Vergide matrah artırımı düzenlemesi

Konu seçim olunca bir takım af, teşvik ve yeniden yapılandırma düzenlemelerinin gündeme gelmesi kaçınılmaz.

Bu klasik uygulama bozulmadı, yine devam etti. Hükümet, hazırladığı yeni düzenlemeyi daha doğrusu eski düzenlemelerin devamı niteliğindeki düzenlemeyi 30 Nisan 2018 tarihi itibariyle TBMM’ye sundu.

Cumhuriyet tarihinde bu Hükümet kadar vergi ve benzeri af ya da yeniden düzenleme yapan hükümet olmadı. Ortalama her 2-3 yılda bir böyle bir düzenleme getirdi.

Nedense bir türlü barış (!) sağlanamadı.

Her ne kadar her vergi affı ya da vergi düzenlemesinin genel gerekçesinde çeşitli nedenler ileri sürülse de bunun gerçek nedenleri şöyle sıralanabilir:

- Şu an için ciddi bütçe ve nakit açığı nedeniyle çok fazla gelir ihtiyacı var. Bu ihtiyacın kısmen karşılanması ve gelecek 2 yıl için de belli bir gelir sağlanması amaçlanıyor.

- İşin esasına bakılacak olursa, vergide ve sosyal güvenlik primlerinde çok yüksek kayıt dışılığın olması gerçeği karşısında böyle geçici ve palyatif düzenlemeler yapılıyor.

- İdari kapasite yetersizliği nedeniyle eski ve küçük tutarlı takipteki dosyaların tasfiyesine zaman zaman gidilmesi yolu tercih ediliyor.

- Çok daha önemlisi ve bilinmeyeni, belli kesimler veya kimseler için aralıklarla vergi incelemelerinden korunma zırhı oluşturuluyor.

- …

Aslında, gerçekte olmayan veya çarpık olan vergi ve sosyal güvenlik sisteminin bu yöntemlerle iflah ve ıslah olamayacağını belirtelim. Oysa ülkenin belki de geleceğinin en önemli reform ihtiyacı olan alanları bunlar…

Çok önemli olan bu konunun gerekçesini bir tarafa bırakarak yeni torba kanun tasarısı ile getirilmek istenen matrah affı konusunda açıklama yapalım.

Matrah artırımı ile ilgili düzenleme tasarının 5. maddesinde yer alıyor ve gelir, kurumlar, katma değer ve stopaj vergilerini kapsıyor.

1.Daha önce gelir ve kurumlar vergisi matrahı beyan eden mükellefler;

2013 yılı matrahlarını yüzde 35, 2014 yılı matrahlarını yüzde 30, 2015 yılı matrahlarını yüzde 25 ve 2016 yılı matrahlarını da yüzde 20 artırdıkları takdirde, artış yaptıkları yıllara ilişkin gelir ve kurumlar vergisi incelemesi yapılamayacak.

2. İşletme hesabı esasına tabi olduğu halde Gelir vergisi beyannamesi vermeyen, gelir vergisi beyannamesi verdiği halde zarar beyan eden ya da beyannamesinde indirim ve istisna uygulaması dolayısıyla matrah oluşmayan mükellefler;

2013 yılı için 12.279 liradan, 2014 yılı için 12.783 liradan, 2015 yılı için 13.558 liradan, 2016 yılı için 14.424 liradan düşük matrah beyan edemeyecekler.

3. Bilanço esasına tabi veya serbest meslek erbabı olduğu halde Gelir Vergisi beyannamesi vermeyen, Gelir Vergisi beyannamesi verdiği halde zarar beyan eden ya da beyannamesinde indirim ve istisna uygulaması dolayısıyla matrah oluşmayan mükellefler;

2013 yılı için 18.095 liradan, 2014 yılı için 19.155 liradan, 2015 yılı için 20.344 liradan, 2016 yılı için 21.636 liradan daha az matrah beyan edemeyecekler.

4. Basit usule tabi gelir vergisi mükellefleri;

Bilanço usulüne tabi gelir vergisi mükellefleri için 2013-2016 yılları için belirlenen asgari matrahın onda birinden daha az beyanda bulunamayacaklar.

5. Geliri sadece gayrimenkul sermaye iradı (kira) geliri olan gelir vergisi mükellefleri;

Bilanço usulüne tabi gelir vergisi mükellefleri için 2013-2016 yılları için belirlenen asgari matrahın beşte birinden daha az beyan yapamayacaklar.

6. Geliri yukarıda sayılanlar dışında kalan gelir vergisi mükellefleri ise;

İşletme hesabı esasına tabi gelir vergisi mükellefleri için 2013-2016 yılları için belirlenen asgari matrahtan daha az beyanda bulunamayacaklar.

7. Kurumlar vergisi beyannamesi vermeyen, kurumlar vergisi beyannamesi verdiği halde zarar beyan eden ya da beyannamesinde indirim ve istisna uygulaması dolayısıyla matrah oluşmayan mükellefler;

2013 yılı için 36.190 liradan, 2014 yılı için 38.323 liradan, 2015 yılı için 40.701 liradan, 2016 yılı için 43.260 liradan düşük matrah beyan edemeyecekler.

Yukarıda sıralanan gelir ve kurumlar vergisi mükellefleri için yüzde 20 vergi oranı uygulanacak.

Ancak; beyannamelerini süresinde veren, vergilerini zamanında ödeyen ve daha önce bu hükümlerden yararlanmayan mükellefler için vergi oranı yüzde 15 olacak.

Tasarının bu hafta yasalaşması ile Temmuz ayının sonuna kadar beyan yapılacak ve ödemesi de peşin veya 2 ayda bir 18 taksit olarak izleyen ayda başlayacak.

Mükelleflerin mutlaka yararlanması gereken iyi bir fırsat olduğunu unutmayalım.