Üretilen sütün yarısı ticari işletmelerce işleniyor

Süt üretimimiz yılda 20 milyon tona ulaştı. Son yıllarda sağılan hayvan sayısındaki artış özellikle inek sütü üretimini artırdı.

Sağılan büyükbaş ve küçükbaş hayvan sayısı 2010 yılında toplam 17.5 milyon idi. 2017 yılında 28.5 milyon oldu.

Sağılan hayvanlardan elde edilen toplam süt miktarı 2010 yılında 13.5 milyon tondu. 2017 yılında 20.6 milyon ton süt elde edildi.

Bizde koyun sayısı fazla, ama koyun sütü toplam süt üretiminin sadece yüzde 6.5’i oranında. Toplam süt üretiminin yüzde 90’ını inek sütü oluşturuyor. Son yıllarda keçi ve manda sütüne ilgi arttı. Sağılan manda sayısı ve sağılan keçi sayısı arttı, ama manda sütü üretim rakamı çok düşük. Keçi sütü üretimi koyun sütü üretiminin yarısına yaklaştı.

Toplam süt üretiminin büyük bölümünü üretici değerlendiriyor. Süt, ayran, yağ, peynir olarak ya kendi tüketiyor, ya çevresine satıyor. Türkiye İstatistik Kurumu’nun belirlemelerine göre 2017 yılında toplam süt üretimi 20.6 milyon ton, ama ticari süt işletmelerince değerlendirilen süt miktarı, üretimin yarısı kadar. Ticari işletmeler ülke genelinde 9.2 milyon ton süt topladılar.

Ticari işletmelerin topladıkları inek sütü miktarı 2017 yılında bir önceki yıla göre artmadı, geriledi.

Ticari işletmelerin topladıkları koyun ve keçi sütü miktarında da gerileme oldu.

Ticari işletmelerce toplanan 9.2 milyon ton sütün 1.5 milyon tonu içme sütü olarak değerlendiriliyor.

Yoğurt ve ayran üretimi de yüksek. 2017 yılında 1 milyon 172 bin ton yoğurt, 717 bin ton ayran üretildi. 2017 yılında yoğurt üretiminde de ayran üretiminde de artış olmadı. Ticari işletmelerin tereyağı üretimi 59 bin ton gibi küçük miktarda.Ticari işletmeler giderek daha fazla inek peyniri ve koyun, keçi, manda peyniri veya karışık sütlerden üretilen peynir üretmeye başladı.

2017 yılında ticari işletmeler 658 bin ton inek peyniri, 2.243 bin ton koyun peyniri, 370 ton keçi peyniri ürettiler. İşletmeler koyun sütünü inek sütüyle karıştırarak peynir ürettiklerinden koyun peyniri üretim rakamı düşük.

Aynı şekilde keçi peynirine ilginin artmasına rağmen keçi peyniri üretim rakamının nedeni, çok işletmenin keçi sütünü diğer sütlerle karıştırarak peynir üretmesi. Karışık sütten üretilen peynir miktarı 25.9 bin ton.

Türkiye İstatistik Kurumu’nun ticari işletmelerden derlediği üretim rakamları gösteriyor ki ülkemizde üretilen toplam sütün yarıdan fazlası ticari işletmeler dışında üreticilerce veya geleneksel küçük üretim tesislerinde peynir, yağ, yoğurt haline getiriliyor.