Türk şirket, Sırbistan devletini tahkime verdi

Tekstil ve enerji başta olmak üzere birçok Türk şirketinin son birkaç yıl içinde yatırım yaptığı Sırbistan’da ulaşım denilince akla ilk gelen marka Kentkart. Türkiye’nin birçok kentinde uygulanmaya başlanan akıllı ulaşım sistemlerine yönelik üretim ve çözümler üreten şirketlerden biri olan Kentkart ile Sırbistan arasında hukuki mücadele Dünya Bankası’na ait Uluslararası Yatırım Uyuşmazlıklarının Çözümü Merkezi’ne (ICSID) taşındı. Türk şirket, Sırbistan’ın söz verdiği anlaşmayı sebepsiz iptal ettiğini belirterek, tahkime başvurdu.

Türk şirket, Belgrad Yönetimi’nden ülkenin Dışişleri Bakanı, Adalet Bakanı ve Devlet Savcısı’na karşı dava açtı. Dava süreci 1 Nisan’da başladı. Bu konuyla ilgili ilk haberi hatırlayacağınız üzere geçen yıl Nisan ayının ilk haftasında Dünya Gazetesi’nde bu köşede sizlere duyurmuştuk. “Sırbistan dev anlaşmayı bozdu, Türk şirket davaya hazırlanıyor” başlığıyla verdiğimiz haberde 2012 yılında ülkenin başkenti Belgrad’da başlattığı Kentkart uygulamasını 2019 yılında Kragujevac şehrine taşımıştı.

Anlaşma 2034’te sona erecekti

2021 yılında yeniden Belgrad yönetimiyle anlaşan Türk şirketin, projesi olan BusPlus sistemini sürdürmek için açılan ihaleye katılmış ve yeniden anlaşmıştı. 75 milyon Euro bugünkü kurla 2.6 milyar liralık yeni projede Belgrad yönetimi, Kentkart ile yaptığı toplu taşıma e-bilet sözleşmesini iptal etmişti.

Sözleşmenin anlaşma takviminden oldukça erken iptal edildiğini öne süren Türk şirketi, Sırbistan hükümeti ve yerel yönetimleri hakkında yasal haklarını kullanmak adına dava açmak için çalışma başlatmıştı. 2021 yılında imzalanan anlaşma, 2034 yılında sona erecek ve Sırp makamları 11 yıllık süreyi beklemeden bu kararı almıştı. Bu kararın altında ise Belgrad’da yeni bir hükümetin seçilmesi yatıyor. Yeni yönetim, Belgrad dahil birçok kentte toplu taşıma biletleme hizmetlerini devralma kararı aldı ve bu işi yapmak için bir kamu şirketi kurmuştu.

Kentkart’ı yılda 3.5 milyar yolcu kullanıyor

1999’da Ahmet Emir Basmacı ve Mazhar Uğur Basmacı kardeşler tarafından geliştirilen, Türkiye’de 30’dan fazla kentte yaygınlaştırdığı Kentkart, uygulamayı dünyanın birçok ülkesine ihraç ediyor. İzmir’de Ar-Ge merkezi Kocaeli, Antalya, Gazantep, Adana, Hatay, Ordu ve Muğla gibi şehirlerde bölge müdürlükleri ve ofisleri bulunan şirket, elektronik ücret toplama, araç takip, gerçek zamanlı yolcu bilgilendirme, planlama ve araç içi görüntü-güvenlik sistemleri geliştiriyor. Bu sistemleri de dünyanın farklı coğrafyalarındaki kentlere pazarlıyor.

Aralarında Ürdün, Katar gibi Ortadoğu ülkelerinin de bulunduğu 15 farklı ülkede hizmet veren Kentkart uygulamasını yılda 3,5 milyardan fazla yolcu kullanıyor. Akıllı seyahat kartlarının yanı sıra, temassız banka ve kredi kartları, NFC ve QR kod teknolojilerini de ücret toplama sistemine dahil eden şirketin en dikkat çeken pazarlarından biri Sırbistan olmuştu.