Türkiye GSYH’de 1 kişi başı gelirde 4 basamak çıktı

Uluslararası Para Fo­nu’nun (IMF) cari fi­yatlarla dolar cinsin­den milli gelir büyüklüğüne göre dünya sıralamasında Tür­kiye 2024 yılında bir basamak yükselerek 17’nci, kişi başına gelirde ise dört basamak yükse­lerek 67’nci oldu.

IMF’nin Dünya Ekonomik Görünümü (World Economic Outlook) veri setinin Nisan 2025 güncellemesinde, 196 ül­kenin 2023-2030 dönemine ait makro ekonomik göstergeleri­ne ilişkin gerçekleşme ve pro­jeksiyonlar revize edildi. Gün­cellenen veri setinde, 2023 yılında 1 trilyon 130 milyar do­larlık gayri safi yurt içi hasıla (GSYH) ile 18’inci büyük eko­nomi olan Türkiye, 2024 yılın­da 1 trilyon 322,4 milyar do­larlık GSYH’si ile bir basamak yükselerek 17’nci oldu.

IMF projeksiyonlarında Türkiye’nin, 2025 yılında 1 tril­yon 437,4 milyar dolarlık GSYH ile bir basamak daha yüksele­rek 16’ncı olacağı, 2026’da ise 1 trilyon 401 milyar dolarla yeni­den 17’nciliğe gerileyeceği ön­görüldü. IMF’ye göre Türkiye 2027’de 1 trilyon 475,5 milyar, 2028’de 1 trilyon 585,5 milyar, 2029’da 1 trilyon 682,5 milyar ve 2030 yılında 1 trilyon 775,6 milyar dolarlık GSYH büyük­lüğüne ulaşacak, ancak dünya sıralamasındaki yeri 17’ncilik olarak aynı kalacak.

Ekonomi yönetiminin eylül ayında hazırladığı 2025-2027 dönemine ait üç yıllık Orta Va­deli Program’da (OVP) ise bu yıl 1 trilyon 465 milyar, 2026’da 1 trilyon 642 milyar ve 2027’de 1 trilyon 774 milyar dolarlık GSYH hedefleniyor.

Milli gelirde ilk 20 ülke

IMF verilerine göre geçen yıl dünya GSYH sıralamasında ilk sekiz ülkenin yeri değişmedi. Milli gelirini yüzde 5,3 büyüte­rek 29 trilyon 184,9 milyar do­lara çıkaran ABD en büyük eko­nomi olmaya devam etti. Çin yüzde 2,6 artışla 18 trilyon 748 milyar, Almanya yüzde 2,9 ar­tışla 4 trilyon 658,5 milyar do­larlık milli gelir büyüklüğüne ulaştı. Japonya’nın milli geli­ri ise yüzde 4,4 azalarak 4 tril­yon 26,2 milyar dolara gerile­di. Geçen yıl Hindistan’ın milli geliri de yüzde 7,4 artışla 3 mil­yar 909,1 milyar dolar oldu. Bu ülkeleri 3 trilyon 644,6 milyar dolarla İngiltere, 3 trilyon 162 milyar dolarla Fransa, 2 trilyon 372,1 milyar dolarla İtalya iz­ledi.

2023’ün 10’uncusu Kana­da 2024’te 2 trilyon 241,3 mil­yar dolarla 9’unculuğa yükse­lirken, anılan yıl 9’uncu sıra­daki Brezilya 2024’te 2 trilyon 171,3 milyar dolarla 10’unculu­ğa kaydı. Geçen yıl Rusya 2 tril­yon 161,2 milyar dolarla 11, Gü­ney Kore 1 trilyon 869,7 milyar dolarla 12, Meksika 1 trilyon 852,7 milyar dolarla 13, Avust­ralya 1 trilyon 796,8 milyar do­larla 14, İspanya 1 trilyon 722,2 milyar dolarla 15 ve Endonez­ya 1 trilyon 396,3 milyar dolar­la 16’ncı sıradaki yerini korudu. Geçen yılki milli geliri 1 trilyon 227,2 milyar dolar olan Hol­landa Türkiye ile yer değiştire­rek 18’inciliğe düşerken, Suudi Arabistan 1 trilyon 85,4 milyar dolarla 19’uncu ve İsviçre 936,7 milyar dolarla 20’nci sıradaki yerini korudu.

Türkiye kişi başına gelirde 67’nci

IMF verilerine göre 2024 yılında Lüksemburg 138.634 dolarla kişi başı milli geliri en yüksek ülke olmaya devam et­ti. Bu ülkeyi 106.456 dolarla İr­landa, 104.523 dolarla İsviçre, 90.674 dolarla Singapur, 87.205 dolarla İzlanda izledi. Norveç 86,611 dolar, ABD 85.812 dolar, Makao 72.907 dolar, Danimar­ka 72.042 dolar ve Katar 71.583 dolarla kişi başı milli gelirde ilk on ülke arasında yer aldı.

2023 yılı itibarıyla 13.244 do­larla kişi başına gelirde 71’in­ci ülke olan Türkiye ise 2024’te 15 bin 463 dolarla 67’nciliğe yükseldi. İzleyen döneme iliş­kin IMF projeksiyonlarında ise Türkiye için 2027’de 16.988 dolar, 2028’de 18.171 dolar, 2029’da 19.199 dolar ve 2030 yılında 20.176 dolar kişi başı milli gelir bekleniyor. Buna gö­re Türkiye’nin 2027 ve 2028’de dünyada 67’nci sırada kalacağı, 2029 ve 2030’da ise 68’inci ola­cağı öngörülüyor.

Dünyada GSYH’sinin yüzde 55’i 5 ülkeden

 IMF veri setinden yapılan hesaplamaya göre 2024 yılında dolar cinsinden cari fiyatlarla dünya toplam GSYH’si önceki yıla göre yüzde 3,9 artarak 110 trilyon 528,3 milyar dolara çıktı.

Geçen yıl dünya milli gelirinin yüzde 26,4’ünü tek başına ABD gerçekleştirdi. İkinci sıradaki Çin’in payı yüzde 17 oldu. Buna göre en büyük iki ekonomi dünya milli gelirinin yarıya yakınını yarattı. Sıralamada daha sonra toplamdaki yüzde 4,2 payı ile Almanya, yüzde 3,6 payla Japonya, yüzde 3,5 payla Hindistan geldi. GSYH toplamları 60 trilyon 526,7 milyar dolar olan bu beş ülkenin dünya toplam milli gelirindeki payı yüzde 54,8 oldu.

Bu yılın tümünde dünya GSYH’sinin yüzde 7,2 artışla 118 trilyon 528,3 milyon dolara ulaşması beklenirken, büyük beş ekonominin payının düşmesi bekleniyor. 2025’te ABD için 30 trilyon 507,2 milyar, Çin için 19 trilyon 231,7 milyar, Almanya için 4 trilyon 744,8 milyar, Japonya için 4 trilyon 187 milyar ve Hindistan için 4 trilyon 186,4 milyar dolarlık milli gelir öngörülüyor.

Buna göre beş ülkenin toplam GSYH’si yüzde 3,9 artarak 62 trilyon 857,2 milyar dolar olacak. Bu yıl dünya GSYH’sinde ABD’nin payının yüzde 25,7’ye, Çinin payının yüzde 16,2’ye, Almanya’nın payının yüzde 4’e, Japonya’nın payının yüzde 3,5’e düşeceği, Hindistan’ın payının ise değişmeyeceği öngörülüyor. Buna göre beş büyük ekonominin toplamdaki payı bu yılın tümünde yüzde 25,7’ye gerileyecek. Diğer ülkelerin toplam milli geliri ise yüzde 11,3 artışla 55 trilyon 671,1 milyar dolara çıkacak ve dünya GSYH’sindeki payı yüzde 47’ye yükselecek.