Vehbi Koç Sergisi ”Bir Yüzyılın Hikayesi”
Can Dündar, Vehbi Koç'un özel ar?ivinden belgelerle anylaryny kitapla?tyryyor. Geçen yyl birinci cildi yayynlanan belgelerin ve hatyralaryn 1961-1976 yyllaryny kapsayan ikinci cildinin yayynlanmasy vesilesiyle Ystanbul'da Rahmi Koç Müzesi'nde bir sergi açyldy.
Vehbi Koç'un ya?am öyküsünden yola çykylarak hazyrlanan sergide, zamanyn önemli olaylary ve Vehbi Koç'un yaptyklary anlatylyyor. Vehbi Koç'un özel e?yalary yer alyyor.
Ar?iv belgelerinin yer aldy?y kitapta yayynlanan mektuplar ve Vehbi Koç'un notlary çok ilginç.
Örne?in 1989 yylynda Vehbi Koç'un Ynönü'yü ziyaretinden sonra tuttu?u notta ?unlar yazyly:
"Ynönü, hanymla birlikte beni Heybeliada'daki evine çaya davet etti. Ysmet Pa?a, Mevhibe Hanym, ben, bizim hanym çay içtik, konu?uyoruz. Ben kendisine 'Pa?am, bu ortanyn solunu nereden çykardyn?' diye bir sual sordum. Bu sualime o kadar sinirlendi ki, eliyle masaya vurdu.
'Koç... Koç... Bu memleketi ortanyn solu kurtaracaktyr' dedi.
Sordu?uma pi?man oldum. Ysmet Pa?a'nyn ortanyn solundaki maksady, sosyal adaletli bir lider oldu?unu gösteriyordu. Ysmet Pa?a devletçi idi."
Vehbi Koç'un özelli?i, tüm yazy?malary saklamasy, her yazy?ma veya ?ifahi görü?me sonunda izlenimlerini ve de?erlendirmelerini yazyya dökmesi idi.
Bu ?ekilde çok kyymetli bir ki?isel ve kurumsal "hafyza" olu?turmu?tu.
Türkiye'nin de?i?ik dönemlerinde önemli olaylara kary?anlar, ya?yyanlar benzer ?ekilde yazyly belge biriktirme aly?kanly?yna sahip olsa idi bugün geçmi?i daha iyi de?erlendirebilirdik.
Vehbi Koç'un 1967'de Ba?bakanlyk'ta Süleyman Demirel ile yapty?y görü?me notunda ?unlar yazylydyr: "Üç büyük proje üzerinde çaly?ty?ymyzy ve bu hususta durumu bildirmek ve Hükümet Ba?kany olarak ne dü?ündü?ünü ö?renmek için geldi?imi söyledim. (1) Fiat Projesi (2) Ford Diesel Projesi (3) Gyda Sanayii." Vehbi Koç bu projelerle ilgili olarak Bakanlar Kurulu kararlaryna ihtiyaç oldu?unu, uzun süredir gereken kararlaryn çykmady?yny anlatyr.
Notun sonunda ?unlar vardyr: "Ba?bakan'yn yanyndan çykmadan evvel, beni desteklerse bu a?yr üç yükün altyndan çykaca?ymy söyledim. Seni destekleyece?im. Getirdi?in üç projeyi destekleyece?im. Hükümet bununla mutabyktyr gibi bir espri yapty... Kanaatim Ba?bakan yapycy, ileri geri memlekette bir ?ey yapylsyn da nasyl yapylyrsa yapylsyn dü?üncesinde. Ve biraz çok vaatte bulunuyor gibi. Yn?allah yardymcy olur."
Vehbi Koç'un özel ar?ivinden seçilen belgelerde yazylanlar dönemin bilinmeyen birçok olayyna y?yk tutuyor.
Sayyn okuyucularyma sergiyi gezmelerini YKB Yayyny olan kitaby okumalaryny tavsiye ederim.