Vergi yükü olmadan şirket ortaklarına ödeme yapılabilir
Türk Ticaret Kanunu temel prensip olarak şirket tüzel kişiliği ile şirket ortaklarının kişiliklerini ve mal varlıklarını birbirinden ayırmaktadır.
Bu prensip doğrultusunda, vergi hukuku da şirket tüzel kişiliği ile ortakları birbirinden ayırmakta ve bu doğrultuda düzenlemeler ve vergilemeler yapılmaktadır. Örneğin şirket ortağının, eşinin ve çocuklarının işletmeden çektikleri paralar ve aynen aldıkları değerlerin vergi matrahının tespitinde gider olarak yazılmasına izin verilmemiştir.
Bu kısıtlamalara karşın şirket ortaklarının hak ve menfaatleri de göz ardı edilmemektedir. Bunlardan biri de şirketlerde yaygın olarak uygulanan, şirket ortaklarına yapılan “Huzur Hakkı” ödemeleridir. Huzur hakkı, işletmelerin ortaklarına, yönetim kurulu üyelerine, müdürlerine işletmelerdeki görev ve sorumlulukları nedeniyle yapılan ödemelerdir.
Huzur hakkı ödemeleri vergi kanunları uygulamasında ücret olarak vergiye tabi bulunmaktadır. Huzur hakkı ödemeleri ücret olarak vergiye tabi olmakla birlikte, bu ödemeler aynı zamanda vergi matrahının tespitinde gider olarak dikkate alınmaktadır.
Huzur hakkı ödemesinin aylık 22.104,67 TL’si vergiden istisna
Gelir Vergisi Kanununa göre huzur hakkı ödemeleri ücret olarak tanımlanmakta ve stopaj yoluyla vergilendirilmektedir. Buna göre, huzur hakkı ödemelerinde, Gelir Vergisi Kanununun 103. Maddesinde ücretler için belirlenen vergi dilimlerine göre stopaj kesintisi yapılmaktadır.
Ayrıca, huzur hakkı ödemelerine, Gelir Vergisi Kanununun 23/18 maddesinde yer alan asgari ücretten gelir vergisi istisnası ve damga vergisi istisnasının uygulanacağı da unutulmamalıdır.
Buna göre, 2025 yılında huzur hakkı ödemelerinin aylık net 22.104,67 TL’si gelir vergisi ve damga vergisinden istisnadır. Ayrıca huzur hakkı ödemesi yapılan kişi, 5510 sayılı Sosyal Sigortalar Kanunun 4-1/b kapsamında çalışıyorsa bu kişiye ödenecek huzur hakkı ödemesi sigorta primine de tabi değildir.
Huzur hakkı ödemelerinde sıfır vergi yükü
Huzur hakkı ödemelerinin bir taraftan vergiye tabi olması öte yandan vergi matrahının tespitinde indirim olarak dikkate alınması neticesinde bu ödemelerin belli bir tutara kadarlık kısmında vergi yükü sıfır olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu noktada huzur hakkı elde eden şirket ortaklarının başkaca bir gelirleri olmadığı varsayımı altında, asgari ücretteki vergi istisnası dikkate alınarak bir hesaplama yapılmaktadır.
Yapılan bu hesaplama neticesinde 2025 yılı için yaklaşık 100.000-TL net huzur hakkı ödemelerinin kurumlar vergisi mükelleflerine vergi yükü sıfır olarak hesaplanmaktadır. Yapılan hesaplama, işletmelerin yapısına, huzur hakkı alanların diğer gelirlerinin olup olmamasına, diğer gelirleri nedeniyle beyanname verip vermemesine göre küçük sapmalar gösterebilecektir.
Yemek bedeli istisnasından şirket ortakları da faydalanabilir
Yemek bedeli istisnası Gelir Vergisi Kanununun 23/8. maddesinde düzenlenmiş olup, buna göre işyerinde yemek verilmeyen durumlarda çalışılan günlere ait bir günlük yemek bedelinin 2025 yılı için 240 TL+KDV aşmayan kısmı gelir vergisinden istisna edilmiştir.
Şirket ortakları da fiilen işletmede çalışmaları kaydıyla yemek bedeli istisnasından faydalanabilir. Buna göre şirket ortaklarına bu madde kapsamında günlük 240 TL ye kadar vergisiz yemek bedeli ödemesi yapılabilir. Söz konusu tutar gelir vergisinden istisna olup, bu tutarı aşan ödemeler ücret olarak gelir vergisine tabidir.