Vergi yargısına ilişkin öneriler

Değerli meslektaşlarımızdan bu konuda çok değerli öneriler paylaşılınca, bu konuda bir hazırlık yapılıyorsa, dikkate alınabilmesi ümidiyle ben de naçizane bir katkı sunmak istedim.

1.Dosyadan sorumlu hakim uygulamasına hukuki bir alt yapı oluşturulmalıdır. İlk derece mahkemeleri ve istinaf sürecinde, üç hakimle bakılan durumlarda, 2576 Sayılı Kanunun 10. ve 11. maddelerinden hareketle, bir hakim dosyadan sorumlu olmakta, dosyayı diğer üyelere özetleyip anlatma, karar taslağını oluşturma görevini üstlenmektedir.

Tabi ki duruşmalarda da taraflar dinlenmekte, duruşma sırasında dosya görevlisi hakim dışındaki hakimler de, dosyayı okuyabilme fırsatı bulamamış olsalar bile taraflardan dinleyerek fikir sahibi olmaktadırlar.

Ancak, taraflar dosya sorumlusunun diğer mahkeme üyelerine durumu nasıl özetlediğini/ anladığını /anlattığını/ görüşünü bilememektedir. O dosyadan sorumlu hakimin değerlendirmesinin taraflara da tebliğ suretiyle, tarafların dosyaya görüş ve değerlendirme sunabilmelerine de imkân verilmelidir.

2. İstinaf ve temyiz aşamasında duruşma imkânı gözden geçirilmelidir. Haksızlığa uğradığı düşüncesinde olan mükellef konusunun yargı tarafından anlaşıldığından, konunun yargıya anlatıldığından emin olma çabasına girmekte, mümkünse her aşamada davaya bakan heyet mensupları ile yüz yüze konunun görüşülmesini arzu etmektedirler.

İlk mahkemedeki zorunlu duruşma, mükellefleri nispeten rahatlatmakta, istinaf aşamasında ve Danıştay’da duruşma yapılmaması o ölçüde huzursuz etmektedir. Bu konuda naçizane önerim, en azından belli bir tutarı aşan istinaf ve temyiz incelemelerinde, talep halinde duruşma imkanının verilmesidir.

3. Tetkik hakimlerinin değerlendirmeleri taraflarla paylaşılmalı, cevap imkanı verilmelidir. Danıştay’da genel olarak çok az duruşma yapılmakta, yapılsa bile, duruşmada tetkik hakimlerinin konuyu nasıl değerlendirdikleri taraflarla paylaşılmamaktadır. Gerek duruşmalı gerekse duruşmasız temyiz incelemelerinde, tetkik hakimlerinin konuyla ilgili değerlendirmelerinin taraflarla paylaşılıp, taraflara cevap verebilme imkânı verilmesi yararlı olacaktır.

4. Görüş alışverişi platformları oluşturulmalıdır. İdari kademelerde sıklıkla karşılaştığımız devletçi yaklaşımın yargıda da kabul görmesi halinde, devlet karşısında aciz, güçsüz olan bireyin (mükellefin) sığınacak bir yeri kalmayacaktır. Yargı, akademisyenler, mükellefleri temsilen baro-odalar ve idarenin güncel konuları tartışıp, görüş alışverişinde bulunabilecekleri platformlar yaratılması çok yararlı olacaktır.