Uzun süreli raporlarda işverenin haklı nedenle feshi
Raporlu işçinin iş sözleşmesinin feshi belli koşullara bağlıdır. 4857 sayılı İş Kanunu’nun İşverenin haklı nedenle derhal fesih hakkı başlıklı 25. maddesinde işverenin haklı nedenle derhal fesih hakkı belli koşullara bağlı olarak düzenlenmiştir. İşçinin istirahat nedeniyle raporlu olduğu ve çalışmadığı dönemin “bildirim süresi+altı hafta” olarak tespit edilen süreyi aşması halinde, iş sözleşmesinin 4857 sayılı İş Kanunu’nun 25/I. maddesi nedeniyle feshedilmesi mümkündür. Bu durumda, işçinin bir yıldan fazla çalışmasının olması halinde işçiye kıdem tazminatı ödenecek. Ancak, işçiye ihbar tazminatı ödenmeyecektir.
Ek olarak doğum ve gebelik hallerinde ise 74’üncü maddede belirlenen 16 haftalık sürenin bitmesinden sonra bildirim süresine ek olarak altı haftalık devamsızlık süresine dikkat edilir.
Haklı nedenle fesih süreci, ihbar süresi + 6 hafta süresince işçinin aralıksız olarak sağlık nedeniyle devamsızlık yaptığı hallerde geçerli olmaktadır.
Örneğin; bir yıl kıdemi olan bir işçinin hastalık nedeniyle almış olduğu kesintisiz sağlık raporu uyarınca işe devamsızlığının, bu kıdeme göre bildirim süresi dört hafta olduğundan altı hafta eklenmek suretiyle on haftayı aşarsa işveren haklı nedenle derhal fesih hakkını kullanabilir. Bekleme süresinde işe geçici devamsızlık hali geçerli bir fesih nedeni değildir.
***
Yargıtay, “Sağlık nedeniyle işverenin haklı nedenle feshinde işçiden savunma alınmasına gerek yoktur”
Geçtiğimiz günlerde 09.05.2019 tarihli Resmi Gazete’de Yargıtay İçtihadı Birleştirme Hukuk Genel Kurulu’nun çalışma hayatını ilgilendiren önemli bir kararı yayınlandı. Kararda, işverenin sağlık nedeniyle haklı neden fesih hakkını kullanırken, yani kesintisiz sağlık raporlarında ihbar+6 haftayı geçtikten sonra yapılacak fesihlerde işçi savunmasının alınmasına gerek olmadığına karar verildi. Dolayısıyla işverenin kesintisiz sağlık raporlarında ihbar+6 haftayı geçtikten sonra yapılacak işveren fesihlerinde işçi savunması alınmayacaktır.
***
Sık sık rapor alma hali haklı neden değil, geçerli neden sayılır!
İşçi hastalığının uzaması nedeniyle oluşan devamsızlık, işletmede işlerin yürütümü açısından birtakım sorunlara neden olabilir. Eğer iş yerinde ayrıca işgücü istihdam edilmesine ihtiyaç duyuluyorsa, işler sürekli aksıyor, işçinin aldığı raporlar iş düzenini bozuyorsa bu durumda iş sözleşmesinin feshedilmesi gündeme gelebilir.
Sağlık nedeniyle fesih sürecini ayrıca kanunun 18’inci maddesinin gerekçesinde ifade edilen işçinin yetersizliğinden kaynaklanan nedenler arasında sık sık hastalanma nedeniyle ayırmak gerekir. İşçinin almış olduğu raporların iş görme edimini aksattığı, iş yerinin normal işleyişini bozması halleri işçinin yaptığı işe ve konumuna, iş yerinin büyüklüğüne ve küçüklüğüne, devamsızlığı etkisinin diğer işçilere aşırı iş yükü vermesine ve işçinin kıdemi gibi hususlar dikkate alınarak her somut olaya göre tespit edilmelidir.
İşçinin uzun süren hastalığı nedeniyle aralıksız olarak devamsızlığından farklı olarak sık sık hastalanması nedeniyle aldığı aralıklı raporların iş yerinde olumsuzluklara yol açmışsa işçinin iş sözleşmesi geçerli nedenle fesih edilebilir.
Geçerli nedenle yapılan fesihlerde işçinin iş güvencesi kapsamında olması durumunda ise işe iade davaları gündeme gelebilir.