Türkiye’nin yoğun gündeminden dünyada olup bitenden haberimiz yok!...
Türkiye’de son yıllarda yaşanan gelişmeler baş döndürücü.
Anayasa referandumunun rahatlığı…2011 genel seçimlerinin zafer sarhoşluğu…Arkasından Haziran 2013’de yaşanan Gezi Parkı olaylarının şaşkınlığı…
17 ve 25 Aralık 2013 operasyonlarının sersemliği…Tüm bunlara bağlı olarak yaşanan karşı atak çerçevesinde hesaplaşma…
Yetmedi…
İç politikada “açılım süreci”, dış politikada Irak ve Suriye krizleri, AKP ve hükümet yönetiminde değişim…Türkiye bu kadar yoğun ve bir o kadar da ilginç ve tehlikeli gündemlerin yorgunluğunu yaşarken; dünyanın başka köşelerinde değişime devam ediyor.
Bu değişimlerden birisi de Rusya ve Orta Asya coğrafyasında yaşanan “Avrasya Ekonomik Topluluğu”nun kurulması. Tarihi ve kültürel bağlarımız, coğrafyada güçlü bir denge unsuru olmamız, ekonomik ve ticari anlamda karşılıklı yararlara sahip bulunmamız, AB ile Gümrük Birliği anlaşmamız konusunu bugünlerde yeniden gözden geçirmek istememiz nedeniyle bu gelişmeyi ıskalamak mümkün değil.
Avrasya Ekonomik Topluluğu, Rusya, Kazakistan, Beyaz Rusya, Kırgızistan ve Tacikistan’ın 10 Ekim 2000 tarihinde aralarında imzaladığı çok önemli bir anlaşma.
Aradan çok zaman geçmeden 2010 yılında Rusya, Kazakistan, Beyaz Rusya arasında imzalanan “Gümrük Birliği” yürürlüğe girdi bile. Bunu 2012 yılında oluşturulan “Ortak Ekonomik Alan” sözleşmesi izledi. Bu birlik, artık 1 Ocak 2015 tarihinden itibaren 5 ülkenin üyeliğiyle güçlenerek devam edecek.
Şu rakamlar bu önemi çok açık bir şekilde ortaya koyuyor.
Çok büyük topraklarıyla, 214 milyon nüfusuyla, 2.4 trilyon dolara ulaşan milli geliri ile, zengin madenleriyle, ciddi petrol ve doğalgaz rezervleriyle, dünya ticaretinden aldığı büyük payı ile, 100 yılı aşan siyasal ve kültürel birliktelikleriyle bu coğrafya ciddi bir potansiyel sergiliyor.
Avrasya Ekonomik Topluluğu, model olarak Avrupa Birliği'nden etkilenmişe benziyor. Ancak; henüz AB gibi olması için çok erken. Zira; Avrasya Ekonomik Topluluğu'nun temel ortak değerleri yok ve daha da önemlisi amacı konusunda belirsizlikler çok.
Yine de Putin’ın ısrarlı tavrıyla ve Nazarbayev’in de canhıraş savunuculuğuyla Avrasya Ekonomik Topluluğu önemli bir gelişme.
Özellikle de;
Avrupa Birliği'nin ABD ile Transatlantik Serbest Ticaret Anlaşması görüşmelerini sürdürdüğü,
Türkiye’nin Gümrük Birliği'ni tartışmaya açtığı ve giderek ortaklık umutlarını yitirdiği,
Almanya ve Fransa gibi büyük ülkelerin rezervlerinin olduğu ve yeni Avrupa Komisyon Başkanı'nın radikal tavrı bilindiği,
sürece Türkiye’nin bu yeni gelişmelere kayıtsız kalmaması gerekir. Üstelik; Rusya’ya karşı koz olarak görüp Türkiye’yi Avrasya Ekonomik Topluluğu'na davet eden Nazarbayev’in samimi daveti varken daha dikkatli olunmalıdır.
Bu gelişmeler üniversiteler bünyesinde akademik olarak tartışılıyor. Son gelişme de geçtiğimiz cumartesi ve pazar günü Kazakistan’ın Almatı şehrinde oldu. Ahmet Yesevi Üniversitesi Avrasya Araştırmaları Enstitüsü, Kırgız Manas Üniversitesi, Azerbaycan Devlet İktisat Üniversite, Hacettepe Üniversitesi tarafından düzenlenen ve bizim de tebliğ sunduğumuz toplantıda 50’ye yakın konu işlendi.
Keşke Türkiye’de yönetimler de böyle gerçek ve doğru gündemlere dönseler…