Ukrayna, 400 milyon kişiye tahıl gönderemiyor

20'nci yüzyılın en büyük kıtlığını yaşayan Ukrayna'nın dünyanın ambarı olduğunu söyleyen Büyükelçi Vasyl Bodnar, "Dünya genelinde günde 25 bin insan açlıktan ölüyor. Rusya, gemilerimizi, ambarlarımızı vurarak, tarlalarımızı yakarak küresel açlığı artırıyor. Ürettiğimiz buğdayları dünyaya gönderemiyoruz" açıklamasını yaptı.

Ukrayna, dünyanın en verimli toprakların­dan ‘çernozyum’ ya­ni ‘kara toprak’ cenneti ola­rak bilinir. 600 kilometreka­relik yüzölçümünün 400 bin kilometrekareden fazlası da işte bu kara toprak ile örtülü.

Bu da Britanya Adası’nın yü­zölçümünün neredeyse iki katı bir alana denk geliyor. Alman­ya’nın toplam büyüklüğünden bile fazla. İşte bu verimli ara­zilerle örtülü ülke, tarihin en büyük yapay kıtlığıyla nüfusu­nun önemli bir kısmını kaybet­ti. 1932-1933 yıllarında 31 mil­yon nüfusa sahip Ukrayna’da zorla el konulan tahıl ürünle­ri, Moskova’ya gönderildi; ço­ğu çocuk yaşta 8 milyona yakın kişi, Sovyetler Birliği’nde Sta­lin’in yarattığı terör rejiminin kurbanı oldu.

1927’de Türki­ye’nin 13 milyon, 1935 yılında ise 16 milyon nüfusu olduğu­nu düşündüğümüzde, kaybın büyüklüğü daha net ortaya çı­kıyor. Zira bunun üzerine bir de İkinci Dünya Savaşı’nda 9 milyon Ukraynalının eklendi­ğinde ülkenin demografik ya­pısının nasıl değiştiği ortada. O dönem Türkiye’nin neredey­se 2 katı nüfusa sahip Ukray­na’da şu anda 39 milyon insan yaşıyor. Türkiye’de ise bunun iki katından fazla; 85 milyon neredeyse.

İki yılı kapsayan bu karan­lık çağa Ukraynalılar Holodo­mor yani “Açlıkla Öldürmek” adını vermiş. Dünyanın bir­çok ülkesi de bu soykırımı ka­bul etmiş durumda. Ukrayna ile birlikte birçok ülkede, her yıl kasım ayının son haftası, Sovyet yönetiminin yarattığı yapay açlık olarak bilinen Ho­lodomor Soykırımı’nın kur­banlarını anılıyor. Hem Holo­domor’u hem de Ukrayna’nın Rus yönetimi tarafından tek­rar işgal edilmesini ülkenin Ankara Büyükelçisi Vasyl Bodnar ile konuştuk.

Küresel açlığın en büyük ilacı Ukrayna

Ukrayna’nın yeni bir Ho­lodomor ile karşı karşıya ol­duğunu, soykırımın sınırla­rı aştığını dile getiren Bodnar, “Türkiye dahil olmak üzere dünyanın dört bir yanındaki Ukraynalılar, kurbanları an­mak ve gelecekte benzer tra­jedilerin tekrar yaşanmasını önlemek bu günü unutmamak için çabalıyoruz.

Bununla be­raber, geçmişte Sovyetler Bir­liği'nde olduğu gibi, Rusya şu anda da Ukrayna halkını yok etmeye çalışmakta ve Ukray­na'nın geçici olarak işgal etti­ği topraklardan tahıl çalarak, Türkiye ve BM'nin çabalarıy­la başlatılan Karadeniz Tahıl Girişimi'nden tek taraflı ola­rak çekilerek, Ukrayna'nın lo­jistik altyapısına hedefli füze saldırıları düzenleyerek ve gı­da taşıyan sivil gemileri açık­ça tehdit ederek gıdayı bir si­lah olarak kullanmaya devam ediyor” diyor. Bodnar’ın verdi­ği bilgilere göre Ukrayna 2022 yılına kadar yıllık 400 milyon kişiye yetecek gıda üretiyordu.

Bodnar, “Biz yine dünyayı bes­lemeye devam etmeye yine ha­zırız. Ancak Rusya'nın eylem­leri Orta Doğu, Afrika, Asya, Latin Amerika ve Karayipler ve diğer bölgelerdeki milyon­larca muhtaç insanı olumsuz etkiliyor. 2024 yılında gıda gü­venliği insanlığın karşı karşıya olduğu en acil sorunlardan biri olmaya devam ediyor. Dünya Gıda Programı'na göre dünya genelinde 345 milyon insan açlık çekiyor ve Rusya'nın Uk­rayna'dan gıda tedarik zincir­lerine yönelik saldırıları nede­niyle bu sayı artıyor” ifadeleri­ni kullanıyor.

Saldırılara rağmen, Afrika’ya gıda gönderiyor

2022 yılı Şubat ayında baş­layan işgalin üzerinden 1000 gün geçti. Ukrayna’nın sade­ce Avrupa’nın kalkan duva­rı olmadığını aynı zamanda Rusya'nın Kafkasya ve Orta Asya’da yayılmasını da engel­lediğini dile getiren Bodnar, “Ukrayna küresel gıda gü­venliğinin garantörü olarak önemli bir rol oynamaya de­vam etmektedir. Ukrayna, Ka­sım 2022'de Kyiv'de düzenle­nen Birinci Uluslararası Gıda Güvenliği Zirvesi sırasında başlattığı insani yardım giri­şimi ‘Ukrayna’dan Tahıl’ını (Grain from Ukraine) ulusla­rarası ortaklar ve bağışçılarla koordinasyon halinde iki yıl­dır başarıyla uyguluyor. Ekim 2024 sonu itibarıyla 255 bin tondan fazla Ukrayna tarım ürünü, akut gıda kriziyle kar­şı karşıya olan ülkelere teslim edildi. Bunun büyük çoğunlu­ğu açlık ve kıtlık çeken Afrika ülkeleri” diyor.

Holodomor’un yıl dönümünde etkinlik düzenlenecek

23 Kasım’da, Holodomor’un yıl dönümünde Kiev'de bu konuda yine önemli bir etkinlik düzenleneceğini öğrendim Büyükelçi Vasyl Bodnar’a bu etkinliğin de­taylarını sorduğumda ise “Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodymyr Zelenskyy'nin himayesinde, küresel gıda güvenliğinin sürdürülebi­lir gelişimi için uluslararası toplumun ortak eylemleri­nin daha fazla koordinasyo­nunu sağlamak amacıyla ‘Ukrayna'dan Tahıl’ konulu Üçüncü Uluslararası Zirve düzenlenecek. Etkinliğin katılımcıları arasında do­nör devletlerin başkanları, BM Dünya Gıda Programı (WFP), Gıda ve Tarım Örgütü (FAO), Uluslararası Tarımsal Kalkınma Fonu (IFAD) tem­silcilerinin yanı sıra “Ukray­na'dan Tahıl” girişimi kap­samında yardım alan veya alabilecek olan Afrika, Orta Doğu, Asya ve Latin Ameri­ka'dan delegasyonlar, uz­manlar ve araştırmacılar yer alacak” yanıtını veriyor.

Yüz binlerce insan tarım arazilerini terk etti

Rus işgaline uğrayan Ukray­na, İkinci Dünya Savaşı’ndan bu yana dünyanın en büyük göç dalgasının yanı sıra yüz binlerce insanın da tarım arazilerini terk etmesine sahne oldu. Rusya'nın ya­rattığı Holodomor’un daha geniş hali ise işte bu işgalle başlamış durumda. 400 mil­yon insanı doyuran Ukray­na’nın ulaşamadığı kalaba­lıklara gıda güvenliğini silah olarak kullanan Rusya'nın baskısıyla yenileri eklene­cek. Her gün açlığa bağlı ola­rak çoğu bebek yaşta 25 bin insanın hayatını kaybettiği­ni bilerek.