“Türkiye dünyada 1 numara olacak”
Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekçi geçen hafta Erzincan’da yaptığı konuşmada, “12 Aralık 2017 günü Türkiye’nin üçüncü çeyrek büyüme rakamları açıklanacak. Rakamlar açıklandığında Türkiye dünyada 1 numara olacak. Öyle laf değil, gaz falan değil, göreceksiniz tarih verdim”, demiş.
Umarız bu beklentisi gerçekleşir ve 12 Aralık günü açıklayacağı karşılaştırmalı verilerle iddiasını kanıtlar Sayın Bakan. Ancak bu iddia gerçekleşse bile, salt bu yılın üçüncü çeyreğinde “Türkiye’nin dünyada 1 numara” olmasının Türkiye ekonomisinin dünyadaki yerini ve durumunu belirleme açısından ne denli anlamlı olduğu tartışılabilir.
Bir kere bu yılın üçüncü çeyreğindeki büyüme yüksek çıkarsa bu rakamın Türkiye ekonomisinin 2016 yılının üçüncü çeyreğinde yüzde 1.8 küçülmüş olmasının katkısıyla bu kadar yüksek çıktığını hatırlamak gerekir. İkincisi, büyüme hızı bir ekonominin belli bir noktadaki durumunu gösteren önemli göstergelerden yalnızca biridir. Bu nedenle bu yılın üçüncü çeyreğinde gerçekleşen büyümeye bakarak “Türkiye’nin dünyada 1 numara” olduğunu ilan etmeden önce, Türkiye ekonomisinin ekonomimizin diğer önemli göstergelerde dünyadaki durumuna, karnesindeki diğer notlara da bakmak gerekir.
Türkiye 42 ülke arasında nerede?
İngiltere’de yayınlanan ve dünyada 1.5 milyona yaklaşan bir okur kitlesine erişen The Economist dergisi, dünya ekonomisinde belirleyici rol oynayan 42 ülkenin önemli ekonomik verilerini 8 ana başlık altında sürekli olarak izliyor ve her hafta yayınlıyor. Bu verilerden yararlanarak Türkiye ekonomisinin bu 42 ülke arasındaki gerçek yeri konusunda bir fikir sahibi olabiliriz.
Büyümede 7. Sıradayız. The Economist’in son tahminine göre Türkiye ekonomisi 2017 yılının bütününde yüzde 5.0 büyüyecek ve en hızlı büyüyen ekonomiler arasında yer alacak. Türkiye’den daha hızlı büyümesi beklenen ülkeler Çin(yüzde 6.8), Hindistan(yüzde 6.6), Filipinler(yüzde 6.6), Pakistan(yüzde 5.7), Malezya(yüzde 5.5) ve Endonezya(yüzde 5.1). Görüldüğü gibi 2017 yılında Türkiye’den daha hızlı büyümesi beklenen ülkelerin hepsi Asya ülkesi. Türkiye, OECD ülkeleri arasında en hızlı büyüyen ekonomiye sahip görünüyor. Karne notu “pekiyi”.
Bütçe açığında ortalardayız. The Economist’in tahminine göre Türkiye’nin 2017 mali yılındaki bütçe açığı/GSYH oranız yüzde 2.1 olarak gerçekleşecek. Bütçe açığı performansı Türkiye’den daha iyi olan 20 ülke var ve bunlardan 7’sinin bütçe fazlası vereceği tahmin ediliyor. Türkiye’nin karne notu “orta”.
İşsizlik oranında en kötülerden biriyiz. Türkiye yüzde 10.7 olan işsizlik oranıyla 42 ülke arasında en yüksek işsizliğe sahip 7.ülke konumunda. Diğer 38 ülkede işsizlik oranı tek haneli rakamlarla ifade ediliyor. Türkiye’nin karne notu “zayıf”.
Cari açıkta şampiyonluğa adayız. The Economist’in derlediği karşılaştırmalı cari işlemler açığı/GSYH verilerine baktığımızda 42 ülke içinde durumu Türkiye’den kötü olan tek bir ülke olduğunu görüyoruz, o da Mısır. Türkiye’nin cari açık/GSYH oranı yüzde 4.7, Mısır’ınki yüzde 6.6. Başta Çin ve Almanya olmak üzere 23 ülkenin ise cari işlemler fazlası vermesi bekleniyor. Türkiye’nin karne notu “zayıf”.
Türkiye’de aylık enflasyon 23 ülkedeki yıllıktan fazla
Enflasyonda farklı ligdeyiz. Tüketici fiyatı endeksleriyle ölçülen enflasyon rakamlarına baktığımızda Türkiye’nin adeta farklı bir ligde bulunduğunu görüyoruz. Ülkemizde geçen ay gerçekleşen tüketici fiyatları artışı yüzde 2.08 oldu. The Economist’in listesinde yer alan 42 ülkenin 23’ünde yıllık enflasyon oranı bu oranın altında. The Economist’in 2017 yılı enflasyon tahmininde Türkiye’yi geçen ülkeler, hiperenflasyon sarmalındaki Venezüella ile Mısır(yüzde 26.9) ve Arjantin(yüzde 25.1). Karne notumuz “zayıf”.
Devlet faizinde şampiyonuz. The Economist’in verilerine göre 10 yıllık devlet tahvili faizinde Türkiye yüzde 12.33’lük oranıyla açık ara birinci durumda. Türkiye’den sonra yüzde 9.27 ile Güney Afrika, yüzde 9.09 ile Brezilya geliyor. Karne notumuz gene “zayıf”.
Dolara karşı en çok değer yitiren para TL. The Economist’in listesinde yer alan 42 ülke parası içinde ABD dolarına karşı açık ara en fazla değer kaybeden para da Türk Lirası. Bir kez daha notumuz “zayıf”.
Ekonomimizin dünya ülkeleriyle karşılaştırmalı karnesi, büyümedeki “pekiyi” dışında “zayıf” notlarla doluyken “Türkiye ekonomisi dünyada 1.numara olacak” diye erken müjde vermenin amacı ne olabilir acaba?