Vergi indirimleri

Şant Manukyan / İş Yatırım

Son haftalarda ABD'de gündemi oluşturan konuların başında Bush dönemi vergi indirimlerinin uzatılıp uzatılmayacağı oldu. Secim kampanyası sırasında Başkan Obama özellikle üst kesime yönelik indirimlerin kaldırılacağını net bir şekilde ifade etmiş olsa da Senatoda kontrolü yitirince Cumhuriyetcilerle anlaşıp indirimleri aynı şekilde uzatmayı kabul etti. Görülen o ki 2 yıl daha ABDli mükellefler düşük vergi oranlarından faydalanacak. Elbette bu gelişme hem hisse piyasası hem de 2011 beklentilerini hazırlayan ekonomistler tarafından olumlu karşılandı. Ancak bu kararın önemi abartılıyor olabilir. Tüketici veya yatırımcıların vergi indirimlerine karşı takındıkları tavır indirimin niteliğine göre değişir. Şayet vergi indirimi "bir süre", örneğin bu vakada iki yıl , için ise vergi veren cebinde kalan para ile tasarruf oranını arttırmaya, borçlarını kapatmaya daha meyilli olur. Sadece kalıcı olduğuna inanılan bir vergi indirimi kişilerin harcama veya yatırım tavrını değiştirebilir. Örneğin 2008 yılında Başkan Bush 168bn dolar büyüklüğünde vergi indirim ve iadelerinden oluşan bir paket açıkladı. Piyasaların ilk tepkisi bonolarda satış hisselerde alış olsa da kısa süre içinde eski trend ortaya çıktı ve ilk çeyrekte yüzde 2.7 olan tasarruf oranı ikinci çeyrekte yüzde 4.8e yükseldi. Öte yandan geçen hafta dikkat çektiğim bir nokta bu indirimleri nötralize edebilir. Kısa vadede 10 yıllık tahvillerin yüzde 3.40 seviyesine kadar yükselebileceğini söylemiştim. FOMC toplantısı öncesinde oranlar yüzde 3.39 seviyesine kadar yükseldi. Bu oranın yükselmesi başta mortgage faizleri olmak üzere her türlü borçlanma oranının yükselmesi anlamına gelecektir. Halen aşırı borçlu olan ABD hane halkı bu gelişme karşısında eline geçeni harcamak isteği duymayacaktır. Bir diğer kritik nokta da petrol fiyatlarında yaşanan gelişmeler. Şayet petrol gerçekten iddia edildiği gibi 2011de 100 doları geçecek ise bu harcanabilir gelirin daha büyük bir kısmının enerjiye veya benzine gideceği anlamına geliyor. Tüm bu nedenlerden dolayı vergi indirimi kısa vadede iyi bir gelişme olsa da piyasalarda görülen yeni fiyatlamalar ve ABD'nin büyümeye devam eden açığı da göz önüne alınarak sevinci fazla abartmamak gerek. 

Şant Manukyan

İş Yatırım

Vergi indirimleri

Son haftalarda ABD'de gündemi oluşturan konuların başında Bush dönemi vergi indirimlerinin uzatılıp uzatılmayacağı oldu. Secim kampanyası sırasında Başkan Obama özellikle üst kesime yönelik indirimlerin kaldırılacağını net bir şekilde ifade etmiş olsa da Senatoda kontrolü yitirince Cumhuriyetcilerle anlaşıp indirimleri aynı şekilde uzatmayı kabul etti. Görülen o ki 2 yıl daha ABDli mükellefler düşük vergi oranlarından faydalanacak. Elbette bu gelişme hem hisse piyasası hem de 2011 beklentilerini hazırlayan ekonomistler tarafından olumlu karşılandı. Ancak bu kararın önemi abartılıyor olabilir. Tüketici veya yatırımcıların vergi indirimlerine karşı takındıkları tavır indirimin niteliğine göre değişir. Şayet vergi indirimi "bir süre", örneğin bu vakada iki yıl , için ise vergi veren cebinde kalan para ile tasarruf oranını arttırmaya, borçlarını kapatmaya daha meyilli olur. Sadece kalıcı olduğuna inanılan bir vergi indirimi kişilerin harcama veya yatırım tavrını değiştirebilir. Örneğin 2008 yılında Başkan Bush 168bn dolar büyüklüğünde vergi indirim ve iadelerinden oluşan bir paket açıkladı. Piyasaların ilk tepkisi bonolarda satış hisselerde alış olsa da kısa süre içinde eski trend ortaya çıktı ve ilk çeyrekte yüzde 2.7 olan tasarruf oranı ikinci çeyrekte yüzde 4.8e yükseldi. Öte yandan geçen hafta dikkat çektiğim bir nokta bu indirimleri nötralize edebilir. Kısa vadede 10 yıllık tahvillerin yüzde 3.40 seviyesine kadar yükselebileceğini söylemiştim. FOMC toplantısı öncesinde oranlar yüzde 3.39 seviyesine kadar yükseldi. Bu oranın yükselmesi başta mortgage faizleri olmak üzere her türlü borçlanma oranının yükselmesi anlamına gelecektir. Halen aşırı borçlu olan ABD hane halkı bu gelişme karşısında eline geçeni harcamak isteği duymayacaktır. Bir diğer kritik nokta da petrol fiyatlarında yaşanan gelişmeler. Şayet petrol gerçekten iddia edildiği gibi 2011de 100 doları geçecek ise bu harcanabilir gelirin daha büyük bir kısmının enerjiye veya benzine gideceği anlamına geliyor. Tüm bu nedenlerden dolayı vergi indirimi kısa vadede iyi bir gelişme olsa da piyasalarda görülen yeni fiyatlamalar ve ABD'nin büyümeye devam eden açığı da göz önüne alınarak sevinci fazla abartmamak gerek.