık verisindeki revizyon da takip edilecek. Beklentileri karşılayamayan veriler yeni bir endişe kaynağı olabilir ancak asıl endişe bizce mart başında gelecek pozitif şubat verileriyle birlikte bozulmanın mevsimsel olduğunun ortaya çıkması ile ortaya çıkar. Bu durum Fed’in mevcut politikalarını değiştirmesi için bir neden olmadığını göstermiş olur ki, bu da gelişmekte olan ülkeler için Mayıs 2013’te başlayan sürecin şiddetlenerek devam etmesi anlamına gelir.