TURMOB Yönetim Kurulu'nda beş YMM bulunma zorunluluğu var mıdır?
Sabri Orta - Mali Müşavir/ bağımzız Denetçi
Serbest muhasebeci (SM), serbest muhasebesi mali müşavirler (SMMM) ve yeminli mali müşavirlerin (YMM) üst birliği olan TURMOB’da meslek mensupları ne kadar adaletli temsil edilebiliyor? 3568 sayılı Kanun'un 35. maddesinde 5 (Beş) YMM bulunma zorunluluğu var mı? Acaba “zorunluluk var" görüşü meslek kanunumuzun 35. maddesinin yanlış yorumlanmasından kaynaklanan bir görüş mü? Bu soruların cevabı 3568 sayılı Kanun'da yönetim kurulu ile ilgili 35. maddesini iyi analiz etmekte yatıyor. Yazımın sonuna saklamadan önce görüşümü paylaşayım, TURMOB Yönetim Kurulu'nda 5 YMM bulunma zorunluluğu yoktur.
- 3568 sayılı Kanun'a göre 9 değil 18 üyenin 5'i YMM olmalı
Birlik Yönetim Kurulu
Madde 35- Birlik Yönetim Kurulu, kayıtlı olduğu meslek odasında en az üç yıl kıdemli olup serbest veya bir işyerine bağlı olarak bu kanun hükümlerine göre fiilen mesleki faaliyette bulunan Birlik Genel Kurulu üyeleri arasından üç yıl için seçilen dokuz asıl ve dokuz yedek üyeden oluşur. Yönetim kurulu üyelerinden beşinin yeminli mali müşavir olması zorunludur.
Sadece TURMOB Yönetim Kurulu Başkanı'nın YMM olması ve 9 asil ve 9 yedek üyeden oluşan 18 kişilik Birlik Yönetim Kurulu'nda 5 (beş) YMM bulunma ve TURMOB Başkanı'nın YMM olma zorunluluğu ile birlik yönetim kurulu asil üyelerinden sadece birinin YMM olması zorunluluğu vardır.
3568 Sayılı Kanun'un 35 maddesi ne diyor?
İşte bu görüşümün oluşmasının nedenleri.
1- 3568 Sayılı Kanun'un 35 maddesinde tek birlik yönetim kurulu tanımlanması
Birlik Yönetim Kurulu'nun tanımı 35. maddede yapılmış ve diğer kriterlerin yanında sayısal olarak 9 asil ve 9 yedek üyeden oluştuğu yazılmıştır.
Dolayısıyla kanunun tanımladığı birlik yönetim kurulu dışında ayrıca kanunda tanımlanmayan ikinci bir 'Yönetim Kurulu' organı aranmasına gerek yoktur. Birlik yönetim kurulu asılları ve yedekleri ile bir bütündür.
2- 3568 Sayılı Kanun 35 madde geçen “Yönetim Kurulu” ifadesinin yorumlaması.
"Yönetim kurulu üyelerinden 5'inin YMM olması zorunludur.” Cümlesinde geçen “yönetim kurulu" ifadesi hangi anlamda kullanılmaktadır, bunun analizini yaptığımızda ; Yönetim kurulu ifadesi ile 9 asil ve 9 yedek üyeden oluşan birlik yönetim kurulu kastedilmektedir.
İşte gerekçeler;
a) Yönetim kurulu ifadesi ile asil ve yedek ayırımı yapılmadan “kısaltma” ile birlik yönetim kurulu tarif edilmiştir.
b) Yönetim kurulu ifadesi ile birlik yönetim kurulunun 9 asil üyesi kastedilseydi 35. maddeye çok açık bir şekilde Birlik Yönetim Kurulu'nun 9 asil üyesinin en az 5'inin (beş) YMM olması zorunludur”, şeklinde yazılması gerekirdi. Dolayısıyla “Yönetim Kurulu" ifadesi Birlik Yönetim Kurulu'nun 9 kişilik asil üyelerini kastetmemektedir.
3- 3568 sayılı Kanun'da görev ve yetkilendirmeler yönetim kurulu değil, “birlik yönetim kurulu" adı altında yapılmıştır.
Örnek.
1) Birlik yönetim kurulunun görevleri Madde 36,
2) Sınav komisyonu Madde 13 - Sınav komisyonu üyelerinin ücretleri birlik yönetim kurulu tarafından belirlenir.
Bu görev ve yetkilendirmeler de göstermektedir ki, Yönetim Kurulu ve Birlik Yönetim Kurulu yedek ve asilleri ile bir bütündür,
4- Yönetimde meslek mensuplarını temsil noktasında adalet arayışı
Meslek mensubu sayısının fazlalığı nedeniyle birlik yönetim kurulu'nda çoğunluğu elde etmesi muhtemel olan SM ve SMM ile sayıca daha az olan YMM'ler arasında yönetimde bir denge sağlanması için TURMOB’u temsil yetkisi, TURMOB Başkanlığı ve Birlik Yönetim Kurulu Başkanlığı YMM'lere verilmiştir.
Bu şekilde meslek mensubu sayısı fazla olan ve yönetim kuruluna asil üye gönderme sansı yüksek olan SMM ile YMM'ler arasında yönetimde temsil açısından bir denge sağlanmıştır.
Sonuç:
9 asil ve 9 yedek, toplam 18 üyeden oluşan TURMOB yönetim kurulunda en az 5 (Beş) YMM bulunmak zorundadır. Bunun karşılığı da 5/4 değil, 18/5 oranıdır.
Ancak, TURMOB ve Yönetim Kurulu başkanının Yeminli Mali Müşavir olma zorunluluğu nedeniyle Birlik Yönetim Kurulu asil üyelerinden sadece birinin Yeminli Mali Müşavir olması zorunludur.
Tabii ki meslek mensupları dilerse daha çok Yeminli Mali Müşaviri Yönetim Kurulu üyeliğine seçebilirler.