Türkiye'nin vitrini 2 yıldır yenilenmiyor
Geçtiğimiz günlerde Türkiye'de faaliyet gösteren bir yatırım hizmetleri şirketinin yöneticisi telefonla aradı. Fransa'da oldukça hızlı büyüyen önemli bir yabancı firmada çalışan bir uzmanın yatırım yapmak isteyen şirketi için Türkiye hakkında rapor hazırlaması istenmiş.
Eski adıyla Türkiye Yatırım Destek ve Tanıtım Ajansı yeni ismiyle de Cumhurbaşkanlığı Yatırım Ofisi'nin www.invest.gov.tr adresli resmi sitesine giren Fransız şirketin temsilcisi, bilgilerin oldukça eski olduğunu fark etmiş.
Görüştüğüm yatırım hizmetleri şirketi yöneticisi de, bilgi almak adına firmasıyla temasa geçildiğini, son verilerin 2017 yılına ait olduğunu dile getirdi.
Bu telefonun ardından geçmişte sıkça takip ettiğim Cumhurbaşkanlığı Yatırım Ofisi'nin sitesine baktığımda hem Fransız firma temsilcisinin hem de Türk yatırım danışmanlığı şirket yöneticisinin söylediği gibi neredeyse 2017 yılından bu yana bilgi girişi yapılmadığını gördüm.
Birkaç tanıtım yazısının dışında hemen hemen her bilgi neredeyse 2 yıl öncesine ait. Geçen yıl Cumhurbaşkanlığı'na bağlanan Yatırım Ofisi'nin resmi sitesi İngilizceden Japoncaya, Rusçadan Çinceye 8 farklı yabancı dilde yayın yapıyor. Türkiye'nin vitrini konumunda. Hemen hemen her türlü tanıtım bilgisi, mevzuatlar bu sitede yer alıyor. Bir yabancı yatırımcı için rehber niteliğinde.
Bilgilerin çoğu 2017'ye ait
Siteyi incelediğimde Türkiye'den yatırım haberlerinin yer aldığı kısım, daha önce günde birkaç haber vermesine rağmen 2017 Aralık'tan bu yana yenilenmemiş. "Türkiye'de Yatırım Yapmak İçin 10 Neden" adlı bir bölüm sitenin en can alıcı kısmı. Yabancı yatırımı ikna etmesi için geliştirilen bu kısımda ekonomik büyüme, milli gelir, gelen yabancı yatırım miktarı, hatta ihracat rakamları bile 2017 yılına ait.
Siteye göre Türkiye'nin ihracatı hala 157 milyar dolar. Sitede yer alan bir başka bölümde Türkiye'deki iş gücü verileri, eğitim durumlarına ait rakamlar, üniversite mezun sayısı, turizme yönelik bilgiler, cep telefonu-internet-telefon kullanıcı istatistikleri tamamen 2017 yılının göstergeleri.
Yurt dışında benzer yatırım ofislerinin sitesine göz gezdirdiğimde ise güncellemeler yapılmış, neredeyse bu yılın ilk çeyrek sonuçları bile var.
Yatırım Ofisleri, bir mağazanın ürünlerini gösterdiği yer gibi. En yeni bilgiler, mevzuatlar, teşvikler bu vitrinde gösterilir ki yatırımcı cazibeye kapılsın. Siz gidip 2 yıl öncesine ait ürünleri koyarsanız, müşteri bulmakta zorlanırsınız. Buraya verdiğiniz önem, yatırımcıya verdiğiniz değeri de ortaya koyar.
Türkiye, uzun zamandır önemli büyüklükte sıfırdan; yani "Greenfield" yatırım almış değil. Hatta birçok yatırım imzalar kurumadan, Türkiye'den vazgeçti, başka ülkelere yöneldi. Bu uzun listeyi önümüzdeki günlerde detaylıca sizinle paylaşacağım.
"Türkiye'deki ekonomik gelişmeleri anlatmak adına bu sitenin güncellenmesi gerekiyor" diyor görüştüğüm Türk şirketin yöneticisi.
Çeyrek asırdır otomotiv yatırımı gelmiyor
Geçmişte çok önemli yatırımlar, ilgisizlik nedeniyle Türkiye'den vazgeçti. Hatırlayın, Avrupa'nın en önemli 3 çelik üreticisinden biri olan, Avusturyalı Voestalpine, 2008 yılında 5 milyar euroluk yatırım için Karadeniz kıyısında ülkelerle görüşmelere başlamıştı. Avusturyalı şirketin yöneticilerini; Kiev'de dönemin Ukrayna Başbakanı Luliya Timoşenko, Sofya'da ise Bulgaristan Başbakanı Sergei Stanishev karşılamıştı. Avusturyalı şirketin alternatiflerinden biri olan Türkiye'ye gelen yöneticileri, üst düzey kimsenin karşılamaması o dönem büyük yankı uyandırmıştı.
TOFAŞ CEO'su Cengiz Eroldu, geçtiğimiz günlerde önemli bir açıklama yaparak aslında yatırımdaki son süreci özetliyor. Honda'nın Kocaeli'ndeki fabrikasının kapatmasının ardından yapılan bu açıklamada Eroldu'nun "1995 yılından bu yana Türkiye otomotiv yatırımı almadı" sözü yani yaklaşık çeyrek asırlık bir otomotiv yatırımının gelmemesi sizce dikkat çeken bir ayrıntı değil mi?
Türkiye, Honda'yı yeni kaybetti ancak son 15 yılda yaklaşık 7 milyar euroluk otomotiv yatırımını Slovakya, Romanya, Çekya gibi ülkelere kaptırıldı. Şimdi de Alman Volkswagen'in kararını bekliyoruz.
Yatırım Ofisi işte bu noktada; ikna dönemlerinde önemli hale geliyor. Türkiye'yi anlamak isteyen yabancılar için, rehber niteliği taşıyor.