Türkiye, yeşil tahvilde radara girdi

Yeşil ekonominin büyümesi ve özel sektör tahvil ihraçlarında alınan mesafeyle Türkiye her geçen gün tahvil ihraçlarında uluslararası şirketlerin radarına daha fazla giriyor. 

Yeşil tahvil konusunda faaliyet yürüten İngiltere merkezli sivil toplum kuruluşu Climate Bonds Initiative Çin, Hindistan ve Brezilya’dan sonra Türkiye’yi de radarına aldı. Kâr amacı gütmeyen kuruluşun Araştırma ve Danışma Kurulu Direktörü Manuel Adamini İstanbul’da özel sektör temsilcileri ve bankacılara 'yeşil tahvil'i anlattı. Yeşil tahvilin şartlarını, küresel bazda ekonomiye ve özelde de şirketlere sağladığı yararları ve prestiji anlatan Adamini, Türk şirketlerini yeşil tahvil ihraç etmeye davet etti. 

İhraçlar 600 milyar doları aştı

Başta küresel ısınma olmak üzere iklim değişikliği ile birlikte artan riskler, devletlerin olduğu kadar özel sektöründe gündemini meşgul ediyor. Tüketicilerin çevre dostu uygulamalar ile üretilen ürün ve hizmetleri daha fazla tercih etmesi, ‘yeşil ekonomi’ başlığı altındaki faaliyetlerini de giderek büyütüyor. Hatta çevre dostu üretim süreçlerini benimseyen şirketlere yönelik finansal enstrümanlarda da artış yaşanıyor. HSBC’nin Haziran 2015’te hazırladığı bir rapora göre dünyada yeşil tahvil olarak adlandırılan iklimle uyumlu tahvillerin büyüklüğü 600 milyar doları aştı. Türkiye’de ise henüz bu alandaki çalışmalar oldukça sınırlı bir seviyede olsa da geçen yıl 3.8 milyar TL tahvil ihracı gerçekleştiren Türk özel sektörünün bu alanda taşıdığı potansiyel iştah kabartıyor. 

Alt yapı ve enerji desteklenmeli

Bu yılın ilk yarısında Türkiye’den bazı banka ve şirketlerin yeşil tahvil ihracını gündemlerine aldıklarını belirten Manuel Adamini, “Türkiye’de özel tahvil ihraçlarında son yıllarda ciddi bir artış olduğu görülüyor. Ayrıca sermaye piyasasının geliştirilmesi ve derinleştirilmesi yönünde önemli bir çaba sarfediliyor. Dolayısıyla bölgesinin önemli ekonomi büyüklüklerinden olan Türkiye’de yeşil tahvil için çok büyük bir potansiyel söz konusu. Çünkü çok fazla ve çok büyük altyapı projeleri ile enerji projeleri var ve bunların çevre dostu uygulamalarla desteklenmeye ihtiyacı var” dedi. 

Kaynak çevre dostu yatırımlarda kullanılmalı

Türkiye’de yeşil tahvil alanın büyütülmesi sürecine katkı sağlamayı hedeflediklerini kaydeden Adamini, “Türkiye’de yine kâr amacı gütmeyen S360 düşünce kuruluşu ile temastayız. Ayrıca başta Maliye Bakanlığı olmak üzere ilgili bakanlıklar ve BDDK, SPK gibi düzenleyici otoriteler ile de temasa geçtik. İşbirliği olanaklarını konuşuyoruz. Türkiye Bankalar Birliği, Merkez Bankası ve TSKB ile bu konuda görüştük. Yeşil tahvil ihraç süreci diğer ihraç süreçlerinden çok farklı değil. Sadece elde edilecek kaynağın çevre dostu yatırımlarda değerlendirileceğinin kanıtlanması gerekiyor. Bunun dışında 4 farklı kriter var ancak şirketler için zorlu bir süreç değil. Kamunun da bu konuyu desteklemesi prestij açısından ve uzun vadede ülke menfaati için önemli.” 

İslami finansa uygun yeşil sukuk için de çalışıyoruz

“Ben buraya para kazanmak için gelmedim” diyerek yürüttükleri faaliyetlerin kâr amacı taşımadığını vurgulayan Manuel Adamini, Climate Bonds Initiative’ın İslami finans ürünlerinden yeşil sukuk üzerinde de çalıştıklarını söyledi. Halen Endonezya ve Malezya’da bu konuda çalışmaların devam ettiğini kaydeden Adamini, “Hedefimiz tüm kesimleri iklim değişikliğiyle mücadeleye katabilmek. Yeşil sukuk da bu amaca hizmet eden önemli bir enstrüman olabilir. Ama öncelikle kamunun politikalarını yeşil tahvil ve yeşil sukuk’u destekleyen bir anlayışla şekillendirmesi, geliştirmesi gerekiyor” dedi. 

Özel sektör ihracları 4 milyar TL’ye dayandı 

2014 yılında faizlerdeki düşüş ve diğer alternatif finansman kaynaklarına göre rekabetçi fiyatlar yakalanabilmesi nedeniyle rekor kıran tahvil ihraçları, 2015 yılında bir nebze frene bastı. 2014 yılında 72,1 milyar TL olan tahvil ihraçları 2015 yılında 78.5 milyar TL olarak gerçekleşti. Fakat ihraçlardaki esas sıkıntı ise şirketler kesimindeydi. 2014’te 3 milyar 870 milyon TL olan şirket ihraçları 2015 yılında 3 milyar 840 milyon lira ile sınırlı kaldı.