Türk ‘postmodern’ müteahhit Rusya’da ilk üç arasına girdi
Çok mu abartıyorum bu tanımla dedim ama siz karar verin diyorum yine… Ben biraz anlatayım: Zaten yakın arkadaşı Sevan Bıçakçı’nın dikkat çekici muhteşem yüzükleri ve kolyelerini takıyor. Yeni tarz yüksek tabanlı botlar giymeyi seviyor ve ‘ayurveda’ felsefesine göre besleniyor. “Ben şirketin patronu değilim, biz hepimiz Esta’nın çalışanıyız anlayışı” var. “Biz metrekareden kazanmaya çalışmayalım proje iyi olsun, müşteri memnun olsun, kar sonradan gelir” açıklamasını yapıyor. Önemli bir parantez daha; şirket logosuna aslan koyacak kadar sıkı Galatasaray taraftarı… Ben böyle Türk müteahhide pek rastlamamıştım, Rusya’da karşıma çıktı… Esta Construction Yönetim Kurulu Başkanı Bahattin Demirbilek’ten söz ediyorum. Rusya’da şu anda ilk 3 şirket arasına girmiş durumda. Uçak krizinden sonra aldıkları 4 ihaleden biri Mercedes’in Rusya’daki yeni fabrikası. Şimdi de Türkiye’de Benesta markası altında, her metrekaresi çocuklu aileler için dizayn edilmiş konut projelerine başlıyor… Gerisini yazıda okumanızı tavsiye ederim…
Böyle girişimciler bulunca seviniyorum… Farklı olan, farklı düşünen, farklı çalışan. Belki kendimle biraz özdeşleştiriyorumdur. Gazetecilik ve yazarlık kariyerimde kendimi de biraz farklı buluyorum sanıyorum. Yazılarımı sürekli takip edenler, ‘klasik’ portrelerden ya da hikayelerden kaçmaya çalıştığımı da bilir… Çok uzatmayayım, size onun açıklamalarıyla Bahattin Demirbilek’i ve yaptığı işleri anlatmaya çalışayım. Sorum sondan başa, ‘Herkes çekinirken Türkiye’ye niye bu dönemde girdiniz’ deyince şu yanıtı alıyorum: “Ben hep tersini yapmayı seven insanlardanım, benim karakterim de böyle… Başkaları bir yerden giderken ben oraya dönüyorum… Hayata karşı inat diye bir şey var. Bana birisi dese bu olmaz dese, ailem bile bu olmaz dese, ben onu oldurmaya çalışırım. Türkiye’de iş yapılmaz diye çıkanlar aksine biz Türkiye’de iş yapmak istiyoruz ve ben Türkiye’ye çok inanıyorum.”
Profesyonellikten Esta'ya
Türkiye’ye giriş haberini verdikten sonra en başa dönelim, Bahattin Demirbilek kim ve bugün ENR Dergisi sıralamalarında 168’inci sırada yer alan Esta nasıl kuruldu? Demirbilek bunu anlatırken, ‘niyet’in önemini de dinleyelim: “İlk Türkiye’ye gelişim Entes İnşaat ile oldu… 13 Ocak 1993… Rusça biliyordum, 4.5 yıl burada çalıştım. Daha sonra 1996 yılından 2005’e kadar Evyap’ta perakende sektöründe çalıştım. İşte 2005’te de Esta kuruldu… O günden bu yana devam… Profesyonellikten buraya geçiş için şöyle söyleyebilirim, niyet etmekle de doğru orantılı görüyorum. Bir şeyi hissedersin sonra onu aklına koyarsın, sonra dillendirmeye başlarsın. Sen profesyonel olarak zaten her şeyi yapıyorsun ama niyetlenmek önemli açıkçası… Ben şirket kurmaya karar verdiğim an hizmet sektörü zaten çocukluğumdan beri bildiğim işlerdi, inşaat sektörü yaptık, hızlı tüketim yaptık fakat inşaat işlerinde Türk firmalarının daha rekabetçi olabildiğini bildiğim için buradan hedefe daha çabuk gideriz, burada dünya liginde daha çok iş yaparız diye tercihimizi inşaattan yana kullandık. ”
Yolu milyarder Rus açtı
Niyet önemli ama dostluklar da önemli… Bahattin Demirbilek’in ilk yolunu açan ise 9 milyar dolarlık servetiyle Forbes listelerinde yer alan, Rusya’nın en büyük market ve kozmetik zincirine sahip Magnit Grubu Kurucusu Sergei Galitsky oluyor. Demirbilek’ten dinleyelim: “İlk işimiz dostluğumuz da olan FK Krasnodar Kulübü’nün kurucusu Sergei Galitsky ile diyaloğumuzdan ortaya çıktı… Bir gün dedim ki; ‘ben inşaat şirketi kuruyorum’. ‘Ciddi misin’ dedi, ‘benim merkez ofis yapılacak, bir de 3 tane şehirde 15’er metrekarelik market işleri yapılacak’ dedi ben de ‘tamam, ben yapacağım’ dedim. Ertesi gün şirketi kurduk, işin kontratını yaptık daha çekiç yoktu ortada. Ertesi gün bir Türk bankasına gittim, hesap açtım, iş yapıyorum yarın 7 milyon dolar avans gelecek dedim. İnanmadı banka genel müdürü ve avans geldi… Ekip kurduk, kadro kurduk… 2005, inşaatın yükseldiği ve rekabetin yoğun olduğu bir dönemdi, kadro bile kurmak zordu ama işlerimizi hep iyi yaptık, zamanında teslim ettik ve ilk çıkışımız böyle oldu…”
3 milyar dolar ciro
Bundan sonra işler hızla gelişmiş ve kuruluştan bugüne yaklaşık 3 milyar dolar ciro yapılmış. Bahattin Demirbilek, şöyle anlatıyor: “18 ayda bu işleri teslim ettik, başka işler gelmeye başladı, şirket sürekli büyüyerek devam etti ve devinime girdi. Tabii 2008 dünya krizinden öyle ya da böyle etkilendik, Rusya da bundan nasibini aldı, 2011’de yine böyle oldu. Uçak düşürme krizine kadar çok iyi gitti sayılabilir. O krizle birlikte ciddi bir durgunluk yaşadık. Biz yaptırımların dışında kalan şirket olduğumuz halde ister istemez etkileniyorsunuz. Yaptırımların kalkmasıyla birlikte Esta olarak 4 büyük iş birden aldık. Bugüne kadar 3 milyar dolar kadar ciro yaptık. Ama burada istikrar da önemli. Biz uzun mesafe koşucusuyuz, öyle uçtu, kaçtı dünyayı fethetti değil… Bu firmadan öyle bir hikaye çıkmaz, bu firmadan hep kalıcı, sürdürülebilir ilişkiler çıkar. Bugün müteahhitlik işinde Rönesans, Ant Yapı ve üçüncü sırada Esta geliyor. ENKA artık kendi geliştirme işleriyle farklı bir modelde çalışıyor. Benim kalbim Türkiye ise ciğerim Rusya’dır. Ruslar da beni seviyor. Ben belki gereğinden fazla açığım. Mevlana toplantı odamız var. Ya göründüğün gibi ol ya da olduğun gibi görün… Ruslar sanıyorum ben de bunu seviyor.”
Gücümüz insan kaynağı
Çalışma felsefelerini anlatırken Esta Yönetim Kurulu Başkanı Bahattin Demirbilek şunları aktarıyor: “Esta’nın en büyük gücü insan kaynağı diye görüyorum ben… Bizim şirketimizde çalışan arkadaşların ruh hali, olaylara bakış açısı değişiktir genelde… İş yapış tarzları birbiri arasındaki ilişkiler. Biz de bir organizasyon şeması yoktur örneğin… Tüm yöneticilerle birlikte ben de kalfaları, ustaları ararım, onlar bana iş raporu atar. Yöneticilerimiz bundan alınmaz… Satış ekibi kurduk hepsi ile toplantı yaptım, çok şaşırdılar. ‘Patronla hiç toplantı yapmamıştık’ dediler ama ‘ben patron değilim’ dedim… Burada patron Esta ve ben de Esta’da herkes gibi çalışıyorum. Gerçekten de böyle algılıyorum ben… Biz sadece buranın liderliğini yapmaya çalıyoruz.”
Hep ikonik ve özel tasarımlar yapmış
Esta’nın işlerine bakıldığında hep farklı tasarımlar ve ayırt edici projeler dikkat çekiyor. Bunu sorduğumda Demirbilek şöyle yanıtlıyor: “Bu bir enerji herhalde, hem müşteriden böyle şeyler geliyor hem de belki onlar bizi öyle görüyor farklı işler yaptık hep… Son Mercedes ihalesi de böyle oldu. Fransızlar’dan aldığımız iş de öyle… İşverenler öncelikle bir ön görüşme yapıyorlar şirketlerle, sonra ikinci görüşmede ben gittiğim zaman sanıyorum biraz daha fazla ikna oluyorlar. Ben projelere farklı bakmaya çalışıyorum. Biz müşteri taleplerine karşı daha esnek bir firmayız, sizle oturup el sıkıştığımızda sadece kontratta bu var diye değil müşteri memnuniyetini ön plana koyuyoruz ve birinci etapta kâr odaklılıktan ziyade müşteri memnuniyeti önemli oluyor. Belki büyümemizde bunun etkisi var. Yine çalışan memnuniyeti, üçüncü parti iş yaptığımız şirketler mutlu olsun. Arkadaşlarıma da anlatırım bizle çalışan herkes çok mutlu olmalı ki şirket ondan sonra kar etmeye başlar… Bir gün o kar marjı gelir. Biz hep böyle gittik.”
Çoçukları ve dünyayı merkeze aldı
Bahattin Demirbilek, Türkiye’de 1 milyar TL civarında yatırım yapacaklarını söylerken, yeni projelerini de şöyle anlatıyor: “Dünyada çocukları ve doğayı merkeze alan ender projelerden birini 20 dönümün üzerinde Bahçelievler ve Acıbadem’de, her iki projemizde birlikte uyguluyoruz. Bu projelerin her bir metrekaresine bir aktivite olarak biz planladık. Örneğin 2 yaşından 12 yaşına kadar çocuk her yaş dönemi atladığında, farklı bir oyun alanına geçebiliyor. Onun kronolojisine göre bir sistematik oluşturduk. Aylar süren çalışmalar sonucu bunu yaptık… Çocukların gelişimine uygun alanlar tasarladık. Dünyadaki konut anlayışında banyo vardır, yatak odası vardır, konut tasarlarsınız, bunları doğru şekilde harmanlarsınız… Bir normal müteahhitlik şirketi alsa bu alanı işte ortaya park yapar, ağaçlar dikerdi… Beyoğlu Dolapdere’de ise 10 dönüm alanda 1+1 ağırlıklı bir kent işi yaşam projesi tasarladık. Basın Ekspres Yolu ve Bağdat Caddesi’nde de proje hazırlıklarımız var.”