Ukrayna’ya “Demir” attı

Aramızda koca bir deniz olmasına rağmen Ukrayna ile ilişkilerimiz son dönemde hızlı bir artış gösteriyor. Kiev-Moskova arasındaki siyasi gerilimde Ukrayna’ya yönelik attığımız adımlar, yaptığımız resmi ziyaretler de bu ilişkiyi son birkaç yıl içinde hızla geliştirdi. Türklerin ülkenin geleceğindeki rolü de artıyor... Ekonomik kriz yaşayan Ukrayna’nın reçetesini sunan ve tekrar ayağa kalkması için emek harcayan isim Ceylan Pazarbaşıoğlu’ydu. Ukrayna Hükümeti ise IMF Başdanışmanlığı görevine eski Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu (BDDK) Başkanı Engin Akçakoca’yı atamıştı. Akçakoca şimdilerde battığını açıklayan ülkenin en büyük finans kuruluşu PrivatBank’ı hayata döndürmek için kollarını sıvadı ve Ukrayna Hükümeti tarafından Danışma Kurulu Başkanlığı’na atandı. 5.4 milyar euro ile ülkenin en büyük yabancı sermaye yatırımcısı olan Avrupa İmar ve Kalkınma Bankası’nın (EBRD) Ukrayna Genel Müdürü de bir Türk... Şevki Acuner...

İşte bu isimleri anarak başlıyor Demir Grup Yönetim Kurulu Başkanı Hamit Demir ile sohbetimiz... Ukrayna’da Türk şirketler enerji, telekomünikasyon, lojistik gibi alanlarda faaliyet gösteriyor ve çalışmalarını artırıyor. Türk İnşaat şirketleri ise özellikle altyapı, sanayi tesisi, havalimanlarının yapımı ile ilgileniyor. Ancak ülkede büyük gayrimenkul projesi geliştiren Türk şirketi yok. İşte Demir Grup bu alana odaklanmış durumda. Grubun amiral gemisi Demir İnşaat, Ukraynalılara modern anlamda tasarlanacak konutlar inşaa etmek için iki büyük proje geliştiriyor...

Turkish City’de otel de olacak

“Ukrayna’da Türklere karşı oldukça olumlu bir hava var” diye anlatıyor Demir. Bunun nedenini ise “Tarihsel bağların yanı sıra son dönemde Türkiye ve hükümetimiz, Kiev’in yanında olduğunu gösterdi. Her şeyin ötesinde Türk dizileri bile ilgiyle takip ediliyor” diye ifade ediyor.

İşte bu nedenle Demir İnşaat’ın ilk projesinin adı “Turkish City” (Türk Şehri) yaptı. Vinnitsya kentindeki 25 milyon dolarlık bütçe ayrılan proje 8 blok 480 daireden oluşuyor. Projenin isminin Ukrayna’da bir anketle verildiğini ve yüzde 96’lık sonuçla “Turkish City”de karar verdiklerini kaydeden Demir, “Projenin 168 konutluk ilk etabı tamamlandı. 2. Etabın hafriyatı alınarak temeline başlandı. Ayrıca burada 63 odalı bir otel inşa ediyoruz. Kentin en önemli turizm tesislerinden biri olacak” diyor. Turkish City projesinde ticari alanlar da çalışmanın en önemli ayrıntısı.

Başkent Kiev’de de 4 dönümlük bir arazi aldıklarını anlatan Demir, “25 katlı 215 daireli bir projeyi de yakında hayata geçireceğiz. Şimdi rotamızda 330 dönümlük bir arazide konut, alışveriş merkezi ve otel var" diyen Demir, “Lviv’de de 2-3 arazi bakıyoruz. Burada da konut geliştirmek istiyoruz” diye anlatıyor.

Hatırlatmakta fayda var... Bu hafta 14-15 Mart’ta Başbakan Vladimir Groysman’ın öncülük ettiği Ukrayna heyeti Türkiye’ye gelecek. Bu ziyaretle ilişkiler daha da güçlenecek.

Tarihi Postdam’a öğrenci yurdu

Tarihi 1984’e dayanan Demir İnşaat’ın büyük kısmı İstanbul’da La Vida, Romance, Anatolia gibi inşaatı ve satışı devam eden konut projeleri bulunuyor. Yalova’da otel, İzmir’de konut geliştiren şirket Ukrayna’nın dışında Almanya’da da faaliyet gösteriyor. Hamit Demir, “Almanya’nın tarihi Postdam kentinde üniversitenin hemen yanında bir yurt ve bir ofis projesi geliştiriyoruz. 42 milyon euroluk bir proje olacak. Arsayı aldık. 9 dönüm ve 4 dönüm araziden oluşacak. Postdam Üniversitesi ile de 10+10 yıllık bir kontrat imzaladık” diye projeyi özetliyor.

En büyük yatırımcımızla 'lale' krizi

Türk siyasi tarihinin en eski ilişkilerinden birine sahip ülkedir Hollanda... Hatırlarsanız 2012’de iki ülke arasındaki ilişkilerin 400’üncü yıl dönümünü kutlamıştık. 1612 yılında ilk Hollanda Elçisi Cornelis Haga’nın İstanbul’a atanmasıyla başlayan iki ülke arasındaki ilişkiler Amsterdam ekonomisinin ana temellerinden biri olan lale çılgınlığının da tohumlarının atılmasına neden olmuştu. Ardından birkaç yıl içinde Osmanlı topraklarından giden ilk lale soğanı, Hollanda ekonomisinin dönüm noktasını oluşturdu. 1637’de yaşanan "Lale Balonu" ise dünyanın bilinen ilk spekülasyonu olarak tarihe geçti. Son bir haftadır Hollanda ile yaşanan gelişmeleri yakından takip ediyoruz. İki ülke arasındaki krizin derinleşmesinin faturası iki taraf için de derin izler bırakabilir.

Bunun nedenini rakamlarla anlatmak isterim.

TÜİK verilerine göre; Türkiye 2015 yılında Hollanda'dan 3.2 milyar dolarlık ithalat yaptı. Türkiye; Hollanda'ya aynı yıl başta giyim eşyası ve aksesuarları, kara ulaşım araçları, tekstil elyafı ve mamulleri olmak üzere 2.9 milyar dolarlık ihracat gerçekleştirdi.

Hollanda'da 23 bin Türk şirketi var

Türkiye’de faaliyet gösteren Hollandalı şirket sayısı 2 bin 500’ün biraz üzerinde... Bu rakamla Hollanda, Almanya ve İngiltere’nin ardından üçüncü sırada yer alıyor. İki ülke arasındaki ticari hacim ise son 15 yılda 25 milyar dolara yaklaştı. 2015’te sadece bir yılda yapılan ticaret hacmi 6.9 milyar dolar olarak gerçekleşti.

Hollanda'daki Türk girişimcilerin sayısı bunun 10 katı. 23 bine ulaştı. 2002-2015 döneminde Türkiye’den Hollanda'ya yapılan yatırım miktarı ise 9.2 milyar dolar.

En fazla ticaretimiz olan ülkeler arasında yer alan Hollanda, aslında en yakın ticari partnerimiz...

2002 ile 2014 yılları arasında Türkiye’ye Hollandalı şirketlerin yaptığı yatırım 7.6 milyar dolardı. Son 10 yılda en fazla yatırım yapan ülkeler arasında ilk 3’te kesinlikle Hollandalı şirketler vardı. Daha sonraki son 3 yılda da değişmedi sıralama... 2014’te Türkiye 8.69 milyar dolarlık yabancı yatırım çekti. 2.1 milyar dolarla Hollanda ilk sıradaydı. Hem de ikinci İngiltere’nin iki kat fazla bir yatırımla... 2015’te toplam 11 milyar dolarlık yabancı yatırımın 1.2 milyar dolarını Hollanda tek başına yaptı. Bu rakamla 4’üncü oldu. 2016’nın ilk yarısında ise 2.1 milyar dolarlık yatırımın yüzde 19’u yani 407 milyon doları Hollanda’dan geldi... Hem de yine ikinci ülkenin iki katı...

En fazla Türk yönetici Hollandalı şirketlerde

Bu rakamlar Hollanda merkezli enerji devi Shell’in Türkiye operasyonlarını yöneten Ahmet Erdem’in başkanlığını yaptığı Uluslararası yatırımcılar Derneği’nin (YASED) açıkladığı Türkiye yatırım raporlarına ait...

Boğaz Köprüsü’ne baktığınızda oradaki ışıklandırmaları yapan şirketin Hollandalı Philips olduğunu biliyor musunuz?

Finansta ING Bank, sigortada Euroka ile varlar... Küresel yönetimde en fazla Türk yöentici barındıran şirketlerin başında gelen Unilever, Hollanda kökenli.

Bırakın onu geçen hafta iki ülke arasında yaşanan siyasi krizin ilk günü Avusturyalı OMV, Türkiye’nin en büyük akaryakıt zincirlerinden Petrol Ofisi’ni 1.4 milyar euroya sattı. Satın alan şirket Hollandalı Vitol... Bu yılın şu ana kadar yapılmış en büyük satın alma işlemi Hollandalı Vitol’ün PO operasyonu...

Lale uzatarak barış sağlanmalı

Hollanda Başbakanı, Türkiye Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu’na “Müzeleri ve laleleri görmeye gelebilir” dedi... Çavuşoğlu da, “O laleler Osmanlı zamanında gitti oraya. Laleleri geri göndeririz onlara, adam olurlar belki” yanıtını verdi.

Bu yıl 405’ini yılımızı kutladığımız ve bir çiçekle başlayan ilişkilerimiz olumsuz havada yaşanan bir Lale Devri yani duraklama sürecinde...

Umarız iki ülke arasında ilişkiler karşıklı olarak lale uzatarak başlar ve tekrar eski günlere döner...