Türk Ticaret Kanunu ve İflas Kanununda 01.01.2019 tarihinde yürürlüğe girecek hükümler

19.12.2018 tarih ve 30630 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 7155 sayılı Abonelik Sözleşmesinden Kaynaklanan Para Alacaklarına İlişkin Takibin Başlatılması Usulü Hakkında Kanunun 10, 20 ve 21 inci maddeleri 01.01.2019 tarihinde yürürlüğe girmektedir.

10. madde ile, 2004 sayılı İcra İflas Kanunun 8/a maddesine beşinci fıkrasından sonra gelmek üzere bir fıkra eklenmiştir.

20. madde ile, Türk Ticaret Kanununun 5 inci maddesinden sonra gelmek üzere 5/A maddesi eklenmiştir.

21. madde ile, Türk Ticaret Kanununa Geçici Madde 12. Madde eklenmiştir.

AÇIKLAMALARIMIZ:

1. 2004 sayılı İcra İflas Kanunun 8/a maddesine beşinci fıkrasından sonra gelmek üzere eklenen fıkra ile; Maddeyle, Ulusal Yargı Ağı Bilişim Sistemi üzerinden bu sisteme entegre bilişim sistemleri vasıtasıyla borçlunun mal, hak veya alacağını elli kuruş karşılığında sorgulanabileceği hükme bağlanmaktadır. Bu miktarın peşin olarak tahsil edilmesi ve her yıl yeniden değerleme oranında artırılması öngörülmektedir. Maddede ayrıca Adalet Bakanlığının bu miktarı artırma ve azaltmaya, gün ve dosya esaslı olmak üzere belirli sayıdaki sorgulamayı da ücretten istisna tutmaya yetkili olduğu belirtilmektedir. Genel yönetim kapsamındaki kamu idarelerinden bu ücretin alınmayacağı ayrıca alacaklının bir gün içinde aynı dosya üzerinden bir kez yapacağı sorgudan da ücret alınmayacağı hükme bağlanmaktadır. Böylece, elektronik ortamda robot yazılımlar da kullanılarak bir gün içinde, aynı dosyada ve aynı konuda aşırı sayıda sorgulama talebinde bulunularak sistemin tıkanmasına, talep hakkında karar vermek zorunda olan icra dairesinin iş yükünün gereksiz bir şekilde artmasına ve sonuçta sunulan hizmetin aksamasına neden olan, takip hukukuna ilişkin bir hakkı korumaktan da uzak olan taleplerin önüne geçilmesi ve hizmetin aşırı sorgulamadan kaynaklı donma, yavaşlama veya aksama yaşanmaksızın daha kaliteli bir şekilde sunulması amaçlanmaktadır.

2004 sayılı İcra İflas Kanunun 8/a maddesine beşinci fıkrasından sonra gelmek üzere eklenen fıkra aşağıya alınmıştır.

“Alacaklı, Ulusal Yargı Ağı Bilişim Sistemi üzerinden bu sisteme entegre bilişim sistemleri vasıtasıyla dosya safahat bilgileri ile borçlunun mal, hak veya alacağını elli kuruş karşılığında sorgulayabilir veya sorgulanmasını talep edebilir. Bu miktar her yıl, bir önceki yıla ilişkin olarak 4/1/1961 tarihli ve 213 sayılı Vergi Usul Kanununun mükerrer 298 inci maddesi hükümleri uyarınca tespit ve ilan edilen yeniden değerleme oranında artırılır. Adalet Bakanlığı yeniden değerleme oranında artırılan ücreti beş katına kadar artırmaya ve azaltmaya ayrıca gün ve dosya esaslı olmak üzere belirli sayıdaki sorgulamayı ücretten istisna tutmaya yetkilidir. Genel yönetim kapsamındaki kamu idarelerinden bu ücret alınmayacağı gibi alacaklının bir gün içinde aynı dosya üzerinden beş kez yapacağı sorgudan da ücret alınmaz. Bu kapsamda alınacak ücret Adalet Bakanlığının belirleyeceği usule göre tahsil edilir ve takip gideri olarak borçluya yüklenemez.”

2. Türk Ticaret Kanununun 5 inci maddesinden sonra gelmek üzere 5/A maddesi ile, Maddeyle, 6102 sayılı Türk Ticaret Kanununun 4 üncü maddesinde belirtilen davalardan, konusu bir miktar paranın ödenmesi olan alacak ve tazminat talepleri hakkında dava açılmadan önce arabulucuya başvurma zorunluluğu getirilerek bu uyuşmazlıkların temelinden, çok daha kısa süre içinde, daha az masrafla ve tarafların iradelerine uygun bir şekilde çözülmesi amaçlanmaktadır.

Türk Ticaret Kanununun 5 inci maddesinden sonra gelmek üzere eklenen 5/A maddesi aşağıya alınmıştır.

“3. Dava şartı olarak arabuluculuk

MADDE 5/A- (1) Bu Kanunun 4 üncü maddesinde ve diğer kanunlarda belirtilen ticari davalardan, konusu bir miktar paranın ödenmesi olan alacak ve tazminat talepleri hakkında dava açılmadan önce arabulucuya başvurulmuş olması dava şartıdır.

(2) Arabulucu, yapılan başvuruyu görevlendirildiği tarihten itibaren altı hafta içinde sonuçlandırır. Bu süre zorunlu hâllerde arabulucu tarafından en fazla iki hafta uzatılabilir.”

3. Türk Ticaret Kanununa eklenen 12. Geçici madde arabuluculuk ile ilgili 5/A maddesine ilişkin geçiş hükümlerini içermektedir.

Türk Ticaret Kanununa eklenen Geçici Madde 12. Madde aşağıya alınmıştır:

“GEÇİCİ MADDE 12- (1) Bu Kanunun dava şartı olarak arabuluculuğa ilişkin hükümleri, bu hükümlerin yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla ilk derece mahkemeleri ve bölge adliye mahkemeleri ile Yargıtayda görülmekte olan davalar hakkında uygulanmaz."