Türkiye ümitvar ben değilim
Brüksel’de Türkiye’nin Avrupa Birliği Daimi Temsilciliği toplantı salonundayız geçtiğimiz hafta. Anadolu Ajansı’ndan üç kişi, ben, Güven Özalp ve Güldener Sonumut olmak üzere toplam altı gazeteci oturuyoruz. Uzun toplantı masasının başında Türkiye’nin AB nezdinde Daimi Temsilcisi Büyükelçi Faruk Kaymakcı…
Geçtiğimiz yılın Türkiye-AB ilişkilerini değerlendiren Büyükelçi Kaymakcı, 2025’te ekonomi, ulaştırma, enerji, politika alanlarında yüksek düzeyli siyasi diyalog toplantıları ile Ortaklık Konseyi Toplantısı önündeki engellerin kaldırılmasını arzuladıklarını ve bundan ümitvar olduğunu söyledi.
Türkiye 2025 yılından ümitvar ama ben değilim.
Büyükelçi Kaymakcı, 2023’ten itibaren Doğu Akdeniz’de yaşanan yumuşama, Yunanistan ile ikili ilişkilerdeki gelişme ve uluslararası konjonktürde de Türkiye ve AB’nin gerek bölgesel dış politika alanlarında gerek güvenlik ve savunma konularında artan iş birliği ihtiyacının Türkiye ile AB ilişkilerinin normalleştirilmesi ve ilerletilmesi gereğini güçlü bir şekilde ortaya koyduğunu söyledi.
AB tarafından Türkiye’nin somut olarak beklentilerini karşılayacak henüz bir adım gelmediğini belirten Kaymakcı, “2024 yılının sonunda AB Zirvesi bu kısıtlayıcı adımlardan Yüksek Düzeyli Ekonomi Diyaloğu ile Avrupa Yatırım Bankası’nın (AYB) Türkiye’deki faaliyetlerine geri dönmesinin önünü açacak yeşil ışığı yaktı ama bunların da biz somut olarak gerçekleşmesini bekliyoruz. Yüksek Düzeyli Ekonomi Diyaloğu ile ilgili net bir tarih görmek istiyoruz. AYB'nin Türkiye'de normal faaliyetlerine derhal başladığına dair bir adım görmek istiyoruz. AYB'nin Türkiye'de normal faaliyetlerine başlaması, Türkiye Yatırım Platformu’nun da etkin bir şekilde çalışmaya başlaması anlamında gelecek” dedi.
AB Komisyonu Genişleme ve Türkiye raporları konusuna da değinen Büyükelçi Kaymakcı, “Bu raporlarda Türkiye'nin aday ülke olduğu, belirli alanlarda ilerleme kaydettiği tespit edilmiş durumda. Dolayısıyla Türkiye 2025 yılına daha büyük bir ümitle giriyor” diye konuştu.
20 yıldır ‘aday ülke’ vurgusu
AB-Türkiye ilişkilerinde 2024 yılında en önemli gelişmesinin Dışişleri Bakanı Hakan Fidan’ın beş yıllık aradan sonra AB Dışişleri Gayriresmi Konseyi'ne (Gymnich) davet edilmesi olduğunu hatırlatan Kaymakcı, ikinci önemli gelişme olarak ise yeniden AB Komisyonu Başkanlığına seçilen Ursula von der Leyen’in Ankara ziyareti olduğunu söyledi.
Büyükelçi Kaymakcı, “Bu ziyaretin temel odağı Suriye olsa da ziyarette Türkiye-AB ilişkileri de kapsamlı bir şekilde ele alındı. Basın toplantısında da AB Komisyonu Başkanı Türkiye’nin aday ülke olduğuna vurgu yaptı. 2024'teki bu birikim ve gelişmeler üzerine 2025'in Türkiye AB ilişkilerinde normalleşme ve iyileşme yönünde bize ümit verdiğini söyleyebiliriz” dedi.
Mekanizmalar işletilmeli
Yüksek Düzeyli Siyasi Diyalog ve Ortaklık Konseyi mekanizmalarının en kısa zamanda yeniden işletilmeye başlatılması gerektiğini vurgulayan Büyükelçi Kaymakcı, “AB ile hem Türkiye-AB ilişkilerini hem de bölgesel dış politika konularını ve aynı zamanda güvenlik, savunma konularını ele aldığımız Yüksek Düzeyli Siyasi Diyalog toplantısı ile Ortaklık Konseyi toplantılarının halen engelleniyor olması çok anlamsız bir durum.
Çünkü Türkiye ve AB, sağlıklı ve ileriye dönük adımları içerecek bir dış politika ile güvenlik savunma alanında sağlıklı bir iş birliği yapmak istiyorsa, bu ancak yerleşik bir mekanizmada yapılabilir. Bu yerleşik mekanizma da Yüksek Düzeyli Siyasi Diyalog veya Ortaklık Konseyi’dir. Bizim temennimiz engellenen tüm diyalogların açılması, yüksek düzeyli ekonomi diyalogunun yanı sıra, ulaştırma ve enerji diyaloglarının da bir an önce başlatılması. Ekonomi, ulaştırma, enerji, siyasi diyalogları ve Ortaklık Konseyi'nin artık önünün açılması her iki tarafın lehine olacak” diye konuştu.
Türkiye’nin ilgisi ve hevesi
Brüksel’de tam 20 yıl önce aynı salonda Hürriyet, Milliyet, Sabah, Cumhuriyet, Radikal, Star, Türkiye, Zaman, TRT, NTV, CNN Türk, Anadolu Ajansı, DHA, İHA, Cihan, AB Haber’den en az birer gazeteci otururduk. Büyükelçinin değerlendirmelerinden sonra o gün ve ertesi günler bütün Türk basınının manşetlerinde bu haberler yer alırdı.
O dönem genç ve başarılı bir diplomat olan Faruk Kaymakcı, gazetecilerin arkasında oturup not tutardı. Aradan geçen zamanda Kaymakcı büyükelçi oldu, gazetecilerin sayısı hızla azaldı. Türkiye’nin de AB’ye ilgisi ve hevesi.
Türkiye’nin AB Büyükelçisi Kaymakcı, AB-Türkiye ilişkilerinin geleceğinden ümitvar olsa da ben artık değilim…