Üretim Reform Paketi.. (II)

1 Temmuz'da yürürlüğe giren “Üretim Reform Paketi"nin organize sanayi bölgelerinde (OSB) daha dinamik ve verimli hizmetler verilmesini amaçlayan düzenlemelerin bir özetini geçen haftaki yazımda sizlere sunmuştum.

Bu hafta ise, YÖK Yasası'na eklenen, devrim olarak ifade edilen;

- Yükseköğretim Kalite Kurulu,

- Yükseköğretim Eğitim Programları Danışma Kurulu,

- Meslek Yüksekokulları Koordinasyon Kurulu (MYKK),

- Üniversitelerde, sermaye şirketi statüsünde teknoloji transfer ofisleri,  başlıklarıyla ifade edilebilecek düzenlemelerden bir bölümü sizlere sunmayı amaçlıyorum.

Üniversitelerde sanayi ve üretim eksenli bilgi üretimi

Reform olarak gördüğüm bu düzenlemelerle "Üniversitelerde sanayi ve üretim eksenli bilgi üretimi” amaçlandığı görüşündeyim..

Örneğin, yıllardır her ortamda dile getirilen “Nitelikli eleman eksikliği, üniversite-sanayi işbirliğindeki yetersizlikleri”ni giderme bağlamında şu düzenlemeler getiriliyor;

-Yasa ile OSB içinde meslek liselerinin kurulması krediyle teşvik ediliyor.

- OSB içindeki meslek yüksekokullarına öğrenci başına eğitim desteği veriliyor.

- Meslek yüksekokullarında yetişen insan kaynağı profili daha fazla sanayi ve iş dünyası odaklı olmasına karşın bu okulların iş dünyası ile ilişkileri zayıf.

Yasa ile devlete veya vakıf üniversitelerinin OSB’lerde meslek yüksekokulları açması teşvik ediliyor, kurulacak meslek yüksekokullarına teknik kolejlerde olduğu gibi öğrenci başına yıllık 4 ila 6 bin TL eğitim desteği veriliyor.

Mesleki Eğitimde “staj” tanımı değiştiriliyor

Yapılacak düzenleme ile fen ve mühendislik programlarında 1 yarıyıl süresince öğrencilerimizin işyerinde eğitim yapması teşvik edilecek.

Bu şekilde beceri yetkinliği yüksek mezunlar iş dünyasına kazandırılacak, aynı zamanda da üniversitelerin iş dünyası ile işbirlikleri geliştirilebilecek.

- Mesleki Eğitim Kanunu’ndaki “staj” tanımı değiştirilerek, yükseköğretim kurumlarında verilen her düzeydeki alana özgü olarak belirlenen teorik ve uygulamalı ders staj kapsamında sayılmayacak. Yükseköğretim kurumlarında staj yapan öğrencilere de staj ücreti ödenecek.

- Teknoloji geliştirme bölgelerinde yer alan her firmada istihdam edilen personelin yüzde 10’u kadar temel bilimler mezununun aylık asgari brüt ücret kadarlık kısmının iki yıl boyunca desteklenmesine yönelik düzenleme yapılmakta.

Temel bilimler mezunları, teknoloji geliştirme bölgelerinde destek kapsamına alınıyor

- Yükseköğretim kurumlarının matematik, fizik, kimya ve biyoloji bölümleri temel bilimler mezunları, teknoloji geliştirme bölgelerinde destek kapsamına alınıyor.

- Temel bilimler alanlarında en az lisans derecesine sahip Ar-Ge personeli istihdam eden teknoloji geliştirme bölgeleri firmalarının, bu personele ödedikleri aylık ücretin o yıl için uygulanan asgari ücretin aylık brüt tutarı kadarlık kısmı, iki yıl süreyle Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı bütçesine konulacak ödenekten karşılanacak.

Destek, ilgili ayda teknoloji geliştirme bölgesi firmasında istihdam edilen toplam personel sayısının yüzde 10’unu geçemeyecek. Bu destek, teknoloji geliştirme bölgeleri yönetici şirketlerinde istihdam edilen temel bilimler mezunu Ar-Ge personeline de aynen uygulanacak.

- Yüksek öğretim kurumları, Ar-Ge ve yenilikçilikle ilgili olarak kamu, özel sektör ile işbirliği yapmak, üretilen bilgi, yapılan buluşları fikri mülkiyet kapsamında koruma altına almak, uygulamaya aktarmak üzere sermaye şirketi statüsünde teknoloji transfer ofisi kurabilecek.

- Devlet üniversitelerinde fiilen 6 yıl çalışan öğretim üyelerine, yurt içi ve yurt dışında alanıyla ilgili Ar-Ge niteliğinde çalışmak üzere 1 yıl süreyle ücretli izin verilebilecek.

- Devlet üniversitelerinin uygulama ve araştırma merkezlerinde, araştırma enstitülerinde sadece Ar-Ge faaliyetlerinde bulunmak veya öğretim üyelerinin yürüttükleri Ar-Ge kapsamındaki projelere yardımcı olmak üzere doktora ile tıpta, diş hekimliğinde, eczacılıkta ve veteriner hekimlikte uzmanlık veya sanatta yeterlik eğitimi sonrasındaki 7 yıl içinde kalmak kaydıyla en fazla 3 yıl süreyle sözleşmeli olarak doktora sonrası araştırmacı istihdam edilecek.

- YÖK, 1 Ocak 2023’e kadar, devlet üniversiteleri fen ve mühendislik bilimleri lisans öğrencilerinin, öğrenimlerinin son yılında bir yarıyılı özel sektör işletmelerinde, teknoparklarda, araştırma altyapılarında, Ar-Ge merkezlerinde ya da sanayi kuruluşlarında uygulamalı eğitimle tamamlamalarını zorunlu kılmaya yetkili olacak.

Öğrencilere, uygulamalı eğitimleri sırasında asgari ücretin net tutarının yüzde 35’i ücret olarak ödenecek.

Getirilen yeniliklerle gelişmiş ülkelerde olduğu gibi yükseköğretimde daha rekabetçi kaliteyi merkezine oturtan bir anlayış kurumsallaşmış olacak ve özellikle mesleki eğitim de sanayinin ihtiyaçlarını karşılayacak bilgi ve deneyimle donanmış nitelikli elemanlar yetiştirileceği görüşündeyim.