Vergide elektronik dönüşümde yeni bir adım: e-tebligat

Maliye Bakanlığı'nca geçtiğimiz hafta yapılan bir düzenlemeyle, vergide elektronik dönüşümde bir adım daha atıldı. Elektronik tebligata ilişkin usul ve esaslar belirlendi. Takvimde bir değişiklik olmazsa, belirlenen kişi ve kurumlar için e-tebligat dönemi esas olarak önümüzdeki yıl başından itibaren başlayacak.

Elektronik tebligat taraflara ne kazandıracak?
Elektronik tebligat öncelikle vergi dairesinin işini kolaylaştıracak. Vergiyle ilgili tebligatların, güvenli ve doğru bir şekilde, en kısa sürede ve en düşük maliyetle yapılması mümkün olacak. Elektronik tebligat, tebligatla ilgili hataları ve tebligattan kaçınmayı büyük ölçüde ortadan kaldıracak. Elektronik tebligat, mükelleflere de bazı avantajlar sağlayacaktır. Tebliğ işlemi, muhatap için hukuki haklar açısından başlangıç noktası olması nedeniyle, tebligatın zamanında ve hatasız yapılması, mükellef hukuku açısından da önemlidir. Klasik tebligatın hatalarının giderilerek sağlıklı bir tebligat sisteminin oluşturulması, örneğin yaygın olarak karşılaşılan, çeşitli nedenlerle hakkındaki tebligattan haberdar olmayan mükelleflerin hak arama olanaklarının sınırlanmasıyla sonuçlanan olumsuzlukları azaltacak ve hukuk güvenliği sağlayacaktır. Yeni sistem hukuksal süreçleri kısaltacak, tarafların bazı maliyetlerini de düşürecektir.

Kimlere e-tebligat yapılacak?
Tebliğe göre, aşağıda sayılan kişi ve kurumlara tebligatlar, uygulamanın yürürlüğe girmesinden sonra, elektronik ortamda yapılacak. 

Kurumlar vergisi mükellefleri,
Ticari, zirai ve mesleki kazanç yönünden gelir vergisi mükellefiyeti bulunanlar (Kazançları basit usulde tespit edilenlerle gerçek usulde vergiye tabi olmayan çiftçiler hariç),
İsteğe bağlı olarak kendilerine elektronik tebligat yapılmasını talep edenler.

Kapsama girenlerin bildirim yükümlülüğü
Yapılan düzenlemeyle e-tebligat kapsamına girenlerin, bildirimde bulunarak elektronik tebligat adresi almaları ve elektronik tebligat sistemini kullanmaları gerekmektedir.

Bunun için, 01.01.2016 tarihine kadar örneği tebliğ ekinde yer alan Bildirimin doldurularak, bağlı bulunulan vergi dairesine verilmesi gerekmektedir. Bildirim, gerçek kişiler için kendileri, kurumlar için kanuni temsilciler veya bu konuda özel yetki içeren noterde verilmiş vekâletnameyle yetkili kılınan kişiler aracılığıyla bizzat teslim edilecektir. Bildirim sonrasında, istenen şartları taşıyan kurumlara internet vergi dairesi kullanıcı kodu, parola ve şifresi verilecektir. 

Kendi isteğiyle kapsama girenlerin yapmaları gereken işlemler
Getirilen zorunluluk kapsamına girmeyen ancak isteğe bağlı olarak kendilerine elektronik tebligat yapılmasını talep eden tüzel kişiler ile tüzel kişiliği olmayan teşekküllerin, katma değer vergisi veya stopaj gelir vergisi yönünden bağlı bulundukları vergi dairesine başvuruda bulunarak sistemi kullanmaları mümkündür.

Sistemden, isteğe bağlı olarak gerçek kişiler de yararlanabilirler. Bu kişiler, internet vergi dairesi aracılığıyla başvurarak veya ikametgahlarının bulunduğu yer vergi dairesine başvuruda bulunarak sistemi kullanabilirler.

Elektronik tebligatın yapılması
Bu sistemde tebliğ edilecek evrak, elektronik imza ile imzalanacak ve vergi dairesi adına Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından ilgilinin elektronik tebligat adresine iletilecektir. Elektronik tebligat sistemine internet vergi dairesi üzerinden erişilecektir. Kullanıcılar, şifreleriyle elektronik tebligat adreslerine ulaşacaklar ve evrakı görebileceklerdir. Gerçek kişiler, sisteme her girişte yapılan kimlik doğrulaması ile elektronik tebligat adreslerine erişeceklerdir.

Elektronik imzalı tebliğ evrakı, hukuken, muhatabın elektronik ortamdaki adresine ulaştığı tarihi izleyen beşinci günün sonunda tebliğ edilmiş sayılacaktır.

Sisteme dahil olmayanlara uygulanacak müeyyide
Maliye Bakanlığı e-tebligat sistemini, Vergi Usul Kanunu’nun kendisine verdiği yetki çerçevesinde zorunlu tutmuştur. Elektronik tebligat sistemine dahil olması zorunlu olanlardan, bu yükümlülüğe uymayanlara kanunun mükerrer 355. maddesinde yer alan ceza uygulanacaktır. Birinci sınıf tüccarlar için bu ceza halen 1.300 liradır.

Ceza uygulamasıyla iş bitmemektedir. Ceza uygulaması sonrasında internet vergi dairesi kullanıcı kodu, parola ve şifre re’sen oluşturulacak ve muhataba tebliğ edilecek ve elektronik tebligat adreslerine tebligat gönderimine başlanacaktır.

Elektronik tebligatın başlama zamanı
Elektronik Tebligat uygulamasına, 01.01.2016 tarihi itibariyle başlanılacaktır. Bu tarihten önce bildirimde bulunanlara 01.10.2015 tarihinden itibaren elektronik tebligat yapılabilecektir.