Türk halkı iş konusunda umutlu değil, ülke adına ise daha kaygılı

Türkiye İstatistik Kurumu önemli bir çalışmaya daha imza attı ve 2009 gibi çok yeni verileri kapsayan yaşam memnuniyeti araştırmasını geçtiğimiz hafta içinde yayımladı. Çok kapsamlı olan bu çalışmada dikkati çeken bir veri seti de Türk halkının 2010 yılı ile önümüzdeki beş yıla ilişkin beklentisinin ne yönde oluştuğuyla ilgili. Türk halkı artık ya geleceği fazla umursamadığı için ya da gelecekten umudunu tümden kestiği için beklentisi sorulduğunda azımsanmayacak oranda "fikrim yok" yanıtı vermeye başladı.

TÜİK'in 3 bin 561 örnek hanede 7 bin 546 kişi ile görüşerek gerçekleştirdiği yaşam memnuniyeti araştırmasına göre, 2010 yılına ilişkin genel beklenti sorulduğunda katılımcıların yüzde 13.4'ü "fikrim yok" dedi. 2010'a ilişkin görüşleri sorulduğunda "fikrim yok" diyenlerin oranı, sorulara göre yüzde 10-20 arasında değişti. En yüksek oran yüzde 19.2 ile Türkiye'nin ekonomik durumuna ilişkin beklenti sorulduğunda geldi. Çok ciddi bir ekonomik kriz süreci yaşanırken, her beş kişiden birinin Türkiye'nin 2010 yılındaki ekonomik tablosuna ilişkin fikir sahibi olmadığını belirtmesi gerçekten çok ilginç bir tablo.

Dörtte birin genel beklentisi olumlu

TÜİK'in araştırmasına katılanların yüzde 23'ünün genel beklentisi 2010 yılının daha iyi olacağı yönünde. Genel beklenti konusunda aynı olacak diyenlerin oranı yüzde 48, daha kötü olacak diyenlerin oranı ise yüzde 15. Biraz önce de vurguladık, yüzde 13'lük bir kesim ise fikrinin olmadığını belirtiyor.

Türkiye'nin ekonomik durumuna ilişkin beklentiye daha iyi olacak yanıtı verenlerin oranı yüzde 16 düzeyinde kaldı. Bu soruya aynı olacak yanıtı verenlerin oranı yüzde 35, daha kötü olacak diyenlerin oranı ise yüzde 30 düzeyinde.

İş durumuna ilginç bakış

İlginç bir veri de bireylerin kişisel iş durumlarına ilişkin beklentilerinin, Türkiye'deki iş durumuna ilişkin beklentilerinden daha iyi olması. Bireylerin yüzde 18'i kişisel iş durumlarının bu yıl daha iyi olacağını bekliyor. Türkiye'deki iş durumunun daha iyi olacağını bekleyenlerin oranı ise yüzde 12'de kalıyor.

Bireylerin yüzde 13'ü iş durumlarının daha kötü olacağı görüşünde. Türkiye'deki iş durumunun daha kötü olacağını söyleyenlerin oranı ise yüzde 36 düzeyinde. Yani bireyler iş konusunda bir anlamda ülke için kaygılanırken, kişisel olarak daha az kaygı duyuyorlar.

Beş yıl sonrasının beklentisi

Araştırmaya katılanlara, dört konuda beş yıl sonrasına ilişkin değişim beklentileri de soruldu. Bu dört konu; ekonomik durum, sosyal haklar ve özgürlükler, kamu hizmetlerinin sunumu ve devletin şeffaflığı açısından değişim beklentisi.

Bu dört konuda iyi yönde gelişme olacak diyenlerin oranı yüzde 25 ile yüzde 29 arasında oluştu. Durumun değişmeyeceğini söyleyenlerin oranı yüzde 29 ile yüzde 33 arasında oldu.

Değişimin kötü yönde olacağını dile getirenlerin oranı arasında büyük fark dikkat çekti. Kamu hizmetlerinin sunumu açısından durumun kötü yönde değişeceğini söyleyenlerin oranı yüzde 10'da kalırken, ekonomik duruma ilişkin değişim beklentisinin olumsuz seyredeceğini dile getirenlerin oranı yüzde 24'ü buldu.

Yüzde 19-30'un fikri yok!

Dört konuda beş yıl sonrasına ilişkin beklentileri sorulan katılımcıların küçümsenmeyecek bir bölümü "fikrim yok" yanıtı verdi. Bu yanıtı verenlerin oranı, sorulara göre yüzde 19 ile yüzde 30 arasında değişti.

Mutluluk düzeyindeki yanlış

Bu arada, TÜİK'in yaşam memnuniyeti araştırmasından kamuoyuna yanlış yansıyan, daha doğrusu haber yapılırken yanlış yorumlanan bir veriyi de düzeltmek istiyoruz. TÜİK'in araştırmasındaki genel mutluluk düzeyine ilişkin oranlar şöyle sıralandı:

"Yüzde 7.7 çok mutlu, 46.6 mutlu, yüzde 31.1 orta, yüzde 11.5 mutsuz ve yüzde 3.1 çok mutsuz."

Bu verilerdeki "çok mutlu, mutlu ve orta" toplanarak Türk halkının yüzde 85.4'ünün mutlu olduğu yolunda haberler yapıldı. TÜİK yetkilileri, sıralamada orta olarak tanımlanan grubun, "ne mutlu, ne mutsuz" tanımında düşünülmesi gerektiğini vurguladılar. Yani, yüzde 31.1'lik kesimi mutlu kategorisinde değerlendirmek yanlış. Dolayısıyla, bu araştırmanın ortaya koyduğu tabloya göre Türk halkının yüzde 54.3'ü mutlu, yüzde 14.6'sı mutsuz. Halkın yüzde 31.1'i ise kendini ne mutlu hissediyor, ne de mutsuz…