Veri, gözümün önünde

Edip Emil ÖYMEN
Edip Emil ÖYMEN YENİLEŞİM [email protected]

Google Gözlüğü henüz resmen satılmıyor. Halen ABD’de ve İngiltere’de deneniyor. Ancak, çözülmesi gereken hukuki sorunlar var: Bu gözlük, ses / görüntü kaydı yapma, bunları internet üzerinden iletme özellikleri nedeniyle büyük bir mahremiyet tartışmasının odağında. Tartışma, hukukun ince ayar çalıştığı ülkeler için geçerli elbette. 

Hukuk çözüm bekleyedursun, gözlüğün sunduğu olanaklar, şimdiye kadar sadece bilimkurgu filmlerinde rastlanan türden. Yenilikçi fikir üretenler için ideal bir konu. Özellikle eğitimle ilgili kullanım alanları daha şimdiden deney konusu. ABD’den üniversite-sanayi işbirliğine düzinelerle örnekten birkaçı: 
■ California Ü. Annenberg İletişim Okulu hocası Robert Hernandez, gözlüğün habercilik-iletişimde kullanılmasını sağlayacak yazılım geliştirmek amacıyla 15 haftalık bir hakaton düzenliyor. Bu hakaton, üniversite son sınıf öğrencilerine “Gözlük Gazeteciliği” (Glass Journalism) dersi olarak sunuluyor. (Hakaton: Yazılımcılar, bir bilişim uygulamasına kod yazmak için sınırlı bir sürede hız yarışına girişir. Böylece ortaya, yenilikçi çözümler çıkar). 
■ Syracuse Ü. Newhouse İletişim Okulu hocası William Ward, gözlük kullanarak sosyal medyanın nasıl daha etkin hale getirileceğini araştırıyor öğrencileriyle.
■Northeastern Ü. hocaları Rupal Patel ve Stephen Intille, 2013-14 akademik yılında gözlüğe yazılım geliştirmek üzere öğrencileri seferber etti. Hedefleri, tedavi edilemeyen tıbbi sorunların, kişinin yaşam kalitesini bozmadan, hatta daha iyileştirerek yönetilmesini sağlamaktı. İyi göremeyen, iyi duyamayanlar için Google Gözlüğü bugüne kadar sadece hayal edilen yeni kullanımlar sağlayabilecek. 
■Brigham Young Ü. hocası Michael Jones, duyma özürlülerin, kendileriyle işaret diliyle iletişenleri göremedikleri ortamlarda, bu işi gözlüğe aktarma yazılımıyla meşgul. Örneğin, planetaryum gibi, veya geceleyin astronomi gözlemi gibi, ileriye doğru bakmak gereken, bu nedenle iletişimciyle göz teması kurmanın mümkün olmadığı yerlerde Google Gözlüğü’nde açılacak bir ekranda kişi, “anlatılanları” görebilecek. 
■U. Wisconsin-Madison finans hocası Michael Gofman, öğrencilerin yazdıkları ödev-makaleleri, bu gözlüğü takarak okumaya başladı. Hem okuyor, hem konuşuyor. Bu arada öğrenciye, geribildirim videosu hazırlıyor. Zamandan tasarruf, hem de nasıl! Ayrıca, öğrenci, hocanın “gösterdiği” hataları, videoda hop görüyor. Öğrenci-hoca ilişkisinde bundan daha ala bir geribildirim, ikisinin aynı odada konuşmasıyla mümkün. Oysa şimdi hoca, çok sayıda öğrencisiyle böyle iletişim kuruyor. O da memnun, öğrenci de... 

Google Gözlüğü, başka yenilikçi teknoloji şirketlerini benzer ama farklı ürünler tasarlamaya teşvik etti. Örneğin, Milano şirketi Vidiemme Consulting ve New York’ta İtalyanların kurduğu Rokivo, Google’la ilgisi olmayan ama benzer bir gözlük yarattı. 

La Stampa'nın projesi

Başarılarını İtalyan Başbakanı Matteo Renzi’ye göstermek için İtalya’nın önemli gazetesi La Stampa’nın yönetmeni Mario Calabresi’yle bir proje yaptılar. Calabresi, bu gözlüğüyle başbakanlığa gitti. Gidişi, binaya girişi, başbakanla (onun önceden izniyle) yaptığı mülakat La Stampa TV’de yayınlandı. Yarım saatlik programda soruları soran Mario’yu görmüyoruz, sesini duyuyoruz. Ama yanıtlayan Matteo’yu görüyoruz.

Hatta bir ara başbakan, balkon kapısını açıyor, birlikte balkona çıkıp şehre bakıyorlar. Biz de Mario neyi görüyorsa, onu görüyoruz... Bu yayın, TV yayıncılığında yepyeni bir tarz, üslup, teknik ve içeriğin doğuşunun ilk örneklerinden sayılacak: Ortada tv ekibi yok. Sadece bir gözlük var, ses ve görüntü kaydeden, stüdyoya, ekrana ileten...
 

Yazara Ait Diğer Yazılar Tüm Yazılar
Hollywood’a yapay zekâ 02 Ağustos 2019