Üç, beş savunmacı

Mario Zagallo’nun 1970’lerde Brezilya’nın efsanevi 4-2-4 dizilişine alternatif yaratmak adına tohumlarını attığı 4-2-3-1 sistemi, futbol dünyasındaki hegemonyasını uzun zamandır sürdürüyor. 2012 yılında Avrupa’nın beş önemli liginde (Premier Lig, Serie A, La Liga, Bundesliga ve Ligue 1) yapılan bir çalışmaya göre; bu liglerin dördünde, takımların maçlarında en fazla tercih ettiği sistem 392 kez ile 4-2-3-1 sistemi olmuş. Sadece İtalya’da 4-3-3 sisteminin takımlar tarafından daha fazla tercih edildiği görülmüş. Bu arada en fazla taktik çeşitliliğin yaşandığı ve takımların bu anlamda birbirlerinden ayrıldığı lig de yine İtalya. Örneğin İtalya’da 4-3-3’ten sonra en fazla tercih edilen diziliş 3-5-2. Birbirleriyle alakasızmış gibi görünen bu iki tercih, aslında son dönemde futbol düşünürlerinin birbirlerinin antidotu olarak öne çıkardıkları iki formasyon. Cesare Prandelli’nin Euro 2012’den sonra Konfederasyon Kupası’nda da dünyada 4-3-3’ü en iyi uygulayan takımlardan biri olan İspanya’yı durdurması, şansa binaen elde edilmiş bir başarı değil. Belki kurt hoca nihai anlamda sahadan istediğini alarak ayrılamadı ama oyunun taktik yönünü okumayı sevenlere harika bir fikir jimnastiği yaptırdı. Geçmişin teknik direktörü şimdinin kulüp başkanı Valeri Gazzaev dışında bir zamanlar hiç destekçisi kalmayan üçlü savunma sistemi, ofansif planların giderek 4-3-3’e çevriliyor olması ve “kanat forveti” kavramının iyiden iyiye futbolun içine girmesinden sonra yeniden taktik tahtalarına yazılmaya başlandı. Aslında Prandelli’nin uygulattığı sistemi ve karşıdaki rakibin İspanya oluşunu dikkate aldığınızda İtalya’nın 5-3-2 tercihi yaptığı da rahatlıkla söylenebilir. Dörtlü defans ve tandem söz konusu olunca, kanat forvetlerinin adam eksilterek içe kat etmesi demek tüm savunma bloğunun dengesinin bozulması gibi bir anlama gelebiliyor. Oysa Prandelli’nin yaptığı gibi merkezde kurduğunuz Chiellini – Bonucci – Barzagli üçlüsünü her iki kanatta Giaccherini ve Maggio ile desteklediğinizde, üç stoperden biri topun olduğu kanatta bekin kademesini daha rahat yapabiliyor. Premier Lig’in bu formasyona yabancı olduğu söylenebilir ve bunun yadırganması da beklenmez ancak Brendan Rodgers’ın Liverpool ile Roberto Mancini’nin de Manchester City ile yaptığı 3-5-2/5-3-2 denemeleri olduğunu söyleyelim. Karşılaştırma olması bakımından yukarıda bahsettiğimiz araştırmada şöyle ilginç bir veriye rastladığımızı da belirtmeliyiz: Ele alınan 9 haftalık bir periyotta üçlü savunma oynayan Juventus, Napoli ve Inter Serie A’da 16 gol (27 maç) yerlerken, Premier Lig’de dörtlü savunma yapan Manchester United, Chelsea ve Manchester City kalelerinde 31 gol (27 maç) görmüşler. Elbette salt bu verilerden hareketle bir taktik formasyonun diğerine üstünlüğü savunulamaz ancak tüm dünyada taktik yapılanmalar eski katılığında değil çok daha değişken. Her ne kadar bizde bu tür bir uygulamaya girişilse elinde “çağ dışı” yaftasıyla bekleyen onlarca bilirkişinin ortaya çıkacağından şüphemiz olmasa da geçen yıl Şampiyonlar Ligi’nde Real Madrid gibi bir takıma karşı üçlü savunmaya dönen kişi Fatih Terim olunca etiketlerin elde kalmasına şaşmamak lazım. Geçmişte dünyada iki tip teknik adam vardı. Birincisi gittiği takımı kafasındaki sisteme uyduranlar, ikincisi gittiği takıma göre kafasında sistem kuranlar. Bugünlerde birinci tip teknik adamların giderek flulaşmaya başladığı bir dönem yaşıyoruz. Değil sezonluk ya da haftalık, artık maç içinde bile iki üç farklı sistemin duruma göre uygulanabilmesi gerekiyor. Üçlü (ya da beşli) savunma da bunlardan bir tanesi.

Dünya liglerinden haberler

• Bologna forması giyen Alessandro Diamanti, Juventus’a gideceği yönündeki haberleri yalanladı ve kulübüne bağlı olduğunu dile getirdi. 2011’de Bologna’ya transfer olan ve yaklaşık 2 senedir çıktığı 68 maçta 16 gol kaydeden Diamanti, gösterdiği performansla İtalyan devlerinin dikkatini çekiyor. Diamanti’nin Juventus’a gideceği haberleri, basında yer alsa da 30 yaşındaki oyuncu tartışmalara nokta koydu.

• Barcelona alt yapısından yetişen Jean Marie Dongou, Katalanlar’ın 7-0’lık Valerenga galibiyetinde attığı 2 golle yeni hocası Gerardo Martino’yu mest etti. Maçın ardından açıklamalarda bulunan 18 yaşındaki Kamerunlu, “Dünyanın en iyi takımında iki gol birden atmak benim için çok özel bir durum. Çok mutluyum. As takımda iyi bir performans ortaya koymak her zaman çok önemli.” dedi.

• Bir dönemin efsane futbolcusu Oliver Bierhoff, Almanya Milli Takımı’nın Bayern Münih ve Borussia Dortmund patentli oyunculara bağımlı olmasından endişe duyuyor. Almanların her turnuvada iddialı kalabilmeleri için daha üretken olmaları gerektiğine de değinen efsane, “Futbolumuzda bir rota belirlemeli ve iddiamızı korumalıyız. Dortmund ve Bayernli oyuncular kadroda olmayınca ülkede yetenek kalmıyor.” ifadelerini kullandı.

• Monaco Teknik Direktörü Claudio Ranieri, yaptığı transferlerle gündemden düşmeyen takımının daha fazla oyuncu almayacağını belirtti. Takımının Leicester’ı 3-0 yendiği hazırlık maçının ardından konuşan Ranieri, basında yer alan ve Monaco’nun Nani’yi transfer edeceği yönündeki iddiaları yanıtladı. İtalyan hoca, iddiaların gerçeği yansıtmadığını dile getirdi ve transferi kapattıklarını açıkladı.

• Bir orta saha transfer etmek için çalışmalarını sürdüren Manchester United, Barcelona forması giyen Thiago Alcantara ile ilgilenmiş, ancak oyuncu Bayern Münih’e transfer olmuştu. Bu kez Cesc Fabregas için uğraşan Manchester United, Barcelona’nın oyuncusunu satmaya yeltenmemesi üzerine şimdi de gözlerini Borussia Dortmund forması giyen İlkay Gündoğan’a çevirdi.

Türkiye liglerinden haberler

• Galatasaray’ın başarılı teknik direktörü Fatih Terim, sözleşmesi sezon sonunda sona erecek olan Didier Drogba’nın 1 yıl daha kalmasını istiyor. Terim, Fildişili futbolcu için, “Onda Hagi ruhu görüyorum. Önümüzdeki sezon da bizimle birlikte kalırsa Avrupa’dan bir kupa getirmemiz işten bile değil. Bu kadar profesyonel bir oyuncuya çok az rastlanır. Onunla birlikte çalışmaktan büyük zevk ve keyif alıyorum.” ifadelerini kullandı.

• Florent Malouda’dan sonra Jose Bosingwa’yı da Trabzon’a getiren Trabzonspor, Portekizli oyuncu ile ilgili KAP’a bir açıklama yaptı. Açıklamada, “Profesyonel futbolcu Jose Bosingwa da Silva’nın kulübümüze transferi için görüşmelere başlanmıştır. Kamuoyuna saygıyla duyurulur” denildi. 2008-2009 sezonu öncesi Porto’dan Chelsea’ye 20,6 milyon euro karşılığında transfer olan Bosingwa, bu takımda 4 sezon içinde 125 maça çıkmıştı.

• Bir dönem Bursaspor forması da giyen orta saha oyuncusu Alfred N’Diaye, 1 yıllık kiralık olarak Eskişehirspor’a katıldı. Yapılan resmi açıklamada, oyuncunun satın alma opsiyonunun da Eskişehirspor’da olduğu belirtildi. 2008-2011 yılları arasında Nancy’de oynayan N’Diaye, 2011-2013 arasında Bursaspor’da 51 maça çıkmış, ardından Sunderland’e transfer olmuştu.

• Dış transferde Azeri Ramal Hüseynov’un ardından Bursasporlu Mehmet Sak’ı alarak suskunluğuna son veren Bucaspor, yine Bursaspor’dan kaleci Yavuz Özkan’la anlaşma zemini arıyor. Sarı-lacivertlilerin, geçen sezon Adanaspor’da kiralık olarak forma giyen 28 yaşındaki kaleciyle anlaşmaya yakın olduğu öğrenildi.