Vergi borçlarının yeniden yapılandırılması

Kamu borçlarının yeniden yapılandırılmasına ilişkin düzenlemeleri de içeren Torba Kanun 11 Eylül tarihli Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. 

Bu makalede, kanunun vergi borçlarının yeniden yapılandırılmasına ilişkin düzenlemeleri özetlenecektir. Kasa ve ortaklar cari hesaplarıyla ilgili düzeltme işlemleri öngören düzenlemeler ise bir başka makaleye bırakılacaktır.

Yeniden yapılandırılacak vergi borçları 

Yeniden yapılandırma kapsamına esas olarak; 
● 30.04.2014 tarihinden önceki dönemlere, beyana dayanan vergilerde bu tarihe kadar verilmesi gereken beyannamelere ilişkin vergi ve bunlara bağlı vergi cezaları, gecikme faizleri ve gecikme zamları, 
● 30.04.2014 tarihinden önce yapılan tespitlere ilişkin olarak vergi aslına bağlı olmayan vergi cezaları, 
● 30.04.2014 tarihinden önceki dönemlere ilişkin gümrük vergileri, idari para cezaları, faiz, gecikme faizi ve gecikme zammı alacakları, girmektedir. 

Kanunla, sayılan kamu borçları yanında, sigorta prim borçlarının, oda ve borsalara olan aidat borçlarının, belediyelerin su kullanımından kaynaklanan borçların yapılandırılmasına ilişkin düzenlemeler yapılmıştır. 

Ödenecek ve silinecek borçlar 

Kanun kapsamına giren alacaklar için yapılandırmadan yararlanılması durumunda ödenecek ve silinecek tutarlar aşağıdaki tabloda yer almaktadır. 

Yeniden yapılandırmanın avantajı 

Yukarıda yapılan kısa özetten de anlaşılacağı gibi, yeniden yapılandırmanın dikkate değer en önemli avantajı, daha yüksek oranlı gecikme faizi veya gecikme zammı yerine, nispeten daha düşük ÜFE aylık değişim oranına göre bir faiz ödenmesidir. 

Kabaca bir fikir vermesi için, 2010 yılı başından bu güne kadar olan gecikme faizi / gecikme zammı oranları ile ÜFE değişim oranlarına aşağıdaki tabloda yer verilmiştir. Yeniden yapılandırma, faiz farkının yaratacağı fark kadar bir avantaj sağlayacaktır. 

Prosedür 

Kesinleşmiş alacakların yapılandırılmasından yararlanmak için Kasım 2014 sonuna kadar yazılı olarak başvurulması gerekmektedir. 

Düzenlemeden yararlanacaklar için gelir ve gümrük idarelerinin kısa süre içinde örnek başvuru formları hazırlayacağı ve yayınlayacağı tahmin edilmektedir. 

Ödeme zamanı ve ödenecek tutar 

Yeniden hesaplanan ve yapılandırılan borç tutarının peşin veya taksitle ödenmesi konusunda borçluların tercih yapmaları mümkündür. 

Tercihini taksitler halinde ödemek yönünde kullananlara, ilk taksiti Aralık 2014’den başlamak üzere, ikişer aylık dönemler halinde, en çok 18 eşit taksitte 36 aya kadar vade tanınmaktadır. 

Öngörülen ödeme koşullarına göre; 
● Peşin ödemelerde ödenecek tutarda bir artırım yapılmayacak, 
● Taksitle ödemenin tercih edilmesi durumunda, taksitler tercih edilen ödeme süresine göre belli bir katsayıyla artırılacak, artırılmış tutarlar taksit sayısına bölünerek borç tutarı eşit taksitler halinde ödenecektir. 

Taksitlerin zamanında ödenmemesi 

Borçlarını yeniden yapılandırarak taksitle ödeyenlerin, taksitlerini zamanında ödemeleri gerekmektedir. 

Bir takvim yılında iki veya daha az taksitin süresinde ödenmemesi halinde, yapılandırma bozulmamaktadır. Ancak bu durumda, ödenmeyen taksit tutarlarının son taksiti izleyen ayın sonuna kadar, gecikilen süre için gecikme zammı oranında geç ödeme zammı ile birlikte ödenmesi gerekmektedir. 

Bir takvim yılında ikiden fazla taksitin süresinde ödenmemesi halinde kanundan yararlanma hakkı tamamen kaybedilmektedir. 

Cari dönem vergilerinin zamanında ödenmemesi 

Kanun kapsamında borçları yeniden yapılandırılanların, taksit ödeme süresince, yeniden yapılandırılan vergi türleri için tahakkuk eden vergilerini de zamanında ödemeleri gerekmektedir. 

Çok zor durum olmaksızın her bir vergi türü itibariyle bir takvim yılında ikiden fazla vadesinde ödememeleri halinde, yapılandırılan bu borçlarına ilişkin kalan taksitlerini ödeme hakları kaybedilmektedir.