Türkiye’de konut sektörüne ilişkin veri eksikliği

11’inci Kalkınma Planı Konut Politikaları Özel İhtisas Komisyonu Raporu “Konut Verileri ve Göstergeleri” bölümünde güncel ve kaliteli konut verilerinin neden önemli olduklarını detaylı şekilde tanımlamaktadır (Kaynak: https://www.sbb.gov.tr/wp-content/uploads/2020/04/KonutPolitikalari OzelIhtisasKomisyonuRaporu.pdf)

Buna göre; Konut politikalarının geliştirilmesi, Konut stokunun ülke genelinde istenilen ölçekte ve düzeyde tespiti ve konut ihtiyacına ilişkin istatistiklerin sunulması, Konut tiplerinin, niteliklerinin ve dağılımlarının ortaya konulması,

Konutların bulunduğu konum, parsel, bina ve iç mekân özelliklerine ilişkin bilgilere erişilmesi,

Demografik yapı ve ikamet edilen konut özellikleri arası ilişkilerin tespiti, 

Ekonomik yapı ve konut özellikleri arası ilişkilerin ortaya konulması, 

Suç oranları, eğitim alanları, rekreasyon alanları, hava koşulları gibi bölgesel özellikler ile bölgede yer alan konutlar ve ikamet edenlerin nitelikleri arası ilişkilerin ortaya konulması,

Nüfus sayımlarının konut bazlı ortaya konulabilmesi,

Ulusal istatistiklerin çıkarılmasında altlık oluşturması, 

Konut fiyat endeksi başta olmak üzere, çeşitli endekslerin ortaya konulması, Konut fiyat değişimlerinin izlenmesi,

Konut fiyatını/değerini etkileyen faktörlerin ve ağırlıklarının yerel düzeyde ortaya konulması,

Konutlardan alınan vergilere esas olacak konut değerlerinin hesaplanmasında, konut ve çevre özelliklerinin dikkate alındığı bilimsel yöntemlerin kullanılması ve toplu değerleme (mass-valuation) gibi objektif bir değerleme sistemi kurulması,

Konut alanlarının, diğer alanlarla ve çevresel faktörlerle etkileşiminin belirlenmesi,

Olumlu ve olumsuz faktörlere bağlı olarak değişen cazibe veya kaçış alanlarının belirlenmesi ve izlenmesi,

Hanehalkı geliri, eğitim düzeyi vb. faktörlerin konut verileri ile entegre bir şekilde sunulması,

Sosyal yardımların adaletli dağıtımına ilişkin karar süreçlerinin desteklenmesi,

Kentsel dönüşüm çalışmalarına altlık oluşturması,

Konutla ilgili konuların dinamik bir şekilde izlenmesi ve takibi,

Ulusal ve uluslararası istatistiklerin kalite ve kapsamının artırılması, 
Akademik çalışmaların desteklenmesi gibi konular açısından gerekli ve önemlidir. Oysa ki 31 Ekim 2011 tarihli Dünya Gazetesi’nde yer alan bir başlık: “11 yıldır bina sayımı yapılmadı”. Haberdeki detaylar ise şu şekilde; Türkiye bina stoku envanterini bilmiyor.

TÜİK son bina sayımını 2000'de yaptı. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı yeni envanter duyurusunu 2010 yılında yapabildi ancak bu çalışma başlamadı. Dolayısıyla son 11 yıllık gelişmeler istatistiklere yansıtılmış değil.

Türkiye'de ilk olarak 1965'te yapılan bina sayımının ardından 1970 ve 1984'te iki sayım daha gerçekleştirildi. Son sayım DİE 2000 yılında yaptı.

Bu tarihten sonra Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından geçen yıl (2010 yılı) Mart ayında yayımlanan bir duyuru ile bina envanterinin çıkarılacağı ifade edildi (Kaynak: https://www.dunya.com/gundem/11-yildir-bina-sayimi-yapilmadi-haberi-157696). Bugün rica etsek ve aynı haberi güncellenmesini istesek, yapacakları şey 2011 tarihindeki başlığını değiştirerek, Türkiye’de son 23 yıldır bina sayımı yapılmıyor şeklinde bir başlık olacaktır.

Konu ettiğimiz veri seti sektör açısından da son derece önemli bir veri seti olarak değerlendirilebilir. Dolayısıyla, ivedi şekilde başta bina stokuna yönelik mevcut çalışmanın güncellenmesi, değer haritalarının üretilmesi de dahil olmak üzere konut sektörüne yönelik veri setlerinin güncellenerek paylaşılması çokça önemlidir.