Üretim Reform Paketi’ne ilişkin çekincelerim...
Bilim Teknoloji ve Sanayi Bakanlığı “Üretim Reform Paketi Kanun Tasarı Taslağı” hazırlık sürecini bu yıl ocak ayında gerçekleştirdiği çalıştay ile başlatmıştı. Paket içeriğinde; Yüksek Öğretim Kanunu (YÖK), Çevre Kanunu, Katma Değer Vergisi Kanunu, Küçük ve Orta Ölçekli İşletmeleri Geliştirme ve Destekleme İdaresi Başkanlığı’nın (KOSGEB) Kurulması Hakkında Kanun, Mera Kanunu, Organize Sanayi Bölgeleri (OSB) Kanunu gibi birçok kanunda değişiklikler öngörüyor. Üretim Reform Paketin'in hedefi, “yerli, yeşil, yenilikçi (3Y) yaklaşımıyla teknoloji odaklı ve yüksek katma değerli üretim yeteneğine ve nitelikli işgücüne sahip, akıllı üretim sistemlerinin kullanımının yaygınlaştığı, marka değerleriyle uluslararası pazarlarda rekabet eden sanayi” olarak belirtiliyor. Bu günkü yazımda organize sanayi bölgeleri ve onların çatı kuruluşu olan Organize Sanayi Bölgeleri Üst Kurulu (OSBÜK) ile ilgili düzenlemelerden bahsedeceğim.
Üretim Reform Paketi Taslağı'nı “Karşılaştırma tablosu” bakanlığın internet sayfasında yayınlayan bakanlık, ilgili kurum ve kuruluşlardan görüşlerini bildirmesini bekliyor. Bakan Faruk Özlü yasa tasarısına ilişkin; “Üretim Reform Paketi’ni çalıştık. Hazırladığımız taslağı paydaşlarımıza sunduk. Türkiye’de 700’e yakın sanayici, sanayi odası ve ilgili tarafl ara açtık. Onlar, kendi görüşlerini bize iletecekler. Gelen görüşleri ay sonuna kadar toplayacağız.
Üretim Reform Paketi’ni, nihai haline getirdikten sonra EKK’da görüşüp Bakanlar Kurulu’na sunarak Meclis’e sevk edeceğiz. Meclis’e sevki yıl sonuna doğru olur” bilgisini kamuoyu ile paylaştı. Üretim Reform Paketi Kanun Tasarısı’na dönersem, birkaç maddede çekincemi saklı tutarak yasayı genelde olumlu buluyorum. Bu paket, mevcut OSB’lerdeki arsa tahsislerine, yeni OSB kuruluşuna, OSB’lerdeki firmalardan alınan emlak vergisinden araştırma, geliştirme ve inovasyon yatırımlarına, %1 KOSGEB payının kaldırılması KDV istisnası,emlak vergisine sınır getirilmesi gibi bir çok konuda yenilikler getiriyor. Tasarı ile OSBÜK, tüm OSB’lerin kayıt olmak zorunda olduğu, sicilinin oradan geçtiği, OSB’lerin şemsiye kuruluşu haline geliyor.
Özel OSB'lere ilişkin düzenlemeler çok önemli eksiklikleri gideriyor. Tasarıya ilişkin çekincelerime gelince; OSB ve OSBÜK organ üyeleri ile personeli, görevleriyle ilgili suç teşkil eden fiil ve hareketlerinden dolayı kamu görevlisi olarak cezalandırılacak. Görevleriyle ilgili suçlardan dolayı haklarında kovuşturmaya başlanan OSB ve OSBÜK organ üyeleri ile personeli Bakanlık tarafından tedbiren geçici olarak görevden uzaklaştırılabilecek. Görev sürecinde yanlış yönetimle zarara neden olanlar yada görevi kötüye kullanma gibi iş ve işlemde bulunanlar elbette sorumlu olarak hesap vermeliler. Ancak OSB ve OSBÜK’te yönetim kurullarında seçimle yönetime gelen sanayiciler bu yasayla kamu görevlisi olarak tanımlanması kanımca yanlıştır.
Bir başka görüşümde; Tasarıda “Özel OSB sınırları içerisinde yapılacak imar ve parselasyon planları ve değişiklikleri, özel OSB tarafından yönetmeliğe uygun olarak hazırlanır ve bakanlığın onayına sunularak İl İdare Kurulu kararı ile yürürlüğe girer” denilmekte.
Bu yeni düzenlemeyle, yönetmeliğe uygun olarak yapılacak imar ve parselasyon planları ve değişiklikleri, bakanlığın onayına sunulduktan sonra İl İdare Kurulu'nun kararına sunulması bürokratik işlemleri arttırmak ve zaman kaybetmektir.
OSB’lerde 2 yıl içinde tamamlanması gereken tahsisin bitirilmemesi halinde bu tahsisin geri alınması için yapılacak işlemler hızlandırılacak. Bu bağlamda “arsa satışları” başlığında belirtilen düzenlemede şu ifadelere yer veriliyor "Parsel birim maliyeti; altyapısı tamamlanmış ve işletmeye geçmiş OSB’nin muhasebe kayıtlarındaki; kamulaştırma, altyapı inşaatı, arıtma tesisi maliyeti ve genel idare giderleri gibi tüm giderlerden oluşan toplam yatırım tutarının toplam sanayi alanına bölünmesiyle hesaplanır. Bulunan birim maliyetinin yüzde 20 fazlasını geçmemek üzere parsel birim satış fiyatı belirlenir” denilmekte.
Bu madde, altyapı yatırımları yapan OSB (Burada yer alan işletmelerin katkısıyla) değer kazanan parselin bir başka girişimciye satılarak oluşan rantın şahıslara geçmesine neden olabilecektir. Uzun yıllar OSB konusunda emek veren halen bir OSB de yönetim kurulu üyeliği yapan kişi olarak umarım dile getirdiğim çekinceler tasarının yasalaşma sürecinde giderilir. Bu yasa tasarısı konusundaki yeni yaklaşım nedeniyle bakan sn. Faruk Özlü’yü özellikle kutlamak istiyorum.