Türk müteahhitler dünyanın raylarını döşüyor

Yurtdışında enerji tesislerinden konut projelerine ve alışveriş merkezlerine kadar birçok alanda binlerce projeyi Türk müteahhitlik şirketleri hayata geçirdi.

Uzun yıllardır dünya müteahhitlik liginin ikincilik koltuğunu kaptırmayan Yurtdışında enerji tesislerinden konut projelerine, su kuyularından alışveriş merkezlerine kadar birçok alanda binlerce projeyi Türk müteahhitlik şirketleri hayata geçirdi.

Türk müteahhitlerinin uzmanlık kazandığı alanlardan biri de aslında yol yapımı. Sadece kara yolu değil, demiryolu da bu anlamda son birkaç yılda en hızlı büyüyen alan. Afrika ve Asya’da hızla büyüyen raylı taşımacılık inşaatında değeri milyar doları bulan onlarca ihale tamamlandı ve projeler hayata geçti.

Demiryolunda henüz yeni bir pazar olan Avrupa’da ise hızlı bir büyüme kaydeden Türk şirketleri Avrupa, ABD ve Asyalı rakiplerini geride bırakarak projeleri üstlenmeye başladı. Bu alanda Gülermak, rekor sayılabilecek bir projenin ihalesini önceki 28 Şubat tarihinde üstlendi.

1.8 milyar euroyla Avrupa rekoru

 Rumen medyasında yer alan haberlere göre Cluj-Napoca şehir yönetiminden yapılan açıklamada Metro Line 1 isimli hattın tamamlanmasını içeren ihaleyi kazanan konsorsiyumda Gülermak Ağır Sanayi İnşaat ve Taahhüt A.Ş’nin yanı sıra Gülermak Spólka Z Ograniczona Odpowiedzialnoscia (Polonya), Alstom Transport SA (Fransa) ve Arcada Company SA (Romanya) bulunuyor. 21 km uzunluğunda olacak ve 19 yeraltı istasyonu yer alacak hat şehrin ilk metro hattı olacak.

Habere göre proje için KDV hariç 9,05 milyar Rumen Lei’yi yani 1.8 milyar euroyla teklif verdi. İhale süreci onaylandığında proje Türk şirketi Gülermak’ın liderlik ettiği konsorsiyuma verilecek. Gülermak’ın aldığı bir başka proje ise başkent Bükreş’te.

Rumen şirketi Somet ile birlikte Gülermak, Henri Coanda Havalimanı’ndan Baneasa’ya uzanacak 7,6 kilometrelik hat ve yeraltı istasyonu ihalesini kazandı. Türk şirketi ve Rumen ortağının verdiği teklif ise 260milyon euro. İhalenin onay süreci tamamlandığında projelerin toplam bedeli 2 milyar euroyu geçmiş olacak.

Türkiye’de Ümraniye- Ataşehir-Göztepe Metro, Mecidiyeköy-Mahmutbey, İstanbul Otogar-İkitelli Metro, İstanbul Kadıköy-Kartal Metro projelerini yapan Gülermak, daha önce de benzer çalışmalara imza atmıştı. Polonya’nın başkentinde 6.5 kilometrelik Varşova Metrosu Hat 2 gibi büyük projelerde yer alan Gülermak, Dubai’de Expo 2020 için inşa edilen 15 kilometreyi kapsayan 2.8 milyar dolarlık Dubai Metro hattı da bulunuyor.

3 kıtada başarıyla projelere imza atan Türk müteahhitleri Hindistan’dan Hırvatistan’a, Tanzanya’dan Ukrayna’ya birçok ülkede milyarlarca dolarlık projelere üstlenerek demiryolu ağı ördüler. Gelin o başarılardan bazılarını hatırlayalım.

KATAR: Raylı taşımacılık konusunda en fazla dikkat çeken şirketlerden biri de STFA ve Yapı Merkezi. 2014 yılında Doha Metrosu’nun en büyük ayağı olan “Gold Line” bölümünün tünellerini ve istasyonları ihalesini konsorsiyum, 4.4 milyar dolar kazanmıştı.

UKRAYNA: Dünyanın demiryolunda en önemli 6 ülkesinden biri olan Ukrayna, Türk şirketlerinin ilgi gösterdiği bir pazar. Doğuş inşaat’ın Ukrayna’da aldığı Dinyeper Demiryolu Projesi, 6 karayolu şeridi ve 2 demiryolu hattını da içermişti.

Demiryolu ve karayolu köprüsünün yapımının yanı sıra 13 ila 17 arası iskele ve bu iskelelerin üst yapıları da dâhil olmak üzere köprünün geçişe uygun kısmının inşasını kapsadı. Bu alanda 2016’da da Limak İnşaat’ın sözleşmesini imzaladığı Dnipro’daki yaklaşık 4 kilometre uzunluğundaki metro hattı ve 3 istasyonun tasarımı ve inşaatını Avrupa Yatırım Bankası ve Avrupa Yatırım ve Kalkınma Bankası finansmanında yer aldı.

HINDISTAN: Doğuş inşaat’ın aldığı Mumbai’deki Metro Hattı III, Kısım UGC-03 adı verilen ilk proje Mumbai Tren İstasyonu ve Worli arasında 5 istasyon ve 3,55 km uzunluğunda çift hat tünelin yapımı da dahil olmak üzere 5,05 km uzunluğundaki metro hattı yapımını içerdi. Gülermak’ın tamamladığı Lucknow Metro projesi kapsamında ise 3.68 çift hattı kapsadı. Projede 3 yeraltı metro istasyonu viyadük metro hattı tasarım ve inşaat işleri de var.

SUUDI ARABISTAN: Doğuş İnşaat’ın aldığı proje; toplam uzunluğu 16,5 km olan Riyad Metrosu Kuzey ve Güney hatlarının TBM tünelleri yapımının yanı sıra kazık, enjeksiyon ve inşaat işleri ile raylar ve yaya yollarının tesis edilmesini kapsamaktadır.

BULGARISTAN: Avrupa’daki ilk önemli demiryolu projelerinden biri olan Doğuş İnşaat’ın aldığı proje; Nadejda Kavşağı, Merkezi Tren Garı, Svata Nedelya Meydanı ve Patriarch Evtimii Bulvarı olmak üzere 4 istasyonlu ve toplam uzunluğu 4,1 km olan metro hattını kapsadı. Doğuş İnşaat buna ek olarak mevcut Sofya Metrosu hattının genişletilmesini kapsayan 6 kilometrelik tüneli de üstlendi. Bulgaristan’da en zor proje olarak ünlenen Elin Pelin Vakarel Demiryolu Hattı ihalesini de 2019’da Cengiz İnşaat-Duygu Mühendislik İş Ortaklığı kazandı. 255 milyon euroluk proje 20 kilometrelik hattı kapsıyor.

HIRVATISTAN: Cengiz Holding, Orta Avrupa’yı Hırvatistan üzerinden Adriyatik Denizi’ne bağlayacak stratejik tren hattının yapımı için imzayı 2020 yılında attı. 405 milyon euro ihale bedeli olan 42. 6 kilometrelik Krizevci-Koprivnica tren hattında 9 da istasyon olacak. 2024 yılında faaliyete geçecek demiryolu ulaşım ve taşımacılık açısından büyük önem taşırken trenlerin hızı saatte 160 kilometreye ulaşacak. Hattın yapımı için imzayı atan Cengiz İnşaat, Hırvatistan’da en pahalı alt yapı ihalesini kazanan yabancı şirket oldu.

ROMANYA: Brasov ve Sighisoara şehirlerini birbirine bağlayan Apata-Cata demiryolu ağını kapsayan 600 milyon euroluk ihaleyi Makyol ve Alsim Alarko ortaklığı kazandı. Ortaklık ayrıca Bükreş Uluslararası Havalimanı Demiryolu Bağlantısı 6. Metro Kesimi Lot 1.1: 1 Mayıs-Otopeni arası inşaat işlerinin dizayn ve yapımı işini üstlendi. Projenin toplam sözleşme bedelinin KDV hariç 242.5 milyon euro.

Yapı Merkezi, Afrika’yı birbirine bağladı

2010-2013 arasında Fas’ın Kazablanka kentinde proje üstlenen Yapı Merkezi, kentin tramvayı projesinin iki etabını da üstlendi. Suudi Arabistan ve Katar’da da raylı taşımacılık alanında işler yapan Yapı Merkezi, Afrika’nın kuzeyinde yer alan işlerine Cezayir’deki Setif Tramvayı projesini de ekledi. Alstom ile birlikte yapılan bu proje, 15.2 kilometrelik hat ve 26 adet istasyonu barındırdı. Ortadoğu ve Kuzey Afrika’da önemli işler yapan Yapı Merkezi, asıl projelerini ise Sahra Altı’nda yaptı. Tanzanya’da 2 milyar dolarlık 202 kilometre uzunluğundaki DarüsselamMorogor, 1.9 milyar dolarlık 409 kilometre uzunluğundaki Morogor-Makutupora, Etiyopya’da 1.7 milyar dolarlık 390 kilometre uzunluğundaki Awash- Kombolcha–Hara Gebaya gibi dev projeleri üstlenen Yapı Merkezi, son olarak geçen ay ocak ayında önemli adım attı. Uganda Hükümeti’nin Çinli altyapı devi China Harbour Engineering Company (CHEC) ile 2015 yılında önemli bir anlaşma imzaladığı anlaşmayı iptal etmesiyle 2.2 milyar dolarlık ihaleye Yapı Merkezi davet edildi. ihaleyi Uganda-Kenya arasında sınır bölgesinde başlayan projesinde onay verildiği takdirde iki ülke 273 kilometrelik bu hat kurulacak.