Türk şirketlerinden yeni yatırım seferi
Türk tarihi açısından Avrupa’da en önemli ülkelerden birisi Kosova. Hem bağımsızlığından önce hem de sonrasında gitme şansı bulduğum Kosova, Türk yatırımları için de en ayrıcalıklı konumda. Zira Türk şirketlerinin hemen hemen her sektörde yer aldığı ender ülkelerden olan Kosova, bildiğiniz üzere nisan ayında alınan kararla Schengen Bölgesi’nde vizesiz seyahat anlaşmasını imzaladı.
Bir anlamda Kosovalılar, tıpkı Avrupa Birliği vatandaşları gibi Schengen Bölgesi’nde vizesiz seyahat edecekler. Bu adım, ülkenin AB üyeliği için de bir adım daha atmasını sağladı. Başta ABD olmak üzere Batı’nın da askeri anlamda desteklediği ülke, NATO üyeliği için de potansiyel aday.
Önceki gün Anadolu Kosova İş İnsanları Derneği Başkanı Melis Köroğlu ile iki ülke arasındaki ticari gelişmeleri, potansiyel yatırımları, teşvikleri ve yeni gelişmeleri konuştuk. Köroğlu, “Schengen için atılan adım, Kosova’yı Eski Yugoslav ülkeleri arasında önemli bir konuma getirdi. Yakın dönemde bu adımın getirdiği avantajları Kosovalılar yaşayacak” dedi.
En büyük bankalar Türklerin
Köroğlu’nun verdiği bilgiye göre Türkiye’nin ülkede bankacılıktan enerjiye farklı sektörlerde yatırımları bulunuyor.
Ülkenin dünyaya açılan kapısı Priştine Uluslararası Havalimanı’nı Türk şirketi Limak’ın yaptığını ve işlettiğini, en önemli ve en büyük altyapı projelerinden olan İbrahim Rugova Otoyol ve New Motorway R6, Pristina–Han i Elezit Otoyol projelerini Türk şirketi Enka ve ABD’li dev Bechtel’in oluşturduğu konsorsiyumun yaptığını, Kosova Elektrik Tedariki ve Dağıtımı’nı Limak-Çalık Enerji Konsorsiyumu'nun kazandığını vurgulayan Köroğlu, “Ayrıca Güriş, rüzgâr enerjisi alanında 32,4 MWh’lik nihai üretim lisansı bulunan bir şirketi 2016 yılında devraldı.
Bu ilk rüzgar santrali olarak öne çıktı. Öte yandan kauçuk ve kimya sektöründe faaliyet gösteren Newco Balkan L.L.C şirketi iyi bir özelleştirme örneği olarak Kosova ekonomisine ihracat yapmak suretiyle katkı sağlayan firma.
Ancak en büyük gücümüz bankacılık. Kosova'nın en büyük bankaları olan TEB, Çalık Grubu’na ait BKT’nin yanı sıra İş Bankası ve Ziraat Bankası finansın koordinasyonuna büyük katkı sağlıyor. Sağlık gibi alanlarda da önemli yatırımlar başladı ve devamı gelecek” diye konuştu.
“Yatırımda 4’üncü ülkeyiz”
İki ülke arasındaki 610 milyon euro olan dış ticaret hacminin yakın zamanda 1 milyar euroya çıkması adına yeni adımlar atıldığını söyleyen Köroğlu, “Geçtiğimiz aylarda Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile Kosova Başbakanı Alvin Kurti İstanbul’da buluştuğunda bu hedefin tutması için açıklamalarda bulundular.
Kosova, 2008 yılında kazandığı bağımsızlığından bu yana 4.4 milyar euroluk yabancı yatırım aldı. Türkiye bu rakam içinde 368 milyon euro ile yüzde 9’luk paya sahip. Bu oranla yatırım yapan ülkeler arasında Almanya, İsviçre ve İngiltere’nin ardından 4’üncü ülke. Bu rakam ve sıralamada amacımız, kısa vadede 500 milyon euroya ulaşmak ve 3 ülke arasında yer almak” dedi.
Kosova’nın ekonomik anlamda büyük fırsatlar yarattığını söyleyen Köroğlu, “Örneğin dünya ekonomisinin merkez üssü ABD, diğer hiçbir ülkeye sağlamadığı bir ayrıcalığı Kosova’ya sağlıyor. Birçok üründe sıfır vergi uyguluyor. Özellikle mobilya gibi sektörlere uygulanan sıfır vergi, bu alanda Türk iş dünyası için fırsat yaratıyor.
2021 yılında 123 milyon euroluk ABD ihracatının neredeyse tamamı mobilya ürünleri. Bir anlamda Schengen’e giren Kosova’dan ABD’ye gümrüksüz ürün satabiliyorsunuz” dedi. Köroğlu’nun anlattıkları, Türk şirketlerinin tarihi bağları olan Kosova’ya ekonomik bağının da güçlendiğini gösteriyor. Köroğlu, “Şu anda imza aşamasında olan yeni yatırımlar da eklenecek” dedi.